ایران از لحاظ معدنی جزء کشورهای پیشرفته است اما به لحاظ بهره‌وری، جزء ضعیف‌‌ترین کشور‌هاست. این درحالی است که مقام‌معظم‌رهبری یعنی عالی‌‌ترین مقام نظام، بار‌ها بر اهمیت صنایع‌معدنی تأکید کردند و به‌درستی عنوان کردند که صادرات مواد معدنی قابلیت جایگزینی با نفت را دارد. اما متولی این بخش یعنی سازمان ایمیدرو، تاکنون ضعیف‌‌ترین عملکرد را […]
ایران از لحاظ معدنی جزء کشورهای پیشرفته است اما به لحاظ بهره‌وری، جزء ضعیف‌‌ترین کشور‌هاست. این درحالی است که مقام‌معظم‌رهبری یعنی عالی‌‌ترین مقام نظام، بار‌ها بر اهمیت صنایع‌معدنی تأکید کردند و به‌درستی عنوان کردند که صادرات مواد معدنی قابلیت جایگزینی با نفت را دارد. اما متولی این بخش یعنی سازمان ایمیدرو، تاکنون ضعیف‌‌ترین عملکرد را داشته است. به گزارش برنا، در دولت سابق، کرباسیان که کم‌ترین آشنایی را با این صنعت داشت در رأس این سازمان بود و حالا نیز با گذشت دو سال از تغییر مدیرعامل، فعالین حوزه معدن هنوز هیچ تغییری نکردند. وضعیت آنقدر وخیم شده که شرکت‌های معدنی اقدام به شکایت از این سازمان کرده‌اند. فعالین معدنی بر این باور هستند که ایمیدرو به جای آنکه یک سازمان توسعه‌ای و فعال باشد، به دنبال درآمدزایی و انحصار در این صنعت است. یعنی هر شرکتی که می‌خواهد در حوزه معدن فعالیت کند، باید با من همراه باشد یا اینکه برای من مهم نیست وضعیت اقتصادی کشور یا تحریم چگونه است، من باید سود کنم. از سوی دیگر به‌عنوان یک سازمان توسعه‌ای و دولتی که حتی در اروپا دفتر نمایندگی دارد، هیچ تلاشی برای به‌روز کردن ماشین‌آلات و تکنولوژی معادن نمی‌کند. عماد مهدی‌فر؛ کارشناس صنعت و معدن، به جایگاه تکنولوژی در حوزه معادن کشور و وضعیت این صنعت پرداخت و گفت: شما الان تکنولوژی نفتی و پتروشیمی را ببینید، آیا با صنایع دیگر قابل مقایسه است؟ ما هنوز در کشاورزی آبیاری غرقابی می‌کنیم؛ خب چطور توقع دارید که کشاورزی ایران با دنیا رقابت کند؟ هنوز کارگر با بیل، راه آب را درست می‌کند. آیا با این وضع می‌توان رقیب دنیا شد؟ مگر در حوزه نفت ما چاه‌دستی می‌زنیم؟ مهدی‌فر؛ افزود: در صنعت نفت آخرین تکنولوژی دنیا به کار گرفته می‌شوند؛ شرکت‌های بزرگ پای کار می‌آیند، اما شما در حوزه معدن ببینید ماشین‌های ۴۰ سال قبل مشغول حفاری هستند، بیل‌مکانیکی با عمر ۲۰ و ۳۰ سال در معادن ایران مشغول به کار است. کافی است یکبار فقط یک معدن در استرالیا را ببینید، آن موقع رویمان نمی‌شود بگوییم ما صنعت معدن داریم. وی اظهار داشت: برای صنعت نفت عالم و آدم بسیج می‌شوند که تحریم‌ها را دور بزنند و تکنولوژی بیاورند و کارشناس استخدام کنند تا پهنه شناسایی شود اما در صنعت معدن چنین چیزی وجود ندارد. مهدی‌فر؛ با اشاره به اینکه همان مسیری که برای نفت طی شد برای صنایع دیگر مخصوصاً معدن باید طی شود، تأکید کرد: اگر آن مسیر نتیجه نداد، از مسیر دیگر بروند. الان وضعیت در صنعت معدن به‌گونه‌ای است که اصلاً دیگر تعریف پروژه سودی ندارد و بخش عمده پیمانکاران «کلیم» کرده‌اند و با شکایت از ایمیدرو در دادگاه پرونده دارند. وی اظهار داشت: بروید از ایمیدرو آمار بگیرید ببینید از ۱۰ پروژه، چندتای آن به شکایت منجر شده است، چون اصلاً دیگر تعریف پروژه سودی ندارد، مگر اینکه چه شرایطی باشد. الان هم که دیدند وضعیت همه پروژه‌ها به شکایت منجر شده، یکی‌یکی معادن را دارند واگذار می‌کنند، بی‌آنکه تکنولوژی در آن تغییری بکند. وی ادامه داد: فکر کنید منِ پیمانکار می‌خواهم یک بیل‌مکانیکی ۴۰۰ مدل ۲۰۲۴ را در یک معدن استفاده کنم. همین اول قیمت دستگاه با هزینه گمرکی و مخارج دیگر، حدود ۳۵ میلیارد تومان است. من قرار است ۳۵ میلیارد تومان سرمایه‌ام را در دل معدن به میان خاک و سنگلاخ ببرم. فکر می‌کنید دولت این دستگاه را چقدر از من اجاره می‌کند؟ باور نمی‌کنید اگر بگویم ساعتی ۵۰۰ هزار تومان! یعنی اگر این دستگاه دو شیفت در روز یعنی ۱۶ ساعت در هر ۳۰ روز هم کار کند، می‌شود ماهانه ۲۴۰ میلیون تومان. این رقم بدون احتساب استهلاک دستگاه و پول راننده، دولت فقط گازوئیل می‌دهد. مهدی فر؛ گفت: اگر کف هزینه نیروی فنی و راننده و استهلاک و خرید قطعات را کنار بگذاریم، به‌راحتی ماهانه باید ۹۰ میلیون را کنار گذاشت. به بیان دیگر شما ۳۵ میلیارد سرمایه گذاشته‌اید که ماهی ۱۵۰ میلیون تومان برداشت می‌کنید که روزبه‌روز هم ارزش آن در حال کم شدن است. حالا بگویید آیا این سود است؟ آیا اگر همین پول را طلا بخرید، چقدر سود می‌کنید؟ بروید دلار بخرید چطور؟ کافه بزنید چه؟ وی اظهار داشت: در مثال دیگری یک دستگاه حفاری DM45 مدل مثلاً سال ۱۹۹۳ مال ۳۰ سال پیش را در نظر بگیرید که حدوداً ۱۳ میلیارد قیمت دارد. همین دستگاه فقط سه نفر پرسنل می‌خواهد که اگر دو شیفت محاسبه کنید، شش نفر پرسنل آن می‌شود. فقط یک مته چینی با چکش این دستگاه ۱۵۰ میلیون تومان قیمت دارد که بزرگ‌ترین خرج همین دستگاه مته‌های آن است که به سرعت مثلاً هر ۱۵ روز یکبار باید عوض شوند. یعنی فقط ماهیانه شما ۳۰۰ میلیون تومان پول چکش می‌دهید. اگر دستگاه یاتاقان و موتور نزند و اوضاع گل و بلبل باشد، شما ماهانه ۱۰۰ میلیون تومان دستمزد می‌دهید و ۳۰۰ میلیون تومان چکش می‌خرید؛ یعنی همین ب بسم‌ا… ماهانه ۴۰۰ میلیون تومان هزینه دارید. حالا شما بروید صورت‌وضعیت‌های ایمیدرو را ببینید خودتان قضاوت کنید. این کارشناس صنعت معدن، با تأکید بر اینکه انگار معدن در این کشور غریبه است، گفت: چطور برای نفت می‌شود تحریم را دور زد، اما برای معدن نمی‌شود؟ چطور است تمام ارکان کشور به تکاپو می‌افتند تا فلان شرکت خارجی را فقط برای مشاوره به ایران بیاورند، اما در صنعت معدن اجازه ندارد؟ چرا نمی‌گذارند برای افزایش بهره‌وری ماشین‌آلات مدرن وارد شود؟ مهدی‌فر؛ با بیان اینکه بهره‌وری معادن به ماشین‌آلات ربط دارد نه به وضعیت جوی، تصریح کرد: در معادن مدرن دنیا عمر یک ماشین صنعتی پنج سال است. آن‌ها الان به سمت هوش‌مصنوعی رفته‌اند، ربات درست کرده‌اند. ما داریم با ماشین ۴۰ سال پیش حفاری می‌کنیم. این یعنی مصرف بیشتر سوخت، یعنی آلودگی بیشتر محیط‌زیست، یعنی کار زیاد و راندمان کم، یعنی سوءمدیریت. یکبار بروید یک معدن را از نزدیک ببینید. دستکم اگر فقط ۵۰ خودرو در آن باشند، میزانی از دود می‌بینید که نفس کشیدن برایتان سخت می‌شود. فقط اگزوز بنز‌های تک و لودر‌‌ها و بولدرز‌های قدیمی را نگاه کنید، خودش گویای همه چیز است. خب دولت بگذارد اینجا هم بهره‌وری بالا برود. وی با اشاره به اینکه در حال‌حاضر پیمانکاران جنس استوک می‌خرند، جنس قاچاق می‌خرند و به هزار بدبختی یک قطعه وارد می‌کنند، ادامه داد: چطور یک‌دفعه تصمیم گرفتند ناوگان اتوبوس پایتخت را نوسازی کنند، خب برای نوسازی معادن هم اقدام کنند؛ اینجا دولت هم نمی‌خواهد سرمایه‌گذاری کند. خود فعالان معدن سرمایه می‌گذارند. آن‌ها فقط آزار ندهند و در پروسه رسیدن بار کمک کنند، کافی است. اگر هم قصد دارند قدمی بردارند، خب وام کم‌بهره بدهند که ناوگان معدنی کشور به‌روز شود. سودی که دولت از کاهش مصرف گازوئیل و بنزین می‌برد، ده‌ها برابر پولی است که برای وام واردات می‌دهد. بگذارند معادن کشور هم تجهیز شوند، به فناوری‌های روز دنیا دست یابند، آن موقع ببینیم این کشور نفتی است یا معدنی. این کارشناس صنعت معدن، در پایان تصریح کرد: نمی‌خواهم با بیان اینکه کوته‌بینانه نگاه کنم و بگویم مشکل معدن را حل کنید؛ این مسئله باید نگاه ملی داشته باشد. صنعت کشاورزی هم همین نیاز را دارد.
دیدگاه بسته شده است.