ایران جزء ۴ کشور اول دنیا در حوزه سدسازی است

محمد قره‌داغلی -وزیر نیرو، با بیان اینکه ایران در زمان کنونی ۹۵ درصد از نیاز خود را در حوزه‌های سدسازی و احداث شبکه‌های آبیاری، در داخل تأمین می‌کند، گفت: در این زمینه ایران جزء چهار کشور اول دنیاست. به گزارش مناقصه‌مزایده، علی‌اکبر محرابیان؛ در مراسم بهره‌برداری سد قیزقلعه‌سی با بیان اینکه امروز، روزی به یادماندنی […]

محمد قره‌داغلی -وزیر نیرو، با بیان اینکه ایران در زمان کنونی ۹۵ درصد از نیاز خود را در حوزه‌های سدسازی و احداث شبکه‌های آبیاری، در داخل تأمین می‌کند، گفت: در این زمینه ایران جزء چهار کشور اول دنیاست. به گزارش مناقصه‌مزایده، علی‌اکبر محرابیان؛ در مراسم بهره‌برداری سد قیزقلعه‌سی با بیان اینکه امروز، روزی به یادماندنی در تاریخ روابط دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان خواهد بود، افزود: دستاوردهای ایران در این زمینه، ساخت و بهره‌برداری از ۲۰۰ سد بزرگ مخزنی است که بیش از ۹۰ درصد از آن‌ها بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به بهره‌برداری رسیده است. وی اظهار کرد: حوزه آبریز ارس با مساحت ۱۰۲ هزار کیلومترمربع و رودخانه ارس به طول یک‌هزار و ۷۱ کیلومتر، مشترک بین چهار کشور بوده و همواره در طول تاریخ موجب رونق و آبادانی منطقه و عامل مشترکات بین اقوام ساکن در آن بوده است. وزیر نیرو، گفت: دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان دارای منافع مشترک آبی بر روی مرز ۴۲۰ کیلومتری رودخانه ارس هستند و این رودخانه عامل توسعه زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ۵۰ سال اخیر و به‌عنوان نماد همکاری و دوستی و شاهرگ حیاتی مرزنشینان قلمداد می‌شود. محرابیان، ادامه داد: زنجیره سازه‌های مشترک بین دو کشور با حجم سرمایه‌گذاری بیش از یک میلیارد دلار و سابقه همکاری بیش از ۵۰ سال در موضوع بهره‌برداری از منابع آبی بین دو کشور فرصتی برای افزایش مراودات و سایر همکاری‌های منطقه‌ای فراهم کرده است. وی یادآور شد: سد قیزقلعه‌سی در ۲۰۸ کیلومتری سد ارس و ۱۲ کیلومتری سد خداآفرین بر روی رودخانه ارس به منظور تنظیم حقابه دو کشور و تولید برق مطالعه و جانمایی شده است. وزیر نیرو، با بیان اینکه این سد قابلیت کنترل و مدیریت حجم بالای آب و سیلاب رودخانه را دارد، گفت: تعدد و تنوع تجهیزات هیدرومکانیاکال و خاکبرداری و سنگ‌برداری آن بیش از شش میلیون مترمکعب، خاکریزی بیش از دو میلیون مترمکعب و حفاری و تزریق بیش از ۴۲ کیلومتری از مشخصه‌های اجرایی این سد است. محرابیان، افزود: این سد خاکی با هسته رسی قائم، دارای ارتفاع ۳۷ متر از پی، تراز تاج ۲۵۳ متر و طول تاج ۸۳۴ متر است و قابلیت تنظیم سالانه دومیلیارد مترمکعب آب برای مصارف دو کشور و محیط‌زیست دارد. وی اظهار کرد: ساخت این سد دارای اهداف مشترک شامل مدیریت سیلاب و تنظیم آب برای شرایط کم‌آبی و خشکسالی در منطقه، تقسیم آب بین دو کشور و مدیریت حقابه‌های مرزی مطابق معاهدات فیمابین، استفاده بهینه از منابع آب و خاک با ارزش در هر دو کشور و منطقه و توسعه کشاورزی، توسعه اقتصادی با توسعه زیرساخت‌‌ها و تبدیل شیوه‌های سنتی کشاورزی به مدرن و صنعتی، توسعه گردشگری با توجه به جاذبه‌های انبوه طبیعی و تاریخی و تولید ۵۴۰ گیگاوات ساعت انرژی سالانه توسط دو واحد نیروگاهی است. وزیر نیرو، گفت: با تکمیل سد خداآفرین و سد قزقلعه‌سی به ارزش ۶۰۰ میلیون دلار، بهره‌برداری از زنجیره سدهای ساخته شده بر روی رودخانه ارس و شبکه‌های زهکشی محقق می‌شود. محرابیان؛ ادامه داد: این پروژه تجربه‌ای کم‌نظیر در حوزه دیپلماسی آب و تحکیم اتحاد و همدلی دو کشور است که می‌تواند راهگشای طرح‌‌ها و تعاملات آبی با کشورهای همجوار باشد. وی در این مراسم با ارائه پیشنهاد برای تشکیل کارگروه‌های مشترک بین کشورهای حوزه آبریز ارس، اظهار کرد: با این اقدام سطح همکاری‌‌ها برای بهره‌برداری مطلوب و توسعه پایدار این رودخانه ارتقا می‌یابد. وزیر نیرو، گفت: بدون شک کشورهای بالادست و پایین‌دست حوزه آبریز ارس نیازمند تعامل بیشتر در این خصوص هستند و جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا میزبان کشورهای حوزه آبریز ارس باشد. محرابیان؛ افزود: ایران با کشورهای همسایه خود در شرق، غرب و شمال دارای معاهدات و تفاهم نامه‌های متعددی است که قدمت برخی از آن‌ها به حدود هشت دهه می‌رسد. گفتنی است؛ طی مراسم با حضور رؤسای جمهور دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان طرح سد قیزقلعه‌سی و تکمیل و توسعه سد خداآفرین به شکل رسمی افتتاح و بهره‌برداری از آن‌ها آغاز شد. سد مشترک «قیزقلعه‌سی»، به منظور تکمیل بهره‌برداری از سد خداآفرین در بالادست رودخانه مرزی ارس احداث شده است، طرح جامع خداآفرین به طراحی و ساخت دو سد خداآفرین و سد قیزقلعه‌سی بر روی رود ارس و در مجاورت مرزهای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان اشاره دارد که در واقع این دو سد را باید مکمل یکدیگر عنوان کرد. با وجود افتتاح سد خداآفرین در سال ۱۳۸۷ شمسی و شروع آبگیری این سد، اما به واسطه عدم احداث و راه‌اندازی سد قیزقلعه‌سی امکان بهره‌برداری حداکثری از سد خداآفرین برای دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان وجود نداشت. اکنون با احداث و تکمیل سد قیزقلعه‌سی، امکان بهره‌برداری حداکثری از حجم آب ذخیره شده در سد خداآفرین با انتقال آن از طریق سد قیزقلعه‌سی به اراضی کشاورزی در استان‌های آذربایجان‌شرقی، اردبیل و خاک جمهوری آذربایجان و نیز افزایش ظرفیت تولید برق فراهم شده است. سد قیزقلعه‌سی در ۲۲۰ کیلومتری شمال‌شرقی شهر تبریز و در ۱۲ کیلومتری پایین‌دست سد مخزنی خداآفرین بر روی رودخانه ارس و در مرز ایران و جمهوری آذربایجان احداث شده است. عملیات اجرایی این پروژه از سال ۱۳۸۵ آغاز شد و در حال‌حاضر پیشرفت این پروژه ۱۰۰درصد است. به دنبال بهره‌برداری از سد قیزقلعه‌سی حجم آب ذخیره شده در سد خداآفرین که در بالادست سد قیزقلعه‌سی قرار دارد از طریق کانال به دشت‌های آذربایجان‌شرقی، اردبیل و جمهوری آذربایجان به میزان دومیلیارد مترمکعب در سال و به وسعت ۷۴ هزار هکتار تزریق خواهد شد و علاوه بر تأمین ۲۷۰ گیگاوات ساعت برق در سال زمینه توسعه بخش‌های گردشگری و کشاورزی را نیز فراهم می‌کند. سد قیزقلعه‌سی از نوع خاکی با هسته رسی و به ارتفاع ۳۷ متر از پی با طول تاج ۸۳۴ متر است و ۲٫۱ میلیون مترمکعب حجم بدنه دارد. این سد بزرگ‌ترین و مهم‌‌ترین پروژه مرزی استان آذربایجان‌شرقی و اردبیل است که علاوه بر تأمین آب بزرگ‌ترین شبکه آبیاری زهکشی شمال غرب کشور، باعث تقویت دیپلماسی آب و حسن همجواری و افزایش تعاملات مناسب با جمهوری آذربایجان می‌شود. همچنین پیش‌بینی می‌شود بهره‌برداری از این طرح با توسعه و رونق کشاورزی و اقتصادی منطقه زمینه ایجاد اشتغال بالغ بر ۴۰ هزار نفر را به شکل مستقیم و غیرمستقیم فراهم آورد.