شفافیت معاملات مسکن با راه‌اندازی سامانه «خودنویس»

با گذشت حدود یک سال از راه‌اندازی سامانه خودنویس، برای ثبت قراردادهای اجاره و جایگزینی آن با سایت پیشین «ایران‌املاک»، شاهد روند روبه رشد ثبت قرارداد‌‌ها و استقبال مردم از آن هستیم. سامانه‌ای که با تلاش دولت سیزدهم به ثمر نشست و در ادامه به ثبت قراردادهای اجاره، خرید و فروش، پیش‌خرید و پیش‌فروش تجهیز خواهد شد. به گزارش ایرنا، سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات در سال ۱۳۸۸ تحت عنوان «ایران املاک» آغاز به کار کرد و همان زمان وزارت راه‌وشهرسازی سامانه را از وزارت صنعت،‌معدن‌وتجارت تحویل گرفت و مکلف شد تا دسترسی مردم به کدرهگیری رایگان بدون مراجعه به مشاوران املاک و مستغلات را ایجاد کند. اما به مدت ۱۴ سال اقدام خاصی روی این سامانه ایجاد نشد. برگزاری جلسات متعدد بین نمایندگان وزارت راه‌وشهرسازی و کارشناسان حوزه و بررسی جمیع جوانب، منتج به این نتیجه شد که توسعه نسخه جدید سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات نسبت به ارتقای سامانه قدیمی کم‌هزینه‌تر است. بر این اساس، سوم خردادماه ۱۴۰۲ سامانه خودنویس برای قراردادهای اجاره یک به یک رونمایی شد و مستأجران و موجرانی که یکدیگر را پیدا کرده بودند، می‌توانستند نسبت به ثبت قرارداد و دریافت رایگان کد رهگیری اقدام کنند. به مرور انواع اشکال قرارداد اجاره روی این سامانه تعریف شد و در نهایت، از بهمن‌ماه ۱۴۰۲ دسترسی مشاوران املاک به سامانه قدیمی قطع و دسترسی آنان به سامانه جدید ایجاد شد. همچنین مقرر شد از ابتدای سال ۱۴۰۳ همه قراردادهای اجاره روی سامانه خودنویس درج شود. از جمله مزیت‌های سامانه خودنویس این است که می‌تواند به صورت برخط در هر بار ورود، جواز ‌کسب مشاوران را بررسی کند. از ۲۵ اردیبهشت ماه نیز مشاوران املاکی که شناسه یکتا از درگاه ملی کسب مجوز‌‌ها کسب نکرده باشند، نمی‌توانند وارد این سامانه شوند. خرداد ماه امسال مقرر شده در سالگرد یک سالگی رونمایی از سامانه خودنویس، قراردادهای یک به یک خرید و فروش در سامانه فعال شود که به دلیل ملاحظات حقوقی و پیچیدگی‌های امر خرید و فروش، شکل کار متفاوت از قبل خواهد بود.

رشد ۴۰ درصدی ثبت قراردادها

با توجه به اینکه از طریق سامانه خودنویس به سامانه‌های دیگری نیز دسترسی وجود دارد، استعلام اولیه‌ای از اصالت ملک انجام می‌شود. همچنین افراد از طریق درگاه «دولت من» وارد شده و احراز هویت می‌شوند. این فضا برای استفاده عموم مردم و مشاوران به‌منظور دریافت کدرهگیری رایگان طراحی شده است؛ بر این اساس رقابتی با هیچ کس در این عرصه نداشته و به دلیل رایگان بودن، به‌هیچ عنوان بحث درآمدزایی آن مطرح نیست. مقایسه آمارهای ثبت قرارداد اجاره در سامانه «خودنویس» با سامانه قبلی «ایران املاک»، حاکی از جا افتادن سامانه جدید در بین مردم است. مهدی ساسانی؛ مشاور معاون مسکن و ساختمان وزیر راه‌وشهرسازی و مدیر سامانه خودنویس در همین زمینه، اظهار داشت: براساس آخرین آمار‌‌ها تا نهم خرداد ۱۴۰۳ تعداد ۴۰۵ هزار و ۴۱۲ قرارداد در سامانه خودنویس ثبت شده و کدرهگیری صادر شده است که نشان از رشد ۴۰ درصدی قراردادهای ثبت شده نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد.