با آزاد‌سازی قیمت‌ها و کاهش تعرفه واردات خودرو می‌توان بازار رقابتی ایجاد کرد؟

گروه خودرو- نبود رقابت‌پذیری و محدود بودن مدل‌های خودرو‌های تولید داخل و از طرفی دیگر نیز عدم واردات خودرو، از دلایلی است که چند سالیست صنعت خودروسازی کشور را در بر گرفته و عملاً رقابت را به یاد‌ها و خاطره‌ها در این حوزه سپرده است. اما علت وجود چنین مشکلاتی چه مواردی است که مدت‌هاست […]

گروه خودرو- نبود رقابت‌پذیری و محدود بودن مدل‌های خودرو‌های تولید داخل و از طرفی دیگر نیز عدم واردات خودرو، از دلایلی است که چند سالیست صنعت خودروسازی کشور را در بر گرفته و عملاً رقابت را به یاد‌ها و خاطره‌ها در این حوزه سپرده است. اما علت وجود چنین مشکلاتی چه مواردی است که مدت‌هاست گره کور آن باز نمی‌شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، در همین خصوص بابک صدرایی؛ کارشناس صنعت خودروسازی، گفت: در شرکت‌های دانش‌بنیانی قطعاً جوانانی با ایده‌های ناب و کاربردی داریم، اما در کمال تأسف این جوانان در سیکلی معیوب قرار گرفته‌اند که تمام تلاش آنان نهایتاً به تولید نمونه‌ای اولیه ختم می‌شود. مشکل اصلی صنعت خودروسازی در اتصال ایده‌ها به بخش تولید و همچنین تجاری‌سازی ایده‌هاست. صدرایی؛ ادامه داد: رئیس‌جمهور جدید با تدابیر علمی و به‌کارگیری متخصصان در دستگاه‌های اجرایی مرتبط با صنایع مختلف به ویژه زنجیره خودروسازی، باید ضعف خودروسازی کشور را در اتصال دانش بومی به تولید محصولات و تجاری‌سازی ‌ایده‌ها را به قوت تبدیل کند. وی بیان کرد: این بحث باید به دقت کارشناسی شده و گلوگاه‌های تحقق این امر مشخص شود. همچنین بایستی مراحل ساخت خودرو در ایران مشخص شده و مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد. از خودروی درون‌سوز گرفته تا خودرو‌های هیبرید به یک باره طراحی و ساخته نمی‌شوند؛ لذا پیشنهاد می‌شود که مرز شرکت‌های ایده‌پرداز و اجراکننده مشخص شود. صدرایی؛ گفت: برخی از شرکت‌ها توانایی ایده‌پردازی و همچنین اتصال این ایده به دستور کار تولیدکنندگان را دارند؛ از همین جهت توجه ویژه به این نوع شرکت‌ها حائزاهمیت است. صدرایی؛ اظهار کرد: در حال‌حاضر بزرگ‌ترین مشکل صنعت خودرو در کشور توقف زمان در این صنعت است. برخی پلتفرم‌‌ها چهار دهه است که در صنعت خودروسازی کشور متوقف شده‌اند و صنعت نیز از ایجاد ارتباط با جهان برای دریافت اطلاعات به‌روز ناتوان است. از همین‌رو باید شرایط را فراهم کرد که خودروساز از به‌روزرسانی خود ناگزیر باشد. وی افزود: برای آنکه خودروساز را تشویق به همکاری با دانش‌بنیان‌‌ها برای به‌روزرسانی محصولات کنیم، نیازی به مصوبات خاص و… نیست؛ بلکه با آزاد‌سازی قیمت‌ها و کاهش تعرفه واردات خودرو، می‌توان رقابت را به کشور بازگرداند. اجرای این فعل ساده خودروساز را مجاب می‌کند تا در سیستم‌‌ها و ساختار‌های خود، خدمت‌رسانی و خدمات پس از فروش و تولید محصولات باکیفیت تجدیدنظر کند. تا زمانی که بازار مهندسی شده و انحصاری در دسترس است هیچ کس برای تولیدخودروی مدرن و به‌روزرسانی محصولات خود هزینه نخواهد کرد. این کارشناس صنعتی خودروسازی، گفت: حلقه مفقوده صنعت در سال‌های اخیر همان‌طور که بار‌‌ها به آن اشاره شده است، عدم ارتباط مؤثر بین دانش‌بنیان‌‌ها و دانشگاهیان با صنعت است. در واقع صنعت حاضر به خرید ایده‌های این دانش‌بنیان‌‌ها نشده‌اند. دانش‌بنیان‌‌ها بار‌‌ها در زمینه طراحی گیربکس و تقویت موتور و حتی طراحی بدنه وارد شده‌اند، اما این ایده‌ها کمتر مورد استقبال قرار گرفته‌اند. وی ادامه داد: ریشه این عدم استقبال را باید در بازار مهندسی شده و وجود نداشتن رقابت در بازار خودرو دید. دلیل این واماندگی را باید در این دید که شرکت‌های خودروساز احساس نکرده‌اند که اگر تغییر در محصول ندهند و از ایده‌های روز دنیا استفاده نکنند، مشتریان خود را از دست خواهند داد. به همین جهت اولین و آسان‌‌ترین راه برای اتصال دانش‌بنیان‌‌ها به صنعت خودرو و به‌روزرسانی این صنعت ایجاد جو رقابتی در کشور است. صدرایی؛ درخصوص ساخت خودرو‌های ویژه و به اصطلاح لیمیتد توسط دانش‌بنیان‌‌ها، گفت: با توجه به تیراژ پایین خودرو‌‌ها در ایران و همچنین نوع نگرش ایرانی‌‌ها به خودرو کار این چنین شرکت‌ها برای بازار داخلی بسیار سخت است. چنین ابداعاتی در چین با بیش از ۳۰میلیون دستگاه تولید و تقاضای مضاعف قطعاً بیشتر از بازار داخلی طرفدار خواهد داشت. صدرایی؛ تأکید کرد: با دستور و بخشنامه و اخذ تسهیلات یک‌شبه دانش‌بنیان خودرویی تولید نمی‌شود. اولین توصیه به دانش‌بنیان‌های خودرویی این است که به مرور وارد صنعت خودروسازی شده و در هر مرحله از مشورت و حتی تجربه همکاری با دیگر شرکت‌های خارجی بهره‌مند شوند. وی ادامه داد: دانش‌بنیان اگر بخواهد به رسالت خود عمل کند باید با کار کردن کنار دیگر فعالان، حتی خارج از کشور تجربه مدیریتی و فنی لازم را کسب کرده و ترکیب این تجربه با ایده‌های نوین را به بازار بیاورد. این کسب تجربه باید شرایطی را فراهم کند که این آفریده توانایی حضور در بازار جهانی را داشته باشد. همچنین لازم است شرایطی فراهم شود که دانش‌بنیان‌‌ها نیز صنعت را باور کنند. همچنین محمدتقی احمدیان؛ کارشناس صنعت خودرو نیز، معتقد است: اگر چه قیمت‌گذاری دستوری مسیر حرکت به سمت تولید محصولات کیفی را با موانع جدی مواجه کرده است اما نکته مهم این است که برای ارتقای کیفیت و استاندارد تولیدات داخلی باید طراحی خودروهای جدید و توسعه و اصلاح زیرساخت نیز مورد اهتمام جدی خودروسازان قرار گیرد. به گفته این کارشناس، شتاب در مسیر تنوع و کیفی‌سازی، لازمه تحول در تولید و بازار است و با هرگونه تعلل و کم‌توجهی نه تنها کیفیت و استاندارد خودروهای داخلی افزایش نمی‌یابد، بلکه از کیفیت‌‌ها نیز کاسته شده و تحولی در تولید و بازار خودرو ایجاد نخواهد شد. احمدیان؛ تصریح کرد: امروز صنعت خودروی ایران نیازمند عرضه خودروهایی با طراحی‌های به‌روز و جدید است که توجه بیشتر در حوزه تحقیق و توسعه در حوزه قطعه‌سازی و نوآوری و سرمایه‌گذاری در این صنعت را ضروری می‌کند و نیازمند توان مالی مناسب در زنجیره تأمین خودروسازان است که با سیاست‌های دستوری و تحمیل زیان‌های سنگین به خودروسازان مغایرت دارد. وی در ادامه، درخصوص تأثیر استانداردهای جدید بر ارتقای کیفی خودرو‌ها، گفت: اعمال استانداردهای جدید اگر چه نقش مهمی در افزایش ایمنی و رضایت مصرف‌کنندگان دارد اما اجرای استانداردهای جدید در بسیاری از محصولات منجر به تغییر تکنولوژی خودرو‌ها نمی‌شود در حالی که با ارتقای تکنولوژی، هم مصرف سوخت خودرو کاهش می‌یابد و هم ایمنی خودرو، راحتی سرنشین و تکنولوژی داخل خودرو ارتقاء پیدا می‌کند. این کارشناس صنعت خودرو، همچنین درخصوص تأثیر تیراژ تولید بر جریان کیفیت، گفت: آن‌چه کیفیت محصول را تا حدی تضمین می‌کند، توازن میان عرضه و تقاضا و ایجاد تعادل در بازار خودرو است. در چنین شرایطی است که می‌توان به ‌ارتقاء و حفظ کیفیت محصول که خود حاصل یک بازار رقابتی است امیدوار بود. اما احمد آقایی؛ سرپرست معاونت حمل‌ونقل وزارت صمت، درخصوص وضعیت تولید خودرو در سالی که با عنوان جهش تولید با مشارکت مردم نام‌گذاری شده است، گفت: وزارت صمت برنامه‌ای را در راستای افزایش تولید خودرو به صورت جهشی دارد که براساس این برنامه افزایش ۲۸ درصدی تولید را در سال‌جاری نسبت به سال گذشته برنامه‌ریزی کرده است. سرپرست معاونت حمل‌ونقل وزارت صمت، افزود: در سال گذشته یک میلیون و ۳۴۰ هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شد‌ که براساس برنامه مذکور در نظر داریم تولید خودرو در سال‌جاری را به یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه افزایش دهیم که این موضوع یک جهش تولید معنادار و قابل‌توجه خواهد بود. وی با بیان اینکه از سال ۹۷ با کاهش تولید خودرو در کشور مواجه بودیم و این وضعیت به مدت چهار سال ادامه یافت، افزود: در این مدت تولید خودرو به کمتر از یک میلیون دستگاه در سال رسید که از سال ۱۴۰۰ در دولت سیزدهم با رفع موانع تولید افزایش تولید خودرو را آغاز کردیم. آقایی؛ اظهار داشت: تولید خودرو در سال ۱۴۰۰ به ۹۵۰ هزار دستگاه و در سال ۱۴۰۱ به یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه و در سال ۱۴۰۲ نیز به یک میلیون و ۳۴۰ هزار دستگاه رسید. وی با بیان اینکه روند افزایش تولید قابل‌توجه بوده است، بیان داشت: امیدواریم با پیش‌بینی که از بازار تقاضا و میزان مصرف کشور داریم که حدود یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک‌میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه است تولید امسال بتواند جبران عقب‌ماندگی تولید سال‌های گذشته را داشته باشد.

بیش از ۲٫۵ میلیون نفر برای خرید خودرو به شیوه نوبت‌دهی ثبت‌نام کردند

وی در ادامه، به موضوع عرضه خودرو در سامانه یکپارچه پرداخت و گفت: به دلیل کاهش تولید خودرو که در حدود سال ۹۷ و بعد آن اتفاق افتاد و عطشی که درخصوص تقاضا در بازار خودرو شکل گرفت، خودروسازان برای عرضه خودرو از روش قرعه‌کشی استفاده کردند که روش خوبی نبود. لذا دولت به دنبال آن بود که بتواند با یک روش مناسب خودرو را عرضه و در اختیار متقاضیان قرار دهد به همین دلیل از سال ۱۴۰۱ عرضه خودرو در سامانه یکپارچه خودرو به شیوه نوبت‌دهی ایجاد شد.‌ آقایی؛ گفت: بنابراین خودرو از طریق این شیوه در دو نوبت به متقاضیان عرضه شد و طی این دو نوبت بیش از ۲٫۵ میلیون نفر از طریق سامانه مذکور برای خرید خودرو ثبت‌نام و در نوبت تحویل خودرو قرار گرفتند. سرپرست معاونت حمل‌ونقل وزارت صنعت،معدن‌وتجارت، اظهار داشت: لذا براساس ظرفیت تولید خودروسازان، بخش اعظمی از خودروهایی که متقاضیان برای خرید آن از طریق سامانه یکپارچه خودرو ثبت‌نام کرده بودند تحویل شد و امیدواریم که امسال نیز سال آخر تحویل دهی تمام خودروهای ثبت‌نامی باشد. وی بیان داشت: با توجه به تیراژ تولید خودرو پیش‌بینی می‌شود در نیمه دوم امسال صف خرید خودرو برداشته شود و خودرو‌ها به صورت مداوم و مستمر تحویل متقاضیان شود و خریداران به صورت مستقیم از نمایندگی و خودروساز خرید انجام دهند.