رازهایی از سازندگی در دولت هاشمی در دوران پس از جنگ تحمیلی، جبران خسارت‌های جنگ حدود هزار میلیارد دلار برآورد می‌شد، کشور نیازمند توسعه بود و مردم هم از انقلاب خود توقعاتی داشتند آن هم با همه کمبودهایی که بود و ارز و سرمایه‌ای که نبود. به گزارش ایرنا ،آیت‌ا…هاشمی‌رفسنجانی مردی بود که جدای از […]
رازهایی از سازندگی در دولت هاشمی
در دوران پس از جنگ تحمیلی، جبران خسارت‌های جنگ حدود هزار میلیارد دلار برآورد می‌شد، کشور نیازمند توسعه بود و مردم هم از انقلاب خود توقعاتی داشتند آن هم با همه کمبودهایی که بود و ارز و سرمایه‌ای که نبود.
به گزارش ایرنا ،آیت‌ا…هاشمی‌رفسنجانی مردی بود که جدای از وجهه سیاسی و انقلابی، در اقتصاد نیز از چهره‌های سیاست‌ساز و اثرگذار محسوب می‌شد. حضور مرحوم هاشمی رفسنجانی در حوزه‌های نظری و عملی اقتصاد کشور به همان روزهای اول انقلاب برمی‌گردد؛ او در هر جایگاهی که بود، سخنرانی‌های بسیار تأثیرگذاری در این دوره داشت؛ بی‌شک خطبه‌های آیت‌ا…هاشمی در نماز جمعه با موضوع عدالت اجتماعی از یاد‌ها نمی‌رود.
دوران جنگ، با توجه به جایگاه مرحوم هاشمی‌رفسنجانی به‌عنوان فرمانده جنگ و همچنین از آنجا که شرایط جنگی، اقتصاد ویژه جنگی نیز می‌طلبید، از جمله دوره‌های بارز تأثیرگذاری آیت‌ا…رفسنجانی بر حوزه‌های اقتصادی کشور بود.
وی در چگونگی بسیج منابع کشور در خدمت جنگ نقش کاملاً جدی داشت و با ایجاد معاونت‌های جنگ در وزارتخانه‌ها و سازماندهی آن‌ها در نهاد ریاست جمهوری، عمده امکانات تولیدی، توزیعی و انسانی کشور را در مسیر جنگ هدایت کرد؛ کاری که دقیقاً تأثیرگذار هم بود و کار‌ها را به سامان کرد.
بعد از جنگ نیز کشور به‌گونه‌ای دیگر نیازمند اقتصادی ویژه بود. در دوره سازندگی، در کنار اقتضائات دوره سازندگی و ترمیم خسارت‌های جنگ، باید برای برای توسعه کشو زمینه‌سازی می‌شد ضمن این‌که انتظارات متراکم شده مردم از انقلاب نیز در این دوره باید پاسخ داده می‌شد؛ آن‌ها می‌خواستند مشکلات رفع شود و برنامه‌ریزی‌های عقب افتاده و آسایشی که انتظار داشتند محقق شود.
همین مسایل، اقتصاد دوره سازندگی را ویژه می‌کرد؛ در آن روزگار، جبران خسارت‌های جنگ حدود هزار میلیارد دلار برآورد می‌شد، کشور نیازمند توسعه بود و مردم هم از انقلاب خود توقعاتی داشتند آن هم با همه کمبودهایی که بود و ارز و سرمایه‌ای که نبود.
در دولت دوم سازندگی که من وارد وزارت بازرگانی دولت هاشمی شدم، کل منابع ارزی کشور ۱۰ میلیارد دلار بود آن هم به صورت یوزانس. در این شرایط، تأمین نیاز کشور از گندم و روغن و برنج گرفته تا بقیه نیازهای عمومی، بیش از ۱۰ هزار قلم کالا می‌شد که در داخل به قدر کافی وجود نداشت و باید از مسیر واردات تأمین می‌شد اما کل ارزی که به صورت یوزانس مدت‌دار ۶ ماهه در اختیار وزارت بازرگانی بود به ۳ میلیارد دلار می‌رسید.
با این پول باید همه اقلام مورد نیاز را تأمین می‌کردیم و در عین حال باید زمینه سرمایه‌گذاری نیز آماده می‌شد؛ یعنی علاوه بر نیازهای جاری کشور، نیازهایی هم برای سرمایه‌گذاری وجود داشت چراکه کشور قرار بود در مسیر توسعه و سازندگی هم قرار بگیرد. به عنوان نمونه ما در آن دوران، کشور سالانه به ۲۰۰ هزار تن انواع لاستیک خودرو و ماشین نیاز داشت و کل تولید داخلی هم به ۷۰ هزار تن می‌رسید و مابقی باید وارد می‌شد تا نیاز کشور بالانس شود.
از دیگر سو در آن وضعیت تنگنای منابع، قرار بود برای ایجاد کارخانه لاستیک‌سازی هم سرمایه‌گذاری شود. در آن دوران برای تحقق این امر، از مجموع واردات لاستیک کشور حدود ۸۰ هزار تن کم کردیم و منابع ر‌ها شده از این محل را برای ساخت و توسعه ۱۰ کارخانه لاستیک‌سازی اختصاص دادیم. دولت سازندگی، برای سرمایه‌گذاری، توسعه و سازندگی کشور یا باید پس‌انداز می‌داشت که نداشت، یا باید استقراض می‌کرد که قرار نبود استقراض کند و یا باید از محل کم کردن واردات کار را پیش می‌برد که برد.
در حقیقت در این شرایط، کشور با تأمین دو سوم یا نصف نیاز موجود اداره می‌شد تا برای توسعه و سازندگی کشور هم مهلتی باشد؛ زمینه‌سازی برای همه طرح‌های مختلف دوره سازندگی، از ۴۰ سدی که ساخته شد تا راه‌ها، نیروگاه‌ها، صنایع پتروشیمی و دیگر سرمایه‌گذاری‌ها همگی از محل کم کردن واردات بود.
حقیقتاً اداره کشور با تأمین نیمی از نیاز کشور و هدایت منابع به سمت سرمایه‌گذاری‌های توسعه‌ای کار سختی بود، در این شرایط تورم هم ایجاد می‌شد ضمن این‌که انتظارات مردم هم بود و از آن سو، سرمایه‌گذاری‌های آتی هم مطرح بود. رییس دولت سازندگی، دوران سختی را مدیریت کرد؛ از بارز‌ترین خصوصیات آیت‌ا…هاشمی‌رفسنجانی این بود که هم در حوزه‌های نظری مسلط بود و الگو و مدل داشت و هم در حوزه اجرا و مدیریت مسلط بود یعنی این‌طور نبود که در حوزه‌های اجرایی مع‌الفارق باشد؛ روحیه واگذاری کار‌ها به مردم را هم داشت. او عمیقاً معتقد بود که کار‌ها باید در دست مردم باشد مگر جایی که مردم نتوانند یا امکان حضور آن‌ها نباشد یا حوزه استراتژیک باشد و نیازمند اقدام و حضور دولت.
مرحوم آیت‌ا…هاشمی، در طول ۸ سال پربار دوران ریاست‌جمهوری، در شئون مختلف اقتصادی داخل شد و به تنظیم امور پرداخت، بعد از آن در پست ریاست مجلس در حوزه قوانین مربوط به اقتصاد، هوای این حوزه را داشت و از آن به بعد نیز از زاویه تشخیص مصلحت نظام نظاره‌گر اقتصاد بود. اگر به کل دوره حضور آیت‌ا…رفسنجانی در سیاست‌گذاری کشور نگاه کنید، او همیشه به تناسب اقتضائات زمانی و مکانی و با توجه به امکانات کشور چه در حوزه نظر و چه در حوزه مدیریت و اجرا یک نگاه ویژه عملیاتی به اقتصاد داشت.
مرحوم آیت‌ا…هاشمی‌رفسنجانی، در اقتصاد استعداد داشت، در تصمیم‌گیری، استوار و در حوزه اجرا، مسلط و مرد اقدام و عمل بود.
یحیی آل اسحاق وزیر بازرگانی دولت سازندگی
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.