پزشک‌بلاگری؛ راهکار پزشکان برای خلاصی از بی‌پولی!

نعیمه تپه‌افشاری- شبکه‌های اجتماعی مثل هر بستری دارای معایب و مزایای بسیاری است که این امر فقط مربوط به چگونگی استفاده افراد از آن است. این روز‌ها در اینترنت و به‌خصوص شبکه‌های اجتماعی همچون اینستاگرام شاهد تصاویر و فیلم‌هایی هستیم از پزشکان و یا نوپزشکانی که بدون رعایت حریم‌خصوصی بیمارشان عکس‌هایی از وضعیت بیماری و به‌خصوص عمل‌های زیبایی را به اشتراک می‌گذارند! به این پدیده «پزشک‌بلاگری» گفته می‌شود. «پزشک‌بلاگری» پدیده‌ نوظهوری که طی سال‌های اخیر در فضای مجازی باب شده و به‌واسطه این بستر رشد گسترده‌ای یافته است؛ شاید بتوان پیدایش این پدیده را هم‌سو با تغییرات زندگی امروز و پاسخی به نیاز انسان مدرن دانست، اما لازم است آن را از مناظر مختلف مورد بررسی و آسیب‌شناسی قرار داد. افراد در این حوزه با سطح تحصیلات گوناگون، از دانشجوی پزشکی گرفته تا پزشک متخصص، با به اشتراک گذاشتن محتوای پزشکی با هدف آگاهی‌بخشی، به فعالیت می‌پردازند. این نحوه فعالیت به شرطی که مبتنی بر شواهد و داده‌های علمی باشد، ضرری نخواهد داشت. اما گاهی شاهد به اشتراک گذاشتن تصاویر یا محتوایی از فرد بیمار در صفحه پزشک هستیم که این مسئله ضمن تضاد با اخلاق پزشکی، به حریم شخصی بیمار خدشه وارد می‌کند و به عبارت دیگر ناقض اصل رازداری و محرمیت بین پزشک و بیمار است. واقعیت این است که شبکه‌های اجتماعی، به موازات تغییراتی که در عرصه‌های مختلف زندگی روزمره ما ایجاد کرد، تغییراتی هم در چهره رسمی طب و طبابت به وجود آورد. به‌گونه‌ای که می‌توان گفت؛ امروزه در کنار پزشکی رسمی و مرسوم، یک پزشکی غیررسمی و مجازی هم داریم که مختصات و مقتضیات خودش را دارد. درحالی‌که براساس قوانین و آیین‌نامه سازمان نظام پزشکی، انتشار تصاویر خصوصی و برهنه از بیماران ممنوع است و پزشکان حق انتشار اسرار بیماران را ندارند، همچنان برخی از پزشکان در صفحات مجازی خود انواع تبلیغاتی را منتشر می‌کنند که نه‌تنها جزء حریم‌خصوصی و شاید اسرار بیماران‌شان باشد که هیچ‌گونه سنخیتی با عُرف جامعه ما ندارد.

مشکلات مالی پزشکان را بلاگر کرد

در همین رابطه، رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران، می‌گوید: بسیاری از پزشکان به‌دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی به حوزه بلاگری روی آورده‌اند. خیلی از پزشکان سعی دارند از طریق فضای مجازی هم، کسب درآمد کنند تا بتوانند زندگی خود را بچرخانند. ایرج خسرونیا؛ رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران، گفت: متأسفانه عده‌ای از پزشکان بلاگر تنها به حوزه و رشته کاری خود رضایت نمی‌دهند و با توجه به موج ایجادشده در جامعه، پا را در کفش پزشکان سایر رشته‌ها نیز می‌کنند و توصیه‌هایی به کاربران ارائه می‌دهند که در حوزه دانش و تخصص‌شان نیست. مثلاً پزشک عمومی در زمینه پوست و زیبایی محتوا تهیه می‌کند و به اشتراک می‌گذارد، یا مدام در زمینه بهداشت روان ویدیو می‌سازد، یا درباره رژیم‌های غذایی لاغری مختلف اظهارنظر می‌کند، بدون آنکه دانش این کار را داشته باشد. خسرونیا؛ در این رابطه می‌گوید: هیچ پزشکی نباید در حوزه پزشک دیگر ورود کند. الان خیلی‌‌ها را می‌بینیم که پزشک عمومی هستند، اما در پیج خود درباره رژیم لاغری و چاقی محتوا تولید می‌کنند. درحالی‌که در زمینه تغذیه و رژیم لاغری فقط متخصص تغذیه می‌تواند اظهارنظر کند و رژیمی را تجویز کند. چون شرایط هر فرد با فرد دیگر متفاوت است و بنابراین رژیم غذایی هر فرد باید طبق شرح حال، جنسیت، سن و توجه به بیماری‌هایی که دارد، تعیین شود. بعضی از افراد چاق هستند، اما چربی خون پایینی دارند. اگر مدام برای چنین فردی قرص چربی تجویز کنیم، اذیت می‌شود و آسیب می‌بیند. یا فرد لاغری که دوست دارد چاق شود، نمی‌توان فقط مواد قندی برای او تجویز کرد. پس حتی پزشک عمومی هم نمی‌تواند در کار همکاران رشته‌های دیگر دخالت کند.