در سال 1402

سهم فاوا از ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون ارز تخصیص یافته فقط ۱۲۰ میلیون دلار بوده است!

از دومیلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار ارزی که در سال ۱۴۰۲ برای واردات کالا تخصیص داده شده، سهم حوزه‌ فناوری اطلاعات ۱۲۰ میلیون دلار بوده است. نشست تخصصی «بررسی چالش‌های ارزی در صنعت فاوا» امروز با حضور اعضای کمیسیون تأمین کالای تجهیزات فاوا سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران برگزار شد. در این نشست، ضمن […]

از دومیلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار ارزی که در سال ۱۴۰۲ برای واردات کالا تخصیص داده شده، سهم حوزه‌ فناوری اطلاعات ۱۲۰ میلیون دلار بوده است. نشست تخصصی «بررسی چالش‌های ارزی در صنعت فاوا» امروز با حضور اعضای کمیسیون تأمین کالای تجهیزات فاوا سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران برگزار شد. در این نشست، ضمن بیان معضلاتی که در حوزه واردات، تأمین و تولید کالا‌ها و تجهیزات حوزه ICT از زبان رئیس و اعضای کمیسیون تأمین کالا و تجهیزات سازمان نصر تهران، نائب‌رئیس این کمیسیون نتایج نظرسنجی از شرکت‌های تأمین‌کننده و تولیدکننده این تجهیزات را که عضو سازمان نصر هستند، اعلام کرد. براساس نتایج این نظرسنجی که در قالب پرسش‌نامه انجام شده است، ۹۱ درصد از شرکت‌های این حوزه که یا تأمین‌کننده هستند یا تولیدکننده و یا در هر دو حوزه تأمین و تولید فعالیت می‌کنند، اعلام کرده‌اند که مشکل در تأمین ارز اصلی‌‌ترین و جدی‌‌ترین مشکلی است که از ابتدای سال ۱۴۰۳ با آن مواجه هستند. حمیدرضا فراهانی؛ نائب رئیس کمیسیون تأمین تجهیزات نصر تهران نیز، درخصوص مشکلاتی که برای شرکت‌های فعال در این حوزه پیش آمده است، توضیح داد: ثبت سفارش، تأمین ارز و واردات کالا در سه ماه اخیر با مشکل مواجه شده و تمام کسب‌وکار‌ها فعالیتشان محدود شده و به مشکل خورده است. فارغ از مسئله عدم تأمین ارز، از ابتدای امسال شرکت‌ها کد ۸ رقمی ثبت سفارش دریافت نکرده‌اند. از دو هفته قبل تعدادی از این کد‌ها به‌صورت قطره‌چکانی برای برخی ارسال شده و در هفته گذشته هم تعداد کدهای ارسال‌شده بیشتر شده است.

در سه ماه گذشته فرآیند ثبت سفارش و تخصیص ارز در حوزه فاوا متوقف شده است

موضوع عدم ارسال کد ثبت سفارش از این‌روز مشکل‌ساز است که بازرگانان تا زمانی که این کد ۸ رقمی را نداشته باشند نمی‌توانند ثبت سفارش انجام دهند و تخصیص ارزی هم نخواهند داشت. براساس نظرسنجی نصر تهران، ۱۲ درصد از شرکت‌هایی که در حوزه تأمین تجهیزات فاوا فعال هستند مشکلات مربوط به ثبت سفارش را اصلی‌‌ترین مشکل دانسته‌اند. ۱۴ درصد از این شرکت‌ها هم گفته‌اند؛ مسئله‌ای که برایشان اولویت بیشتری دارد موضوع تخصیص ارز است. چهاردرصد از شرکت‌ها هم اعلام کرده‌اند تأمین مالی، چالش اصلی آن‌‌هاست. البته اکثر شرکت‌ها (۷۰ درصد) گفته‌اند؛ هر سه مسئله، چالش آن‌‌ها بوده و هست. ۷۶ درصد از شرکت‌های فعال در حوزه تأمین تجهیزات فاوا بانی اصلی مشکلات موجود در زمینه ثبت سفارش و تأمین ارز را بانک‌مرکزی و وزارت صنعت،معدن‌وتجارت دانسته‌اند. ۹۰ درصد از پاسخ‌دهنده‌ها نیز اعلام کرده‌اند که مشکلات پیش‌آمده برای تخصیص ارز، ثبت سفارش و تأمین مالی خیلی زیاد یا زیاد دچار مشکل شده‌اند. عدم زمان‌بندی مشخص در زنجیره دریافت ارز هم از مشکلات اساسی فعالان صنعت فاوا است که حدود ۶۸ درصد مشارکت‌کنندگان در این نظرسنجی اثرات منفی این وضعیت را بر کسب‌وکار خود بسیار زیاد می‌دانند. نائب رئیس کمیسیون تأمین تجهیزات نصر تهران، درخصوص مشکلات ناشی از عدم زمان‌بندی مشخص برای دریافت ارز توضیح داد که شرکت‌ها ممکن است در طول چند ماه ثبت سفارش‌های مختلفی انجام دهند که در همان زمان ثبت به همه این درخواست‌‌ها پاسخ داده نمی‌شود اما چند ماه بعد، ناگهان چند سفارش پاسخ داده می‌شود که چون شرکت آمادگی کافی برای پرداخت هزینه همه این ارزهای تخصیص‌یافته را ندارد به مشکل می‌خورد و نمی‌تواند ارزی را که اختصاص داده شده، دریافت کند.

سهم ناچیز حوزه فناوری اطلاعات از ارز تخصیص‌یافته به واردات

فراهانی؛ در ادامه به آمارهایی که درخصوص رقم واردات در سال ۱۴۰۲ منتشر شده اشاره کرد و گفت: هر آماری که درباره تخصیص‌های ارزی اعلام شده است به ثبت سفارش‌های سال ۱۴۰۲ یا روزهای ابتدایی ۱۴۰۳ مربوط می‌شود و در حوزه فاوا در سال ۱۴۰۳ چون امکان ثبت سفارش فراهم نبود طبیعتاً ارزی هم تخصیص پیدا نکرده است. فراهانی؛ در ادامه در مورد میزان تخصیص ارز برای واردات کالاهای حوزه IT گفت: در آمارهای بانک‌مرکزی اعلام شده است که حول‌وحوش دومیلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار ارز برای واردات تخصیص داده شده است که از این رقم متأسفانه فقط ۱۲۰ میلیون دلار به حوزه IT رسیده که عدد بسیار ناچیزی است.

سیاست‌های نادرست دارد حوزه تأمین تجهیزات فاوا را زمین می‌زند

محمد متشرعی؛ عضو کمیسیون تأمین تجهیزات و کالای فاوا، درخصوص مشکلات ثبت سفارش و تایمن ارز برای تأمین و تولید کالاهای صنعت فاوا از سیاست‌های بانک‌مرکزی و سازمان توسعه تجارت انتقاد کرد که بانک‌مرکزی و سازمان توسعه تجارت در حال نابود کردن تولید‌کنندگان صنعت فناوری اطلاعات هستند. مشخصا سیاست‌های بانک‌مرکزی در راستای سوق دادن فعالین شناسنامه‌دار و تولیدکنندگان به سمت قاچاق، سفته‌بازی، دلالی و… است. من به‌عنوان تولیدکننده اگر سرمایه تولیدم را اول سال یونجه بخرم، آخر سال ۶۰ درصد سود می‌کنم؛ در حالی که نرخ بازگشت سرمایه در حوزه تولید تجهیزات ICT هفت ماه بعد است و سود این حوزه به ۳۰، ۳۵درصد هم نمی‌رسد. او در ادامه توضیح داد که در هشت یا ۹ ماه گذشته در راستای سیاست انقباضی و کاهش تورم در کشور تسهیلات ریالی به تولیدکنندگان صنعت فناوری اطلاعات قطع شده و تسهیلاتی به این نوع شرکت‌ها داده نمی‌‌شود. متشرعی؛ اعتقاد دارد؛ «بانک‌مرکزی با عدم برنامه‌ریزی، نامشخص بودن برنامه تأمین ارز، سیاست بانکی انقباضی و… کمر همت بسته است که حوزه تأمین تجهیزات فاوا را زمین بزند. در صورت تداوم این وضعیت ما نفس‌های آخرمان را خواهیم کشید.»

نقش مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در افزایش تهدیدات امنیتی

در موضوع حملات سایبری به پلتفرم‌ها، سامانه‌ها و کسب‌وکار‌ها همواره قدیمی بودن و به‌روز نشدن تجهیزات و زیرساخت‌‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌‌ترین عوامل افزایش میزان حمله‌های سایبری مطرح شده است. اعضای کمیسیون تأمین کالای تجهیزات فاوا سازمان نصر نیز یکی از پیامدهای عدم تأمین ارز و عدم امکان ثبت سفارش کالا را همین افزایش این تهدیدهای امنیتی به دلیل وارد نشدن تجهیزات به‌روز به کشور می‌دانند.

۷۰ تا ۸۰ درصد از تجهیزات مربوط به حوزه امنیت شبکه وارداتی است

محمد متشرعی؛ عضو کمیسیون تأمین کالای تجهیزات فاوا نصر تهران، در این خصوص، گفت: «حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از تجهیزات حوزه امنیت وارداتی است. هرچند ممکن است ما سخت‌افزارهای مورد نیاز در این حوزه را وارد کنیم یا تجهیزات معدودی را خودمان در کشور تولید کنیم اما در مورد تهدیدهای امنیتی همه مشکلات سخت‌افزاری نیست.» او در ادامه، اضافه کرد: «در حوزه امنیت تهدید‌ها جدی است و موارد متعددی از تهدیدهای امنیتی رخ می‌دهد اما در کنار مشکل تجهیزات نارضایتی نیروی انسانی از فضای عمومی جامعه، از وضعیت اینترنت، از فیلترینگ و… هم وجود دارد که باعث عدم امنیت می‌شود. وقتی نیروی انسانی حالش خوب نیست کیفیت کارش پایین می‌آید و این موضوع هم تأثیر خودش را می‌گذارد.»

به لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری توان کافی برای مقابله با حمله‌های سایبری را نداریم

مسعود شکرانی؛ عضو هیئت‌مدیره سازمان نصر تهران و رئیس کمیسیون تأمین تجهیزات و کالای فاوا، نیز به عواملی اشاره کرد که باعث شده سطح امنیت شبکه کشور کاهش پیدا کند و مشکلاتی در این حوزه رخ دهد. او یکی از اصلی‌‌ترین مشکلات را این طور توضیح داد: در بحث امنیت علاوه بر مسائل سخت‌افزاری، مشکلات نرم‌افزاری هم وجود دارد. در حوزه امنیت ما مفهومی به نام VKB داریم که یک پایگاه داده درباره تهدیدهای امنیتی است. یعنی پایگاهی که روزانه در آن اتک‌‌ها و ویروس‌های جدید کشف و بررسی می‌شود. براساس یافته‌های این پایگاه‌ها نرم‌افزارهای مقابله با تهدیدات به‌روزرسانی می‌شود. متأسفانه در ایران ارز لازم برای نرم‌افزار یا لیسانس‌های مقابله با تهدیدات به‌سختی داده می‌شود و بنابراین بسیاری از این نرم‌افزارهای مقابله‌ای چون به‌روزرسانی نمی‌شوند کارایی لازم برای مقابله با تهدیدهای جدید را ندارند و امنیت کافی را تأمین نمی‌کنند. عامل دیگری که شکرانی؛ به آن اشاره می‌کند به حمله‌های سایبری اشاره دارد که با کمک هوش‌مصنوعی انجام می‌شود و دیگر به سبک و سیاق گذشته نیست. او توضیح می‌دهد که وقتی هوش‌مصنوعی تبدیل به عنصر اساسی انجام حملات سایبری تبدیل شده، در راه‌های مقابله با این حمله‌ها نیز باید از همین فناوری پیشرفته AI استفاده کرد و روش‌های پیشین نمی‌تواند مؤثر باشد. او یکی از راهکار‌ها برای برخوردار شدن از سرویس‌های باکیفیتِ مقابله با حملات سایبری برای کشور ما، که درگیر تحریم‌های خارجی است، را روشی می‌داند که روسیه در پیش گرفته است. شکرانی؛ در این خصوص، گفت: «روسیه کسپرسکی را حمایت کرد و توسعه داد که اکنون یک منبع دریافت اطلاعات مربوط به تهدیدهای امنیتی است. هم‌چنین یک ابر امنیتی درست کرد که به کمک آن Security as a Service را به شرکت‌هایش می‌دهد تا امنیت آن‌‌ها در برابر حملات سایبری را تأمین کند.» رئیس کمیسیون تأمین تجهیزات و کالای فاوا توضیح داد که داشتن چنین روشی در ایران هم می‌تواند مؤثر باشد و سازمان نصر تهران مکرراً توصیه کرده‌اند که با استفاده از توان داخلی و با کمک مشاوران روسی چنین سرویسی در ایران هم ارائه شود تا از این طریق هم در ارز صرفه‌جویی شود و هم کاری اساسی در حوزه امنیت صورت بگیرد اما تا امروز چنین اقدامی انجام نشده است.

رساندن سهم اقتصاد دیجیتال به ۱۵ درصد به تأمین تجهیزات نیاز دارد

سهیل ترکان؛ عضو کمیسیون تأمین تجهیزات و کالای فاوا سازمان نصر تهران، نیز با اشاره به هدف دو برابر کردن سهم اقتصاد دیجیتال کشور تا پنج سال آینده، گفت: در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده است که سهم اقتصاد دیجیتال از هفت درصد به ۱۵ درصد برسد یعنی بیش از دو برابر شود. برای تحقق این هدف بلندپروازانه نیاز به زیرساخت، تأمین قطعات و… داریم و حتی در صورت تحقق این هدف تا پنج سال بعد هم تازه به کشورهایی مثل ترکیه، امارات و… می‌رسیم که همین الان سهم ۱۵ درصدی اقتصاد دیجیتال دارند. ترکان؛ در ادامه اشاره کرد که برای رسیدن به سهم ۱۵ درصدی اقتصاد دیجیتال و تأمین تجهیزات و زیرساخت لازم برای آن باید «بودجه واردات کالای صنعت فاوا به دومیلیارد دلار در سال برسد. این در حالی است که در حال‌حاضر واردات کل صنعت برق و الکترونیک کشور حدود ١٢٠ میلیون دلار است. در صورت تداوم این وضعیت هیچ رشدی نخواهیم داشت.» او هم‌چنین توضیح داد که پروسه ثبت سفارش تا تأمین ارز و در نهایت، رسیدن سفارش به کشور برای کالاهای صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات تا دو سال قبل فقط دو ماه زمان می‌برد اما از دو سال قبل تا الان این فرآیند به خاطر مشکلات متعدد و چالش‌هایی که دارد هفت تا هشت ماه طول می‌کشد.

منبع: زومیت