نگاه نامزدهای انتخاب ریاست جمهوری نسبت به صنعت خودرو جیست؟

مهدی قره‌داغلی –تا امروز سیاست‌های دولتی‌‌ها بر صنعت خودرو نتیجه‌ای جز آشفتگی بازار نداشته است. ارزیابی‌‌ها بیانگر آن است که تولید خودرو در کشور در حال کاهش است و در حال‌حاضر صنعت خودرو توان تولید به اندازه میزان عرضه ندارد؛ نشان به آن نشان که میزان نیاز سالانه بازار خودرو در کشور ۱٫۵ میلیون دستگاه در سال است، اما بنابر داده‌های آماری، تولید خودرو در سال گذشته حدود ۸۸۱ هزار دستگاه بوده است. وضعیت در سال‌جاری به مراتب بدتر شده است، به‌ طوری‌که در دو ماهه نخست سال‌جاری، تنها کمی بیش از ۱۳ هزار دستگاه بوده است. اگرچه برای این موضوع دولت سیزدهم و مجلس یازدهم در یک اقدام تقریباً هماهنگ‌شده تصمیم گرفتند که خودرو وارد کنند، اما تاکنون نتوانستند به نتیجه دلخواهی برسند. با توجه به اهمیت صنعت خودرو و در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری مواضع نامزدهای ریاست جمهوری در این بخش مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته به‌طوری که هر کدام نظرات خود را دارند، مواضعی که به‌نظر می‌رسد بعضاً مخالف یکدیگر هستند، مخصوصاً در حوزه حمایت از تولید در مقابل دسته دیگر که طرفدار واردات خودرو هستند، اما به‌نظر می‌رسد اکثر نامزد‌‌ها در یک موضوع و آن حذف قیمت دستوری خودرو و کاهش تصدی‌گری دولت اتفاق‌نظر دارند. تا امروز مسعود پزشکیان؛ مورد حمایت طیف موسوم به اصلاح‌طلبان از مخالفت خود مبنی بر قیمت‌گذاری دستوری و عرضه خودرو در بورس گفته و بر واردات خودرو تأکید کرده است، سعید جلیلی؛ مورد حمایت طیف موسوم به اصولگرایان مخالف سرسخت مونتاژ و مدافع حمایت مشروط از خودروسازان ایرانی خود را، نشان داده است و علیرضا زاکانی؛ شهردار تهران که خود را تانک جبهه انقلاب معرفی کرده است، پیش‌تر دست‌‌ها را بالا زده بود و با واردات اتوبوس از چین تلاش کرد به حوزه خودرو ورود کند، خود را از مدافعان سرسخت واردات خودرو از چین بدون واسطه نشان داده است. امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی؛ دیگر نامزدی که او هم مورد حمایت طیف اصولگرا به حساب می‌آید و به‌نظر می‌رسد بیشتر برای دفاع از دستاورد‌های دولت شهید رئیسی به میدان آمده است خود را مخالف قرعه‌کشی خودرو نشان داده است تا به نوعی مخالفت با قیمت دستوری کرده باشد، هنوز اظهارنظری از مصطفی پورمحمدی؛ در حوزه خودرو دیده نشده است، اما او هم به صورت کلی بر مشارکت و همراهی مردم برای در دست گرفتن بازار و اقتصاد سخن گفته است و اظهار داشته که باید اعتماد از دست رفته مردم به حاکمیت را بازگرداند تا افکار عمومی باور کند که حاکمیت می‌خواهد امور را به دست مردم (بخوانید بخش‌خصوصی دارای اهلیت) بسپارد. بیش‌ترین تمرکز بر حوزه خودرو در حال‌حاضر متعلق به محمدباقر قالیباف؛ رئیس مجلس شورای اسلامی است. نامزد اصولگرایی که چندین بار تلاش کرده رئیس‌جمهور شود، اما هر بار مانعی بر سر راه موفقیت او بوجود آمده است و در نهایت انصراف داده است. وی بیش‌ترین استفاده از کلیدواژه خودرو را داشته و بسیاری از کارشناسان معتقدند به واسطه حضور چهار ساله در مجلس بیش از دیگر نامزد‌‌ها در جریان مصائب حوزه خودرو قرار دارد، ضمن اینکه در زمان ریاست او بر مجلس، موضوع واردات خودرو‌های نو و کارکرده به قانون تبدیل شد و در نتیجه نزدیک به ۱۵ هزار خودروی نو وارد کشور شد که نتوانست هیچ دردی از مشکلات دوا کند. قالیباف؛ تاکنون در برنامه‌های تلویزیونی متعدد از خودرو سخن گفته است و نشان داده مدافع سرسخت واردات خودرو و ایجاد رقابت در بازار است. او مدعی شده که مخالف تصدی‌گری دولت در خودروسازی است، البته رئیس فعلی مجلس شورای اسلامی از مخالفت خود با قیمت‌گذاری دستوری هم سخن گفته است. اما رئیس‌جمهور آینده ایران باید بداند امروز مردم و خودروسازان بیش از هر زمان دیگری نیاز به پایان دادن به بحران تصمیم‌گیری در حوزه خودرو و واگذاری مدیریت به بخش‌خصوصی دارند چرا که به دلیل سیاست یک بام و دو هوای دولتی‌‌ها در واگذاری مدیریت ایران‌خودرو و دیگر خودروسازان، نتیجه‌ای جز تبدیل خودرو به کالای سرمایه‌ای حاصل نشده است و تولیدکننده و مصرف‌کننده هر دو به دلیل زیانی که می‌بینند، ناراضی هستند.