سرم‌سازی رازی و سم‌گیری از مارها

سرم‌سازی رازی و سم‌گیری از مارها عواملی مانند برداشت بی‌رویه و تخریب زیستگاه‌ها از جمله تهدیدهای فراروی گونه‌های متنوع مار در کشور هستند، اما سم‌گیری از مار‌ها برای تهیه پادزهر موضوعی است که در صورت رعایت نشدن ملاحظات محیط‌زیستی، می‌تواند خطر انقراض این گونه جانوری را تشدید کند. به گزارش ایرنا در ایران، بیش از […]

سرم‌سازی رازی و سم‌گیری از مارها

عواملی مانند برداشت بی‌رویه و تخریب زیستگاه‌ها از جمله تهدیدهای فراروی گونه‌های متنوع مار در کشور هستند، اما سم‌گیری از مار‌ها برای تهیه پادزهر موضوعی است که در صورت رعایت نشدن ملاحظات محیط‌زیستی، می‌تواند خطر انقراض این گونه جانوری را تشدید کند.

به گزارش ایرنا در ایران، بیش از ۲۱ گونه مار سمی و نیمه سمی و ۳۵ گونه مار غیرسمی و بیش از ۵ گونه مار دریایی، زاد و ولد می‌کنند؛ افعی یا گرزه مار، مار جعفری، مار شاخدار، کبرا، یله مار، تیرمار، طلحه مار، آلوسر، افعی پلنگی، کورمار، مارشتری، مار درفشی و کوتوله مار برخی از این گونه‌ها هستند.

عوامل زیادی بقای این مار‌ها را تهدید می‌کنند که شامل تخریب زیستگاه‌ها، برداشت بی‌رویه یا ناپایدار از گونه، تهدید به واسطه حضور گونه‌های غیربومی، قرار گرفتن در معرض عوامل آلاینده‌ای همچون سموم و آفت‌کش‌های کشاورزی و توسعه فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی هستند.

قاچاق مار‌ها برای استفاده از پوست با هدف تولید پوشاک یکی دیگر از تهدیدات جدی فراروی این گونه‌های در خطر انقراض است که باید جدی گرفته شود؛ این جانوران همچنین برای سم‌گیری و تولید دارو به کشورهای دیگر قاچاق می‌شوند.

**سرم‌سازی

در این میان، با توجه به فعالیت مؤسسه‌ای تحت عنوان مؤسسه سرم‌سازی رازی، ملاحظات برای سم‌گیری از مار‌ها در کشورمان و سرنوشت این‌گونه جانوری ذهن را به خود معطوف می‌کند.

ناصر محمدپور، رییس بخش جانوران سمی مؤسسه سرم‌سازی رازی در این زمینه گفت: اساساً حدود ۱۰ سال است که در راستای اجرایی شدن تفاهمنامه میان مؤسسه و سازمان حفاظت محیط‌زیست، هیچ ماری برای عملیات سرم‌سازی وارد مؤسسه سرم‌سازی رازی نمی‌شود.

براساس آمار، ایران دومین کشور از نظر گزش است و سالانه حدود ۱۰ نفر عمدتاً سالمند، کودکان و یا کسانی که پادزهر به آنها نرسیده است، بر اثر گزش می‌میرند.

به گفته محمدپور، در راستای توافق صورت گرفته میان سازمان حفاظت محیط‌زیست و مؤسسه سرم‌سازی رازی بنا به نیاز سالانه کشور به پادزهر، نوع و تعداد برداشت چند حلقه مار از طبیعت مشخص می‌شود، این نیاز به استان‌ها ابلاغ می‌شود و مارگیر‌ها با مأموران سازمان محیط‌زیست در طبیعت حاضر و اقدام به مارگیری می‌کنند.

محمدپور با بیان این‌که محل‌های برداشت مار نمونه‌گذاری می‌شود، گفت: مارهای گرفته شده به ایستگاه‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست که در زیستگاه‌ها قرار دارند، منتقل می‌شوند و یک یا دو روز بعد از آن کارشناسان سم‌گیری در محل حاضر و بعد از سم‌گیری مار را در مکانی که گرفته بودند، ر‌ها می‌کنند.

وی افزود: ۳۰ یا ۴۰ سال قبل که امکانات نبود و رفت و آمد به سختی انجام می‌گرفت، بعد از چند بار سم‌گیری، حیوان تلف می‌شد و لاشه آن را می‌سوزاندند اما اکنون سال‌ها است که رویه تغییر کرده و مار در طبیعت سم‌گیری می‌شود.

 

رییس بخش جانوران سمی مؤسسه سرم‌سازی رازی تأکیدکرد: یکی از مشکلات در این زمینه برداشت ناپایدار مار از طبیعت بود که اکنون با برنامه‌ریزی به برداشت پایدار رسیده‌ایم، گرچه دشوار بود اما در نهایت انجام شد.