حکم دیوان عدالت اداری و معادله آزاد‌سازی قیمت بلیت هواپیما

محمد قره‌داغلی – افزایش یکباره قیمت بلیت هواپیما از زمانی آغاز شد که دیوان عدالت اداری مصوبه سران قوا مبنی بر اینکه قیمت‌گذاری بلیت هواپیما در ستاد تنظیم بازار انجام شود را براساس حکم برنامه پنجم توسعه لغو کرد و اعلام کرد که نرخ‌گذاری در حوزه حمل‌ونقل هوایی در تکلیف دولت قرار نمی‌گیرد و عرضه و تقاضا، نرخ خدمات را تعیین می‌کند. اما با وجود اینکه هیچ افزایش قیمتی در نرخ بلیت هواپیما از سوی شورای‌عالی هواپیمایی کشوری یا ستاد تنظیم بازار یا شورای‌عالی هماهنگی ترابری اتفاق نیفتاده، برخی شرکت‌های هواپیمایی به واسطه همین رأی دیوان عدالت اداری اقدام به افزایش قیمت بلیت‌‌ها کرده‌اند. به گزارش مناقصه‌مزایده، در این باره، مهرداد بذرپاش؛ وزیر راه‌وشهرسازی، درخصوص صدور حکم آزادسازی نرخ بلیت پروازهای داخلی توسط دیوان عدالت اداری، گفت: زمانی که عرضه و تقاضای یک خدمت تراز نیست، نمی‌توانیم مدیریت نرخ آن را به بازار واگذار کنیم. وی افزود: از رئیس قوه‌قضاییه و سرپرست ریاست‌جمهوری درخواست کرده‌ایم که درخصوص توقف این حکم تمهیدات لازم در نظر گرفته شود. بذرپاش؛ با اشاره به اینکه در چند روز صدور حکم مذکور، رشد جدی قیمت را در پروازهای داخلی شاهد بوده‌ایم، گفت: از سرپرست ریاست‌جمهوری درخواست کرده‌ایم که این موضوع در جلسه سران قوا مطرح شود تا مصوبات لازم در دستور کار قرار گیرد و حقوق مصرف‌کنندگان رعایت شود. وی با تأکید بر اینکه نباید به مردم ظلم شود، اظهار کرد: وقتی که تقاضا با عرضه ناسازگار است، دولت باید با نرخ‌گذاری، بازار را کنترل کند؛ چرا که در غیر این صورت مشکلات متعددی برای مصرف‌کنندگان ایجاد خواهد شد. همچنین مقصود اسعدی‌سامانی؛ دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی کشور، درخصوص آزادسازی‌ نرخ بلیت هواپیما، اظهار کرد: رأی دیوان عدالت درخصوص آزادسازی نرخ‌گذاری بلیت هوایپما تأکیدی بر اجرای ماده ۱۶۱ قانون برنامه پنجم توسعه است که در برنامه ششم توسعه نیز بر اجرای آن تأکید شده است. وی در پاسخ به این سؤال که آیا آزادسازی نرخ بلیت هواپیما منجر به افزایش چند برابری قیمت آن نخواهد شد؟ با بیان اینکه، شرکت‌های هواپیمایی در نرخ‌گذاری براساس عوامل مؤثر در قیمت تمام شده که شامل هزینه‌های تعمیرات، چک‌های دوره‌ای، هزینه‌های پرواز، سوخت، بیمه، خدمات زمینی و… قیمت را تعیین می‌کنند، افزود: سقف قیمت بلیت به‌طوری مشخص خواهد شد که فراتر از آن در بازار نرود و انجمن نیز بر شرکت‌ها نظارت خواهد کرد. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، با اشاره به اینکه آنچه در قیمت فعلی بلیت لحاظ شده قیمت سوخت براساس ۶٠٠ تومان است، گفت: شرکت‌ها حتی یک ریال سود هم از بابت این سوخت بهره‌مند نمی‌شوند و این در واقع یارانه دولت به مردم است. اینکه برخی از مسئولان مطرح می‌کنند که شرکت‌ها سود چند هزار میلیاردی بابت سوخت هواپیما دارند، اینگونه نیست. وی عنوان کرد: انجمن نظرات خود را به دولت اعلام کرده که تأثیر تغییر قیمت سوخت بر قیمت تمام شده هر ساعت صندلی چقدر است و چنانچه دولت هر تصمیمی بگیرد، شرکت‌ها از آن تبعیت می‌کنند. اسعدی‌سامانی؛ در ادامه،‌ گفت: قیمت بلیت هواپیما پس از آزادسازی چندین برابر نخواهد شد. آن چیزی که به سازمان هواپیمایی در سال گذشته اعلام کردیم نرخ ۵۱ دلار برای هر ساعت صندلی بود ولی شورای‌عالی هواپیمایی با ۴۱ دلار با نرخ مرکز مبادله هر دلار ۴۵ هزار تومان به جمع‌بندی رسید. در حالی‌که این ارز هم به‌درستی و به صورت کامل به شرکت‌ها تعلق نمی‌گیرد و آن‌ها مجبورند هزینه‌های خود را از طریق دیگر تأمین کنند. وی با بیان اینکه نرخ‌هایی که در بازار است با توجه به اینکه توسط عوامل بازارسیاه تعیین می‌شود مورد تایید ما نیست، اظهار کرد: نرخ‌های جدیدی که شرکت‌ها اعلام می‌کنند، پایین‌تر از نرخ‌های موجود در بازار است. معتقدیم آزادسازی باعث می‌شود حتی نرخ‌‌ها از نرخی که در بازار سیاه است کمتر شود. شرکت‌ها با توجه به اینکه برنامه‌ریزی پرواز دارند باید صندلی‌های خود را عرضه کنند و اگر عرضه صورت نگیرد، ضرر خواهند کرد تلاش می‌کنند در بازار قیمت‌های خود را به نوعی تعیین کنند که بتوانند تمام صندلی‌‌ها خود را تکمیل و نرخ‌های خود را تعدیل کنند. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، در پایان گفت: شرکت‌ها در روزهای آینده نرخ‌های خود را روی سایت‌هایشان بارگذاری خواهند کرد و در دسترس مردم قرار خواهد گرفت.