اوج‌گیری بحران کمبود سنگ‌آهن صنعت فولاد تا ۱۴ سال دیگر

فولادسازان که در چند سال گذشته علاوه بر چالش‌های متعدد اعم از تأمین برق در تابستان و گاز در زمستان مواجه بوده‌اند، به تازگی با کمبود سنگ‌آهن به‌عنوان ماده اولیه نیز روبه‌رو شده‌اند؛ طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی کشور، مجموع ذخایر سنگ‌آهن سه‌میلیارد و ۸۰۰ میلیون تن برآورد شده است. از میان این ذخایر حدود ۸۷ […]

فولادسازان که در چند سال گذشته علاوه بر چالش‌های متعدد اعم از تأمین برق در تابستان و گاز در زمستان مواجه بوده‌اند، به تازگی با کمبود سنگ‌آهن به‌عنوان ماده اولیه نیز روبه‌رو شده‌اند؛ طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی کشور، مجموع ذخایر سنگ‌آهن سه‌میلیارد و ۸۰۰ میلیون تن برآورد شده است. از میان این ذخایر حدود ۸۷ درصد در سه منطقه معدنی سنگان، گل‌گهر و منطقه مرکزی و مابقی در استان‌های دیگر قرار دارند. به گزارش اقتصادآنلاین، در عین حال، با توجه به ظرفیت‌های ایجاد شده در هریک از حلقه‌های زنجیره ارزش و هدف‌گذاری تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴، کمبود سنگ‌آهن برای واحدهای کنسانتره‌سازی و کمبود ظرفیت گندله‌سازی برای واحدهای تولید آهن‌اسفنجی کاملاً قطعی است. کیوان جعفری‌‌طهرانی؛ کارشناس ارشد بازار فولاد و سنگ‌آهن، گفت: اوج بحران کمبود سنگ‌آهن ۱۴ سال دیگر به وقوع خواهد پیوست. در واقع از حدود شش الی هفت سال آینده شاهد این کاهش خواهیم بود که در سال ۱۴۱۸ به اوج خود می‌رسد. وی افزود: اکتشاف سنگ‌آهن، امری حیاتی برای تضمین آینده صنعت فولاد کشور و حفظ جایگاه ایران در بازار جهانی این محصول بوده و با وجود ذخایر قابل‌توجه سنگ‌آهن در ایران، اکتشاف و بهره‌برداری بهینه از این منابع نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است؛ اما متأسفانه، تحریم‌های ظالمانه مانع بزرگی بر سر راه جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش معدن، به ویژه اکتشاف سنگ‌آهن ایجاد کرده و این موضوع شرکت‌های علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری از جمله شرکت‌های استرالیایی که پیش از این تمایل خود را برای مشارکت در پروژه‌های معدنی، خصوصاً در حوزه مس در ۲۰ سال پیش نشان داده بودند را به عقب‌نشینی واداشته است. جعفری‌طهرانی؛ خاطرنشان کرد: براساس گزارش سازمان زمین‌شناسی کشور، ذخایر قطعی و احتمالی سنگ‌آهن ایران حدود ۳٫۵ میلیارد تن برآورد می‌شود. این ذخایر عمدتاً از نوع مگنتیت هستند و سهم هماتیت در آن‌‌ها بسیار ناچیز است، علت این امر آن است که هماتیت به ندرت در صنعت فولاد کاربرد دارد. وی ادامه داد: از این کانی فقط در مواردی خاص و با عیار بالا به‌طور شارژ مستقیم کوره بلند استفاده می‌شود. در این موارد البته راهکارهای متعددی از جمله روش‌های تشویه وجود دارد که هماتیت می‌تواند به مگنتیت تبدیل گردد که جدید‌ترین تکنولوژی نسل پنجم تشویه HMPT نام دارد. در این روش هماتیت، فرآوری شده و به مگنتیت پایدار تبدیل شده و سپس به کنسانتره تبدیل می‌گردد تا برای صنعت فولاد قابل استفاده شود. جعفری‌طهرانی؛ افزود: در حالی که ایران با کمبود سنگ‌آهن در آینده روبه‌رو خواهد شد، استراتژی‌هایی وجود دارد که می‌توان از طریق آن‌‌ها این چالش را به فرصتی برای نوآوری و سرمایه‌گذاری تبدیل کرد. یکی از این راهکارها، بهره‌برداری از ذخایر قطعی و احتمالی سنگ‌آهن هماتیت کشور است که حدود یک میلیارد تن برآورد می‌شود. با استفاده از این ذخایر می‌توان کمبود سنگ‌آهن را به تعویق انداخت و زمان بیشتری برای یافتن راه‌حل‌های پایدارتر به دست آورد. این کارشناس ارشد بازار بین‌المللی فولاد، گفت: براساس تخمین‌ها، بهره‌برداری از ذخایر قطعی و احتمالی سنگ‌آهن هماتیت کشور می‌تواند روند بحران کمبود سنگ‌آهن را تا هفت سال به تعویق بیندازد. یعنی زمان اوج‌گیری بحران کمبود سنگ‌آهن با استفاده از این ذخایر، از سال ۱۴۱۸ به ۱۴۲۵ به تعویق خواهد افتاد و فرصت ارزشمندی است که می‌توان از آن برای سرمایه‌گذاری در اکتشاف معادن جدید، توسعه فناوری‌های فرآوری سنگ‌آهن و ارتقای زیرساخت‌های حمل‌ونقل استفاده کرد. جعفری‌طهرانی؛ افزود: حجم باطله‌های معادن بزرگی مانند چادرملو، سنگ‌آهن مرکزی(بافق یا چغارت)، گل‌گهر و معدن ایمیدرو سنگان به ۲۵۰ میلیون تن می‌رسد؛ این باطله‌ها که عمدتاً از جنس هماتیت هستند، می‌توانند با فرآوری و تبدیل به مگنتیت، در پروژه‌های فولادی مورد استفاده قرار گیرند و در صورت فرآوری این باطله‌ها و افزودن آن‌ها به ذخایر هماتیت کشور، حدود ۱٫۲۵ میلیارد تن به ذخایر سنگ‌آهن کشور اضافه خواهد شد. وی افزود: دیگر مزیت فرآوری باطله‌های معدنی این است که نیاز به خردایش، دانه‌بندی و میکرونیزه شدن ندارند و حداقل تنی چند ۱۰۰هزار تومان هزینه بالاسری کمتری نسبت به ماده معدنی درجا دارند. از طرف دیگر با برداشت و استفاده از این باطله‌ها، مسائل زیست محیطی متعددی که در نواحی انباشت آن‌ها وجود دارد نیز مرتفع می‌گردد. این فعال حوزه معدن، گفت: از چالش‌های اصلی زنجیره فولاد، حجم بالای گندله تولیدی و کمبود شدید سنگ‌آهن است که تا چندسال آینده به اوج خود خواهد رسید، بنابراین جهت جلوگیری و به تعویق انداختن این موضوع باید برخی اقدامات شامل افزایش تولید کنسانتره جهت تأمین نیاز داخل، اکتشافات جدید سنگ‌آهن، فرآوری باطله معادن بزرگ و اجرای پروژه‌های فراسرزمینی در کشورهای دیگر انجام شود تا بتوان صنعت فولاد را از این بحران نجات داد.