بنابر آمار رسمی معاونت علمی تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در تیرماه سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۵۰ درصد رشد داشته و بازار فروش شرکت‌ها نیز در دولت سیزدهم سه برابر شده است. به گزارش مهر، توجه به دانش‌پایگی اقتصاد، تولید داخل و توسعه کمی و کیفی شرکت‌های دانش‌بنیان همواره مورد تأکید دولت سیزدهم در […]
بنابر آمار رسمی معاونت علمی تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در تیرماه سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۵۰ درصد رشد داشته و بازار فروش شرکت‌ها نیز در دولت سیزدهم سه برابر شده است. به گزارش مهر، توجه به دانش‌پایگی اقتصاد، تولید داخل و توسعه کمی و کیفی شرکت‌های دانش‌بنیان همواره مورد تأکید دولت سیزدهم در سه سال اخیر بوده است به‌طوری که آمار‌ها هم این ادعا را تأیید می‌کند. براساس آمار رسمی معاونت علمی به لحاظ کمی شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۳ نسبت به دوره قبل رشد ۵۰ درصدی داشته‌اند و به دنبال رشد کمی شرکت‌ها، اشتغال نخبگان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در این شرکت‌ها با رشد قابل‌توجهی روبه‌رو بوده است.
نگاهی به آمار افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان در دولت سیزدهم
در سه سال اخیر با رشد نسبتاً قابل‌قبولی در تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی این شرکت‌ها مواجه بودیم که این موضوع به‌خصوص در سال ۱۴۰۱ با توجه به نام‌گذاری شعار سال به «تولید، دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» بسیار پررنگ‌تر بود. به‌طوری که از ۶۶۳۲ شرکت در سال ۱۴۰۰ به ۸۲۶۰ شرکت در سال ۱۴۰۱ و ۹۷۳۳ تعداد شرکت در سال ۱۴۰۲ رسیده‌ایم. در حال‌حاضر نیز ۹۹۷۰ شرکت دانش‌بنیان به تأیید معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رسیده که این تعداد ۸۶۱ شرکت فناور، ۲۳۳۷ شرکت نوآور و ۶۷۷۱ شرکت به‌صورت نوپا تأیید شده‌اند. بر این اساس تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در تیر ماه سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۵۰ درصد رشد داشته است.
رشد ۵۵ درصدی اشتغال فارغ‌التحصیلان در شرکت‌های دانش‌بنیان
نکته قابل‌توجه آنکه، این شرکت‌ها با ایجاد زیرساخت لازم به‌منظور بهره‌برداری از توانمندی‌های فنی و تخصصی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی توانسته‌اند در تیرماه سال ۱۴۰۳ امکان اشتغال برای بیش از ۴۰۷ هزار نفر را فراهم آورند که نسبت به ۲۶۳ هزار نفر در سال ۱۴۰۰، رشد حدود ۵۵ درصدی داشته است.
سرعت دریافت مجوز دانش‌بنیانی ۵۰ درصد افزایش یافت
از طرفی حمایت از شکل‌گیری و بزرگ شدن شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از اهداف معاونت علمی در این دوره بود و در این راستا تلاش شد فرآیند دانش‌بنیان شدن شرکت‌های دانش‌بنیان تسریع شود و به گفته مسئولان معاونت علمی سرعت دریافت مجوز دانش‌بنیانی شرکت‌ها، افزایش ۵۰ درصدی داشته است.
فرآیند ارزیابی شرکت‌ها از ۹۰ روز به زیر ۴۰ روز رسید
در همین رابطه، رضا اسدی‌فر؛ معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، اعلام کرده است که فرآیند ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان، در طول سه سال به‌طور متوسط از حدود ۹۰ روز به زیر ۴۰ روز رسیده و حداکثر زمان ارزیابی از ۳۰۰ روز به ۷۰ روز کاهش یافته است. همچنین برای شرکت‌های نوپا که ۸۰ درصد سبد شرکت‌های ما را دارند، ارزیابی به صورت غیرحضوری و زمان آن به کمتر از ۲۰ روز رسیده و برای شرکت‌های نوآور و فناور با توجه به اینکه حتماً نیاز به بازدید دارند، زمان ارزیابی در حدود یک ماه انجام می‌شود.
تغییر نظام ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان بعد از حدود ۱۰ سال
یکی دیگر از اتفاقات خوبی که در این دوره رقم خورد، تغییر «نظام ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان» بود که از مردادماه سال ۱۴۰۲ اجرایی شد. در آیین‌نامه جدید که توجه به «اقتصاد دانش‌بنیان» را به جای حمایت صرف از دانشبنیانها دنبال می‌کند، به ارزیابی مستمر میزان فروش شرکت‌ها، کاهش سرعت فرآیند دانش‌بنیان شدن شرکت‌ها، اشتغال تخصصی شرکت‌ها، سطح فناوری و تسلط بر دانش فنی و… توجه شده و شاخص‌‌ها و فرآیندهای ارزیابی شرکت‌ها به‌طور کل تغییر یافته است.
سیر صعودی آمار فروش شرکت‌های دانش‌بنیان در ۳ سال
شاخص بعدی درباره شرکت‌های دانش‌بنیان موضوع درآمد آن‌هاست که افزایش آن ارتباط مستقیمی با بلوغ زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان دارد در همین رابطه یکی از برنامه‌های اصلی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در دوره جدید افزایش درآمد و به‌تبع آن افزایش سهم اقتصاد دانش‌بنیان از تولید ناخالص داخلی است. اسدی‌فر؛ می‌گوید: آمار رسمی فروش شرکت‌های دانش‌بنیان حاکی از آن است که میزان فروش این شرکت‌ها از میزان فروش این شرکت‌ها از ۲۱۵ هزار میلیارد تومان در سال مالی ۱۳۹۹ به ۲۲۳ هزار میلیارد تومان در سال مالی ۱۴۰۰ و به حدود ۴۰۷ هزار میلیارد تومان در سال مالی ۱۴۰۱ افزایش داشته است و پیش‌بینی می‌شود این عدد برای سال مالی ۱۴۰۲ که در تیرماه ۱۴۰۳ مشخص می‌شود، به بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان برسد. معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی، سهم فروش شرکت‌های دانش‌بنیان از GDP براساس آخرین آمار احصا شده در سال ۱۴۰۲ را حدود سه درصد اعلام کرد.
۹۹۸ شرکت در سال مالی ۱۴۰۱ مشمول معافیت مالیاتی شدند
به منظور جهت‌دهی حمایت‌های مالیاتی به سمت توسعه نوآوری و اقتصاد دانش‌بنیان، برخی شرکت‌ها با احراز شرایط خاص می‌توانند برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای خود از اعتبار مالیاتی استفاده کنند. حمایت‌های مالیاتی از همان سال اول اجرای قانون «حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان» با هدف کاهش هزینه‌های شرکت‌ها و سوق دادن آن‌ها به انجام فعالیت‌های تحقیق و توسعه در سال ۱۳۹۲ آغاز شد و در این دوره مهم‌ترین حمایت مالیاتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان، معافیت مالیات بر درآمد شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان بوده است که بر این اساس ۱۰۹۸ شرکت برای سال مالی ۱۴۰۰ و ۹۹۸ شرکت برای سال مالی ۱۴۰۱ مشمول معافیت مالیاتی شدند.
۲ سرفصل اعتبار مالیاتی اضافه شد
پس از تقریباً یک دهه اجرای قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان، با تصویب قانون مترقی جهش تولید دانش‌بنیان، ابزارهای حمایت مالیاتی ارتقاء پیدا کرد و دو سرفصل اعتبار مالیاتی «تحقیق و توسعه» و اعتبار مالیاتی «سرمایه‌گذاری» به سبد حمایت‌های دانش‌بنیان اضافه شد. براساس این ماده قانونی، معادل هزینه‌های انجام شده در پروژه‌های تحقیق و توسعه به‌عنوان اعتبار مالیاتی با قابلیت انتقال به سنوات آتی به شرکت‌های دارای پروانه بهره‌برداری یا مجوز فعالیت از مراجع ذیربط اعطا خواهد شد و معادل آن از مالیات بر عملکرد مربوط به سال انجام هزینه مذکور یا سال‌های بعد کسر می‌شود.
تصویب ۴,۲۰۰ میلیارد تومان برای ۱۵۰۰ پروژه تحقیق و توسعه
بر این اساس فعالیت‌های اجرایی این حمایت‌ها آغاز و در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۵۰۰ پروژه تحقیق و توسعه برای ۵۲۷ شرکت اعم از دانش‌بنیان و غیر دانش‌بنیان به ارزش بیش از ۴,۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار مالیاتی تصویب شد. رضا اسدی‌فر؛ معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی، درباره جزییات بهره‌مندی از اعتبار مالیاتی گفته بود که اعتبار مالیاتی «تحقیق و توسعه» سقف ندارد و همه شرکت‌های دانش‌بنیان از آن بهره‌مند می‌شوند. جنس پژوهش‌‌ها در قالب پروژه‌ها تعریف می‌شود؛ بدین معنا که ورودی، خروجی سرفصل‌ها و هزینه‌های تخمینی تقریباً مشخص است و سالانه میزان این هزینه‌کرد‌ها بررسی شده وآن بخشی که مشمول اعتبارهای مالیاتی می‌شود به اداره مالیات اعلام شده و از میزان مالیات شرکت‌ها کاسته می‌شود. وی همچنین درباره نحوه تخصیص اعتبار مالیاتی به «سرمایه‌گذاری»ها نیز توضیح داد و گفت: سرمایه‌گذاری‌ها به دو صورت انجام می‌پذیرد؛ نخست مستقیم است که طی آن به میزان ۳۰ درصد از سرمایه‌گذاری از مالیات کسر می‌شود و دوم سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌‌ها است که آن ۱۰۰درصد مالیات عملاً کسر خواهد شد منتهی اختصاص این جنس اعتبارهای مالیاتی برخلاف بخش «تحقیق و توسعه» که سالانه بود، بعد از اتمام پروژه و بهره‌برداری کامل تخصیص می‌یابد. آنطور که اسدی‌فر؛ گفته است: شرکت‌هایی که فروش بیشتری دارند مثل شرکت‌های «نوآور» و «فناور»، نوع محصول دانش‌بنیان آن‌ها اهمیت دارد و حتماً باید آن محصول در لیست محصولاتی که مشمول معافیت هستند، قرار بگیرد. بر این اساس، اگر تمام محصولات این شرکت‌ها در لیست مشمولین معافیت قرار بگیرد، کلاً معاف و اگر بخشی در لیست باشد به همان میزانی که با لیست تطابق پیدا می‌کنند از این اعتبارات بهره‌مند خواهد شد.
ابتکار معاونت علمی برای راه‌اندازی مجموعه‌های دانش‌بنیان مردم‌نهاد
در حوزه توسعه دانشبنیانها اخیراً معاونت علمی، در یک اقدام ابتکاری که در راستای تحقق شعار جهش تولید با مشارکت مردم صورت گرفت، از گفتمان سوم خود تحت عنوان «مجموعه‌های دانش‌بنیان مردم نهاد» رونمایی کرد. براساس این طرح که مخاطب آن آحاد مردم هستند، توانمندی‌هایی که در زیست‌بوم فناوری و نوآوری شامل شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فناور، صندوق‌های پژوهش و فناوری و سایر اجزا وجود دارد، با کمک مردم شکوفا خواهد شد. بسترسازی دانش‌بنیان برای نهضت تولید مردمی، جمع‌سپاری مردمی برای تولید نوآورانه، ارتقای بهره‌وری تولید مردم با کاربست فناوری و ارتقا زنجیره ارزش ظرفیت‌های بومی با کاربست فناوری چهار مدل پیش‌بینی شده برای فعالیت مجموعه‌های دانش‌بنیان مردم نهاد به شمار می‌رود که جزییات آن در مصاحبه امهر با دستیار معاون علمی رئیس‌جمهور در امر مردمی‌سازی (اینجا) تشریح شد. حمایت از دانشبنیانها دغدغه‌ای بود که رئیس‌جمهور شهید همواره طی سال‌های گذشته بر آن تأکید کرده بود؛ به‌طوری که تأکید داشت با توجه به اینکه توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان ایجاد اشتغال، رشد تولید و پیشرفت فناورانه را در پی دارد، هر نوع حمایت مالی، ارائه تسهیلات و تخصیص منابع به فعالیت‌های دانش‌بنیان در دستور کار قرار داشته باشد و آن را یک سرمایه‌گذاری می‌دانست. آمارهای توسعه‌ای دانشبنیانها در حوزه‌های مختلف اعم افزایش کمی شرکت‌های دانش‌بنیان، افزایش اشتغال فارغ‌التحصیلان، رشد فروش شرکت و همین‌طور افزایش صادرات دانش‌بنیان‌های ایرانی نشان می‌دهد، این دغدغه و مأموریت بر زمین نماند.
دیدگاه بسته شده است.