آلودگی هوا با تغییرات اقلیمی گره خورده است

آلودگی هوا با تغییرات اقلیمی گره خورده است انگار همه عادت کرده‌ایم که هوا را بدون ابر و پرنده ببینیم و اگر یک روز سرب را استشمام نکنیم، روزمان شب نمی‌شود. به گزارش سینا‌پرس این درحالی است که متخصصان بار‌ها درباره عوارض آلودگی هوا و تأثیر آن روی سلامت قلب و عروق، سیستم تنفسی، پوست […]

آلودگی هوا با تغییرات اقلیمی گره خورده است

انگار همه عادت کرده‌ایم که هوا را بدون ابر و پرنده ببینیم و اگر یک روز سرب را استشمام نکنیم، روزمان شب نمی‌شود.

به گزارش سینا‌پرس این درحالی است که متخصصان بار‌ها درباره عوارض آلودگی هوا و تأثیر آن روی سلامت قلب و عروق، سیستم تنفسی، پوست و حتی سلامت روان نیز هشدار داده‌اند. اما اگر از آلودگی هوا نیز چشم‌پوشی کنیم، خشکسالی و کم‌آبی، از بین رفتن تدریجی تالاب‌های ایران از دیگر مخاطرات زیست‌محیطی کشورمان به حساب می‌آید.

 در این خصوص علی‌اکبر شمسی‌پور، دانشیار دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران و مدیر گروه جغرافیای طبیعی در خصوص علل آلودگی این روزهای هوای تهران می‌گوید: آلودگی شهر تهران، مهم‌ترین عامل تمرکز بالای جمعیت انسانی است که پیرو آن تمرکز فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، ترابری، صنعتی، مصرف انرژی و تغییر و تبدیل اراضی شکل می‌گیرد.

وی افزود: توان اکولوژیک دشت تهران (معادل استان تهران) برای ۲۲ میلیون جمعیت ناکافی است. توان اکولوژیک شهر تهران نیز برای جمعیت حدود ۱۰ میلیون نفر و برای تأمین نیازهای‌زیستی و فعالیتی آن‌ها ناکافی است. دشت تهران شاید مناسب‌‌‌‌ترین مکان برای مکان‌گزینی پایتخت در ایران است و می‌توان گفت، هیچ مکانی در کشور توان اکولوژیک دشت تهران را برای تمرکز بالای جمعیتی ندارد.

این دانشیار دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران در ادامه عنوان‌کرد: پتانسیل بالای منابع آب سطحی و زیرزمینی، زمین‌های زراعی و باغی وسیع، اختلاف ارتفاعی موجود، جریان‌های هوایی مطلوب بستر طبیعی مناسبی برای شهر تهران فراهم کرده است. اما تراکم بالای جمعیت با نیازهای بالای مصرف انرژی باعث شده انواع مشکلات زیست‌‌‌محیطی در شهر تهران ایجاد شود که مهم‌ترین آنها آلودگی هواست و در شرایط هوای ساکن با نبود جریان هوا برای تهویه آلاینده‌های شهری و با رخداد وارونگی دمایی، شکل حادی به خود می‌گیرد. همچنین موقعیت پای کوهی تهران و حاکمیت شرایط پایداری هوا در بیش از دو سوم سال که به‌خصوص در دوره سرد سال با افت دما و رخداد وارونگی دمایی همراه است، عوامل طبیعی تشدیدکننده آلودگی شهر تهران هستند.

شمسی‌پور با اشاره به این‌که راهکار اساسی برای حل مشکل آلودگی هوای شهر تهران را باید در بیرون از تهران و در تقویت اقتصادی استان‌های مختلف کشور دنبال کرد، گفت: شاید کمی دور از ذهن باشد اما با ایجاد بسترهای رشد اقتصادی در مناطق مختلف کشور و کاهش نرخ مهاجرت به شهر تهران، در میان و بلندمدت کارآمد‌ترین برنامه برای رفع مشکل آلودگی هوا این مهم خواهد بود. اما از سوی دیگر در وضع موجود، ایجاد سامانه پیش‌‌‌آگاهی و هشدار آلودگی هوا، توسعه ترابری همگانی، توسعه و ترویج مصرف انرژی‌های تجدید‌‌‌پذیر، تبلیغ فرهنگ کم‌‌‌مصرفی در حوزه‌های مختلف انرژی، مدیریت کیفیت سوخت از نکات مهمی هستند که شاید در کوتاه‌مدت مفید و سودمند باشند.

مدیر گروه جغرافیای طبیعی دانشکده جغرافیا در خصوص تأثیر سوء‌آلودگی هوا بر نوسانات اقلیمی و زیست‌محیطی خاطرنشان‌کرد: آلودگی هوا در مقیاس شهری اثر چندانی بر نوسان‌‌‌های اقلیمی نخواهد داشت، اما در وضعیت زیست‌محیطی شهر تأثیرگذار است. همچنین آلاینده‌های هوا در کیفیت و بهداشت محیط انسانی و فضای عمومی شهر اثرات منفی دارد.

شاید مهم‌ترین اثر آلودگی هوا این است که؛ انواع آلاینده‌ها در چرخه طبیعی خود از راه تنفس، تغذیه مواد غذایی به خود ساکنان شهر بر‌‌‌می‌گردد، آلاینده‌های تولیدی از منابع سوخت‌های سنگواره‌‌‌ای در ایجاد و افزایش آمار انواع بیماری‌های پوستی و تنفسی تأثیرگذارند.

 

وی همچنین عنوان‌کرد: در ابعاد محلی و خرد آلودگی هوا بر کیفیت هوای شهروندان اثرات زیانباری دارد، اما در مقیاس جهانی اثر آلودگی هوا با تغییرات اقلیمی پیوند می‌‌‌خورد. به‌طوریکه مهم‌ترین عامل در کنترل یا افزایش شدت گرمایش جهانی است. در این مقیاس اثر آلودگی در اغلب نوسان‌‌‌های اقلیمی و چالش‌‌‌های زیست‌محیطی دیده می‌شود.