سرمایه‌گذاران خارجی چگونه جذب بورس کالا می‌شوند؟

در یادداشتی بررسی شد سرمایه‌گذاران خارجی چگونه  جذب بورس کالا می‌شوند؟ سرمایه‌گذار خارجی اگر یکی از اهداف اصلی اقتصاد ایران، جذب سرمایه‌گذاران خارجی است، تنها وجود نرخ سود جذاب برای خارجی‌ها کافی نیست و باید ابزارهای پوشش ریسک را نیز با عمق بالا در کشور راه‌اندازی کنیم. امروز سرمایه‌گذاران خارجی که می‌خواهند در ایران سرمایه‌گذاری […]

در یادداشتی بررسی شد

سرمایه‌گذاران خارجی چگونه  جذب بورس کالا می‌شوند؟

سرمایه‌گذار خارجی اگر یکی از اهداف اصلی اقتصاد ایران، جذب سرمایه‌گذاران خارجی است، تنها وجود نرخ سود جذاب برای خارجی‌ها کافی نیست و باید ابزارهای پوشش ریسک را نیز با عمق بالا در کشور راه‌اندازی کنیم.

امروز سرمایه‌گذاران خارجی که می‌خواهند در ایران سرمایه‌گذاری کنند، با نرخ سود بالا روبه‌رو می‌شوند اما این تنها یک طرف قضیه است چراکه آن‌ها وقتی تاریخچه نوسانات نرخ ارز در ایران را مشاهده می‌کنند، بدون شک دچار تردید می‌شوند. به این ترتیب این‌که آن‌ها مطالبه وجود ابزاری برای پوشش ریسک نوسانات ارز را داشته باشند، کاملاً منطقی است و در این بین وجود این ابزار از خواسته‌های فعالان اقتصادی داخلی نیز به شمار می‌رود که امروز همه در انتظار یکسان‌سازی نرخ ارز و راه‌اندازی معاملات آتی ارز در بورس کالای ایران هستند. در این زمینه نگاه‌ها به بانک مرکزی و سیاست‌های این بانک به عنوان متولی بازار ارز دوخته شده که با توجه به مصوبه شورای عالی بورس و ماده ۲۰ قانون رفع موانع تولید به نظر می‌رسد که بازار آتی ارز به محض یکسان‌سازی نرخ ارز، راه‌اندازی شود. در این بین علاوه بر لزوم وجود ابزاری برای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز، ساختارهایی برای ترغیب ورود سرمایه‌گذاران خارجی به اقتصاد ایران لازم است که عمده این ساختار‌ها در بازار سرمایه وجود دارد؛ البته در این یادداشت به ظرفیت‌های بورس کالای ایران به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه اشاره می‌شود.

تالار معاملات بین‌المللی بورس کالا

بورس کالای ایران از سال ۱۳۸۸ با راه‌اندازی تالارهای معاملات بین‌المللی محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی مقدمات حضور در بازارهای خارجی و همچنین جذب سرمایه‌گذاران خارجی را برآورد ساخت به‌طوری که این تالار به منظور ایجاد بستری برای کاهش ریسک معاملات فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی، هدفمندی صادرات، تأثیرگذاری برای قیمت‌های منطقه‌ای و جهانی و افزایش انعطاف‌پذیری و فراهم کردن ابعاد وسیع تر تجاری برای این دسته از محصولات در بازارهای جهانی در منطقه آزاد کیش افتتاح شد تا ابزارهای لازم برای معاملات این محصولات میان مبادله گران، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان فراهم شود. همچنین به مرور علاوه بر صادرات محصولاتی چون قیر، گوگرد، روغن‌های پایه، عایق رطوبتی و چند محصول دیگر، مواد معدنی و کشاورزی همچون سنگ‌آهن دانه‌بندی و گندم نیز راهی این تالار شد تا انی محصولات از طریق بورس کالا به کشورهای مختلف جهان صادر شود.

تالار بین‌المللی بورس کالای ایران در جزیره کیش به همراه راه‌اندازی سایر تالار‌ها که نمایندگی کارگزاران بورس کالا در مناطق آزاد هستند در ارتباط با بخش‌های مختلف اقتصادی کشور نظیر مالی، بانکی، بازرگانی، فناوری ارتباطات و اطلاعات و غیره هستند و امید می‌رود در دوران پسابرجام و رفع مشکلات قدیمی ناشی از تحریم‌ها، شاهد تحول بزرگی در اقتصاد کشور و حتی در منطقه از طریق توسعه مبادلات بین‌المللی و حضور سرمایه‌گذاران خارجی در این تالار‌ها باشیم. در این بین با توجه به این‌که ایران از جمله کشورهای بزرگ نفتخیز دنیا و از تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی در سطح جهانی به شمار می‌رود، وجود تالار صادراتی برای عرضه محصولات نفتی و پتروشیمی و تأثیرگذاری بر قیمت‌های منطقه‌ای حایز اهمیت است.

با این تفاسیر صادرات فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی به همراه محصولات صنعتی و معدنی و کشاورزی در تالار معاملات بین‌المللی بورس کالا، دارای مزایای متعددی از جمله شفاف‌سازی و واقعی تر شدن قیمت‌ها، افزایش درآمدهای ارزی ایران، تأثیر گذاری بر قیمت منطقه‌ای و جهانی، جذب سرمایه‌گذار خارجی، جلوگیری از رقابت منفی شرکت‌های ایران در صادرات و در آخر قراردادن ایران در مدار بورس‌های منطقه و جهان است.

از دیگر مزایای رونق معاملات در تالار صادراتی بورس کالا می‌توان به ایجاد نظام مدرن به جای شیوه مبادلات سنتی، استفاده از تکنیک‌های و ابزارهای تجارت کالایی، قابلیت کشف سریع قیمت براساس فاکتورهای بین‌المللی و قابل استناد، امنیت و امکان پوشش ریسک معاملات، ارایه کالاهای استاندارد و هزینه اندک عرضه‌کنندگان و متقاضیان همچنین ارایه ضمانت‌های کافی اشاره کرد.

شفافیت بالا و ابزارهای مالی

یکی از مواردی که می‌تواند محبوبیت بورس کالای ایران را نزد سرمایه‌گذاران خارجی بالا ببرد، شفافیت مطلوب این بازار و همچنین راه‌اندازی ابزارهای مالی است که هردوی این موارد از نیازهای اولیه سرمایه‌گذاران خواهد بود. بورس کالا طی سال‌های اخیر در حوزه شفافیت و اطمینان طرفین معامله به انجام تعهدات به خوبی عمل کرده و این امر می‌توان یکی از دغدغه‌های سرمایه‌گذاران را برطرف کند.

در سمت دیگر به تازگی در کنار قرارداد فیوچرز، قرارداد آپشن نیز روی سکه طلا در بورس کالا راه‌اندازی شده است که بسط این قرارداد‌ها به سایر کالا‌ها در بین برنامه‌های اصلی بورس کالا قرار گرفته و با توجه به خاصیت پوشش ریسکی این ابزارها، به‌طور حتم دو قرارداد آتی و آپشن مورد استقبال سرمایه‌گذاران خارجی در آینده قرار خواهد گرفت. در همین حوزه معاملات گواهی سپرده کالایی نیز برای سرمایه‌گذارانی که قصد ورود به بخش کالا را دارند معرفی و اجرایی شده که این معاملات نیز جذابیت‌های خاص خودش را برای سرمایه‌گذاران خواهد داشت. همچنین برای سرمایه‌گذاران خارجی، موانعی در خصوص برخی مقررات در ایران وجود دارد که این مقررات به همراه نوسانات نرخ ارز، استفاده از این ابزارهای پوشش ریسک را جذاب تر می‌کند. با همه این تفاسیر در پایان می‌توان گفت پوشش ریسک فعالیت‌های اقتصادی، کاهش هزینه‌های تأمین مالی و افزایش بازده دارایی‌ها از مهم‌ترین مزایای ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بازار سرمایه ایران علی‌الخصوص بازار بورس کالای ایران است.

 

سید محمود حسینی‌پور- مدیرعامل کارگزاری باهنر