درد پرستاران یکی، دوتا نیست…!

هانیه قنادزاده ـ پرستاری یکی از سخت‌‌ترین مشاغل دنیاست و به همین خاطر یکی از پُردرآمد‌ترین مشاغل حرفه‌ای دنیا در اختیار پرستاران است. در کشورمان نیز پرستاران جزء لاینفک بخش درمان هستند، مثلاً نقش پررنگ پرستاران در روزهای سیاه همه‌گیری کرونا فراموش شدنی نیست. برخی از آن‌ها سه یا چهار روز نه خانه را می‌دیدند نه خانواده را. اما همین ‌که موج کرونا فروکش کرد، بسیاری از آن‌ها از کار بیکار و خانه‌نشین شدند. دردشان یکی، دوتا نیست. بسیاری از آن‌ها بیکار هستند. آن‌ها هم که جایی مشغول به کار هستند، از فشار کاری زیاد، حقوق و تعرفه پایین و قراردادهای شرکتی گلایه دارند. پیش از این بار‌ها مقامات حوزه بهداشت و درمان کشور از وضعیت نابسامان پرستاری گفتند. با این حال هنوز گرهی از کار آن‌ها باز نشده است. از سوی دیگر مهاجرت پرستاران از کشور برای ادامه فعالیت شغلی چند سالی است به یکی از نگرانی‌های جدی تبدیل شده است، مسئله مهمی که اگر به علل و عوامل رشد آن توجه و برای رفع علل آن اقدام نشود، نظام سلامت کشور را با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌سازد. این اولین‌باری نیست که صحبت از مهاجرت پرستاران به کشورهای همسایه و اروپا می‌شود. سال‌هاست که موضوع مهاجرت پرستاران از کشور عنوان می‌شود. حالا اما با توجه به وضعیت اقتصاد، کمبود بودجه و بی‌انگیزه شدن افراد، نگرانی‌‌ها برای افزایش مهاجرت آن‌ها و کمبود پرستار در کشور بالا رفته است. آنچه که در کشورهای مبدأ مهاجرتی اتفاق می‌افتد، فرصتی است برای کشورهای مقصد. به این صورت که نیروهای آموزش‌دیده و آماده را با صرف هزینه کمتر جذب می‌کنند. این برنامه‌ای است که کشورهای توسعه‌یافته برای جذب کادر درمان دارند. متولیان نظام سلامت اعم از وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی و سازمان نظام پرستاری آمارهای دقیقی از میزان مهاجرت پزشکان و پرستاران ارائه نمی‌کنند اما آمارهای تقریبی از میزان مهاجرت آن‌ها وجود دارد.

مهاجرت ماهانه ۱۵۰ پرستار از کشور

در همین رابطه، فریدون مرادی؛ عضو شورای‌عالی نظام پرستاری، با عنوان این مطلب که مشکلات معیشتی پرستاران غیرقابل تحمل شده است، چنین می‌گوید: هر ماه ۱۵۰ تا ۲۰۰ پرستار از کشور مهاجرت می‌کنند. یکی از مطالبات مهم پرستاران، اجرای صحیح قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری است. مدت زمان زیادی است که تعرفه خدمات پرستاران به حساب پرستاران واریز نشده است و بیش از یک سال است که این تعرفه، به دست پرستاران نرسیده است. علاوه بر این، رفاهیات همکاران پرستار اصلاً مناسب نیست. حق اضافه‌کاری پرستاران نیز بسیار کم است و در شأن پرستاران نیست؛ اکنون یک پرستار با سابقه ۲۵ سال، به‌ازای هر ساعت اضافه کار ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان پول دریافت می‌کند که مبلغ بسیار پایینی است و از همین مبالغ نیز مالیات کسر می‌شود. جذب نیروهای فعال در دوران کرونا نیز یکی از مطالبات جدی جامعه پرستاری از دولت آینده است. نیروهایی که در دوران کرونا در بخش‌های کرونایی مشغول به کار شدند و در زمانی که نظام سلامت به وجود این افراد نیاز داشت به کمک سیستم سلامت آمدند، باید جذب شوند. رفع دغدغه‌های مالی نیروهای شرکتی از دیگر مطالبات پرستاران است. مطالبات و اضافه‌کار نیروهای شرکتی گاهی تا یک سال نیز به تعویق افتاده است و رفاهیات این نیرو‌ها در حد صفر است. کمبود شدید نیروی پرستاری نیز یکی از معضلات مهم جامعه پرستاری است که بار آن را جامعه پرستاری به دوش می‌کشد، زیرا فشار کاری ناشی از کمبود نیرو را باید سایر پرستاران در قالب اضافه‌کاری جبران کنند و این موضوع نیز به صورت اضافه‌کاری اجباری به پرستاران تحمیل می‌شود.