غفلت از بهینه‌سازی؛ مقدمه ورود به ناترازی

یک کارشناس انرژی، گفت: ناترازی نتیجه غفلت تاریخی و بسیار اثرگذار از مقوله بهینه‌سازی مصرف، کنترل شدت مصرف انرژی و نوسازی، صنایع و صنایع حمل‌ونقل است. به گزارش ایرنا، نصرا… زارعی؛ افزود: امروز مزیت رقابتی‌مان تبدیل به مزیت نسبی شد و در حال‌حاضر ذخایر نفت و گاز ما که یک روزی به نام پیشران حکمرانی […]

یک کارشناس انرژی، گفت: ناترازی نتیجه غفلت تاریخی و بسیار اثرگذار از مقوله بهینه‌سازی مصرف، کنترل شدت مصرف انرژی و نوسازی، صنایع و صنایع حمل‌ونقل است. به گزارش ایرنا، نصرا… زارعی؛ افزود: امروز مزیت رقابتی‌مان تبدیل به مزیت نسبی شد و در حال‌حاضر ذخایر نفت و گاز ما که یک روزی به نام پیشران حکمرانی و توسعه از آن نام می‌بردیم، امروز به پاشنه‌آشیل حکمرانی در کشور تبدیل شده است. وی درخصوص مدیریت مصرف، اظهار کرد: ناترازی نتیجه غفلت تاریخی و بسیار اثرگذار از مقوله بهینه‌سازی مصرف، کنترل شدت مصرف انرژی و نوسازی و صنایع حمل‌ونقل است. امروز ما میراث‌دار این عدم توجه‌ها و عدم پرداختن مکفی به برنامه‌ها هستیم که به اینجا رسیدیم. از قانون برنامه‌ چهارم یا پنجم به بعد یک شورای‌عالی انرژی داشتیم مثل ده‌ها شورای‌عالی که در کشور هست و این را هم اضافه کنم اگر حکمرانی ما بخواهد اصلاح شود باید این شوراهای‌عالی اصلاح شوند و در بخش انرژی هم نیازمند اصلاح است. این شورای‌عالی انرژی کاملاً تشریفاتی بود. سالیانه یا دو سال یکبار تشکیل می‌شد و برنامه‌های همان وزارتخانه را با سربرگ شورای‌عالی انرژی منتشر می‌کردند. زارعی؛ ادامه داد: برنامه‌های بخش تولید و مصرف محقق نشد. همان حداقل توجه و برنامه‌ای که در بخش مصرف و کنترل شدت مصرف و انرژی بود، هیچ کدام انجام نشد. هر وزیری آمد، با شهرداری تهران تفاهم‌نامه امضاء کرد که سیستم حمل‌ونقل را تغییر می‌دهد اما چه نتیجه‌ای داشت؟ تاکسی‌های ما که در سطح شهر تردد می‌کنند مصرف ۱۶-۱۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر را دارند. وی با بیان اینکه ۹۰ درصد انرژی کشور به صنعت نفت و گاز وابسته است، گفت: باید ببینیم که ما در این چند سال چه برنامه‌هایی داشتیم و به کجا رسیدیم؛ سال ۱۴۰۰ بعد از تکمیل پروژه‌های پارس‌جنوبی که سال ۹۶ و ۹۷ انجام شد، هیچ اقدام بزرگی در جهت افزایش تولید گاز نداشتیم. میدان‌های نفتی و گازی ما دچار افت طبیعی تولید هستند. امروز ما دیگر یک هزار میلیون مترمکعب در روز نداریم. این کسری فزاینده و این ناترازی پیشرونده که در کشور، در بخش گاز اتفاق می‌افتد ماحصل عدم تحقق برنامه‌های افزایش تولید، عدم تعریف مگاپروژه‌های اثرگذار و عدم توجه به حفظ و نگهداشت تولید فعلی است. زارعی؛ درخصوص وضعیت گاز در کشور، بیان کرد: امروز رسیدیم به اینکه ناترازی در طول سال ۱۳۲ میلیون مترمکعب در روز است. در فصل سرد و اوج مصرف ۳۵۰ میلیون مترمکعب است و سال دیگر این به عدد به ۴۰۰ می‌رسد. بخش بهینهسازی هم همیشه یک انتظار غلط بود که باید در وزارت نفت انجام شود شاید وزارت نفت هم باید پیشقدم می‌شد که بهینه‌سازی کار من نیست. آن بخش سیاست‌گذار و تنظیم‌گر که بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌هایش، الزام‌آور باشد، حلقه‌ مفقوده بوده است. این کارشناس، با اشاره به برنامه هفتم، اظهار کرد: یکی از نکات خوب و قابل دفاع در برنامه‌ هفتم، تعریف سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردهای انرژی است که البته باید دید این سازمان به چه حد و حدودی قرار است تعریف شود و حتماً باید یک سازمانی ذیل رئیس‌جمهور باشد که ابلاغیه‌هایش اثرگذار باشد. حتماً شرایط، توان و قدرت مدیریتی در کشور هست که با یک برنامه زمان‌بندی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت پیش برویم. بعضی از این طرح‌‌ها بلندمدت هستند و به طول عمر یک دولت کفاف نمی‌دهد اما برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت را می‌توان انجام داد. زارعی؛ با بیان اینکه خوشبختانه ما در این بخش‌‌ها به نقطه‌ بی‌بازگشت نرسیدیم گفت: ما شرایطمان در این چند سال ضد توسعه بوده است و معیار آن هم عدد و ارقام است. اما در آینده اگر شرایط محقق شود باید برنامه و ساختار تعریف کرد. موانع را براساس تجاربی که در این چند سال داشتیم مرتفع کنیم و عندالزوم قوانین جدید و اصلاحی بخواهیم. راهکار و نیرویش موجود است و فقط یک سیاست‌گذاری و اراده‌ بالادست می‌خواهد که ما را از این شرایط خارج کند.