آسیب‌شناسی عملکردهای زیست‌محیطی بحران‌های زیست‌محیطی با سرعت و شدت تمام در حال گسترش است و به عنوان بزرگ‌ترین چالش قرن، زندگی میلیارد‌ها انسان را در جای جای این کره خاکی تهدید می‌کند. به گزارش ایرنا، آلودگی هوا، کمبود آب و به آخر رسیدن منابع زیرزمینی، امروز به دغدغه جدی و اولویت اول تمام جوامع تبدیل […]
آسیب‌شناسی عملکردهای زیست‌محیطی
بحران‌های زیست‌محیطی با سرعت و شدت تمام در حال گسترش است و به عنوان بزرگ‌ترین چالش قرن، زندگی میلیارد‌ها انسان را در جای جای این کره خاکی تهدید می‌کند.
به گزارش ایرنا، آلودگی هوا، کمبود آب و به آخر رسیدن منابع زیرزمینی، امروز به دغدغه جدی و اولویت اول تمام جوامع تبدیل شده است.
گرچه اولویت‌های جوامع به ظاهر با هم یکی نیست اما در برخی مباحث از جمله مسایل زیست‌محیطی سرنوشت همه ساکنان این کره خاکی به‌شکلی پیچیده با یکدیگر گره خورده و با هم درآمیخته است.
این بدان معنا است که مصادیق این معضلات و مشکلات به‌ویژه چالش‌های زیست‌محیطی با شدت و ضعف در همه جوامع وجود دارد و تنها زمان حادث شدن و بروز آنها متفاوت است.
اولویت‌ها، بحران‌ها و مشکلات جوامع مختلف در حقیقت از نظر موضوعی یکسان و مشترک است و تنها ممکن است زمان وقوع یا سرعت شناخت نسبت به آنها متفاوت باشد؛ مثلاً بحران‌های زیست‌محیطی در نیمه دوم قرن بیستم به عنوان تهدید جدی در جهان توسعه یافته مطرح شد و اذهان عموم را به خود جلب کرد، در حالی که همان زمان این مهم برای کشورهای عقب نگه داشته شده و در حال توسعه، امری حاشیه‌ای تلقی می‌شد و همین غفلت موجب شد تا مشکلات زیست‌محیطی در این جوامع به معضلاتی پیچیده تبدیل شود و چندین دهه بعد در این کشور‌ها رخ نمایان کند.
همان زمان ضرورت حفظ محیط‌زیست، بازاندیشی در الگوهای توسعه و رفتار با محیط پیرامون به عنوان مهم‌ترین راهکار برای مهار مشکلات و جلوگیری از بحران‌های زیست‌محیطی در دستور کار کشورهای پیشرفته قرار گرفت و این درحالی بود که در این سوی کره زمین، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، تب صنعتی شدن به‌شدت بالا گرفته بود و حال و هوای توسعه صنعت به عنوان تنها الگوی پیشرفت هر روز رونق بیش‌تری می‌گرفت.
در همان زمان که اروپا از راهی پرمخاطره برمی‌گشت تا محیط‌زیست خود را نجات دهد، آسیای جوان و کشورهای درحال توسعه از جمله کشور ما پای جای پای غرب گذاشت و به همین جهت زودتر از آنچه تصور می‌شد با روند رو به رشد جمعیت، افزایش مهاجرت از روستا به شهر، تخریب مراتع و جنگل‌ها و دستکاری تار و پود طبیعت، در میانه راه صنعتی شدن در معضلات زیست‌محیطی گرفتار شدیم.
در حال حاضر کلان‌شهرهای اصفهان، تهران، اهواز، اراک، تبریز، مشهد، شیراز و کرج به عنوان مناطق آلوده کشور با بحران‌های زیست‌محیطی به‌ویژه آلودگی هوا، کمبود آب و کاهش روز افزون پوشش‌های گیاهی روبه‌رو است و سلامت ساکنان این مناطق مورد تهدید قرار دارد.
فرصت‌ها و عرصه‌های مؤثر در سالم‌سازی و تلطیف محیط‌زیست در نقاط مختلف کشور از جمله تالاب گاوخونی، دریاچه ارومیه و فهرستی از عرصه‌ها و فرصت‌های بی‌نظیر طبیعی به‌تدریج به کانون‌های بحرانی و متغیرهای تهدیدکننده محیط‌زیست تبدیل شده و حمله ریزگرد‌ها مخاطرات جدی برای ۲۲ استان کشور ایجاد کرده است.
هم‌اکنون جلوه‌های بهار در این استان‌ها در سایه توده‌ای از ریزگرد‌ها و غبار متراکم پنهان شده و این پدید علاوه برتخریب طبیعت و محیط‌زیست منشأ بسیاری از بیماری‌های تنفسی و قلبی عنوان شده است.
تالاب ببن المللی گاوخونی در اصفهان که همواره از نظر اقتصادی و زیست‌محیطی فرصت و نعمتی بزرگ برای شهر اصفهان و مناطق اطراف آن محسوب می‌شد، اکنون بر خاک نشسته و به عنوان کانون تولید ریزگرد‌ها به تهدیدی جدی برای محیط‌زیست منطقه مرکزی تبدیل شده است.
کارشناسان محیط‌زیست و استادان دانشگاه‌ها در چند سال اخیر نسبت به خطر بیابان‌زایی در نقاط مختلف کشور به‌ویژه در شرق اصفهان و تشدید آلودگی هوا به‌دلیل خشک شدن رودخانه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی هشدار داده و معتقدند: این عرصه طبیعی با توجه به شرایط کنونی می‌تواند تهدید‌ها و آسیب‌های بسیاری برای کلان‌شهر اصفهان و حومه آن ایجاد کند.
گرچه این شرایط بسیار نگران‌کننده است اما روزنه‌های امید نیز پیدا شده، آگاهی‌های مردم نسبت به اهمیت محیط‌زیست در حال افزایش است، آسیب‌شناسی عملکردهای زیست‌محیطی در سطوح کارشناسی و مدیریتی مطرح و مورد توجه قرار گرفته و همین امر ضرورت بازاندیشی و نگاه ارزیابانه به گذشته را مورد تأکید قرارداده است.
بی‌تردید رسیدن به این نکته نشان‌دهنده تحولی بزرگ در رویکرد به مسایل زیست‌محیطی است که این تحول در پرتو تلاشی جمعی حاصل شده است .
اکنون علاوه بر رسانه‌ها و مطبوعات، شبکه‌های اجتماعی و پویش‌های مردمی نیز به‌شکلی مؤثر وارد این عرصه شده و این همیاری چشم‌انداز بهتری را ترسیم می‌کند.
دریغ از گذشته و عزم همگانی برای مقابله با پدیده‌های ناگوار زیست‌محیطی در سطوح مختلف جامعه ما مهم‌ترین شاخصه‌های این چشم‌انداز است و نشان می‌دهد که حرکتی بنیادین برای حفظ محیط‌زیست در اذهان عمومی شکل گرفته و امید است که گام‌هایی مؤثر در این زمینه برداشته شود.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.