افزایش امنیت معاملات با قانون الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول

سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک، گفت: قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول» میزان کلاهبرداری در نقل و انتقالات را کاهش و مانع از فریب‌کاری در معاملات می‌شود. به گزارش مناقصه‌مزایده، صفدر کشاورز؛  در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه پس از اجرای این قانون اصلاً در مالکیت و سند تفاوتی ایجاد نمی‌شود و  اسناد قدیمی همچنان معتبر هستند، اظهار داشت: تا پیش از لازم‌الاجرا شدن این قانون، مردم می‌توانستند اسناد را هم به صورت عادی (قولنامه‌ای) و هم به صورت رسمی منتقل کنند. وی با بیان اینکه  پس از تاریخ سوم تیر ماه امسال، معاملات فقط به صورت رسمی باید انجام شود، افزود: اما برای این موضوع دو پیش‌شرط وجود دارد. شرط اول، راه‌اندازی سامانۀ «ساماندهی اسناد عادی» تا یک سال آینده و شرط دوم، فراهم شدن امکان استعلام برخط مواردی است که برای نقل و انتقال ملک، لازم است.

۳ راه انتقال مالکیت در شرایط جدید

سخنگوی سازمان ثبت، درباره شرایط انتقال ملک در قانون جدید، توضیح داد: پس از اجرای این قانون، سه طریق برای انتقال مالکیت وجود دارد. راه اول، انتقال مالکیت در دفاتر اسناد رسمی است. برپایۀ مادۀ ۲ قانون، به درخواست طرفین معامله، این دفاتر باید اسناد مربوط به قراردادهای خصوصی اشخاص راجع‌به اموال غیرمنقول، مانند تعهد به بیع، قولنامه، مبایعه‌نامه و… را تنظیم و ثبت کنند. راه دوم، اتصال مشاورین املاک به سامانۀ ثبت الکترونیک اسناد است. براساس مادۀ سه قانون، مشاورین املاک، واسطۀ نقل و انتقال هستند. زمانی که طرفین قرارداد به تفاهم رسیدند، مشاور املاک مفاد قرارداد را در سامانه ثبت می‌کند و سامانه مفاد قرارداد را برای دفاتر اسناد رسمی ارسال می‌کند تا قرارداد تنظیم شود. راه سوم، براساس تبصرۀ۲ مادۀ ۳ است. قانون، دستگاه‌های مربوطه را موظف می‌کند تا قالبی یکسان برای قراردادها تعریف کند. پس از تعریف قالب، مردم می‌توانند به‌صورت خودکاربری و بدون نیاز مراجعه به دفاتر اسناد رسمی یا مشاورین املاک، خودشان قرارداد را تنظیم کنند. لازمۀ این امکان دو شرط اساسی است. اول آنکه فقط با استفاده از قالب تعریف شده؛ مجال خودکاربری است و اگر مردم بخواهند بندهای دیگری را به قرارداد اضافه کنند؛ ناگزیر از مراجعه به مشاورین املاک هستند. شرط دوم مربوط به دستگاه‌های دولتی است. برای آنکه مردم بتوانند خودشان قرارداد را تنظیم کنند، باید شهرداری‌ها، امور اراضی، تأمین اجتماعی و… برخط استعلامات لازم را پاسخ دهند. تا زمانی که امکان استعلام آنلاین فراهم نشود، خودکاربری هم ایجاد نمی‌شود. کشاورز؛  با اشاره به اینکه  در گذشته مالکان، ملک خود را به صورت عادی به چند نفر پیش‌فروش می‌کردند. مجلس برای جلوگیری از این اتفاق، قانون «پیش‌فروش» را تصویب کرد؛ اما شهرداری‌ها همکاری نکردند، تصریح کرد: با تصویب قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول» دیگر امکان کلاهبرداری در پیش‌فروش، به نحوی که یک ملک به چندنفر فروخته شود، وجود ندارد. کشاورز؛  دربارۀ امنیت معاملات در قانون الزام به ثبت رسمی معاملات غیرمنقول، گفت: «اگر نقل و انتقالی در کشور نسبت به مال غیرمنقول بخواهد انجام شود، باید رسمی باشد. زمانی که رسمی شد کسی نمی‌تواند یک ملک را به چند نفر بفروشد. این قانون کمک می‌کند موقع معامله، اولاً خریدار بداند که مالک اصلی ملک چه کسی است، درثانی بعد از فروش به صورت برخط مالکیت از ید فروشنده خارج می‌شود و به خریدار منتقل می‌شود.» به این ترتیب امنیت معاملات افزایش یافته و مالکیت اشخاص تثبیت می‌شود.