عدم‌النفع فولادی‌‌‌ها از ناترازی انرژی تا ۴ میلیارد یورو

مشاور طرح جامع فولاد کشور، گفت: با توجه به کمبود‌‌‌ها و کسری‌های ناشی از انرژی (برق و گاز) عدم‌النفع تولید در بخش‌های مختلف فولاد دو تا سه میلیارد یورو است که انتظار می‌رود با لحاظ ظرفیت‌سازی‌های صورت گرفته تا چهار میلیارد یورو هم برسد. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از صداوسیما، مهران محجوب‌نژاد؛ درباره عدم‌النفع فولاد‌سازی، افزود: عدم‌النفع تولید بیشتر در بخش فولاد‌سازی با کسری برق و در بخش احیای مستقیم با کسری گاز مواجه است. یعنی اگر به‌طور میانگین دو تا سه ماه تولید نداشته باشیم و به علت مشکلات ناشی از کمبود انرژی، تولید متوقف شده باشد، طبق محاسبات، حداقل دو تا سه میلیارد یورو عدم‌النفع فقط در بخش کمبود و کسری گاز است. وی با بیان اینکه سال گذشته این عدد (کسری و کمبود انرژی) باعث شد که فروش واحد‌‌‌ها افت پیدا کند، گفت: هرچه ظرفیت‌سازی تولید فولاد بیشتر شود از آن طرف به گفته وزارت نیرو و وزارت نفت با تشدید عرضه و تقاضا کمبود‌‌‌ها و کسری‌‌‌ها نیز در بحث گاز بیشتر خواهد شد. مشاور طرح جامع فولاد کشور، با بیان اینکه در آینده هم ظرفیت‌سازی‌‌‌ها بیشتر می‌شود و هم کسری‌‌‌ها بیشتر خواهد شد، ادامه داد: در واقع این کسری برق و گاز می‌تواند در آینده منجر به سه تا چهار میلیارد یورو عدم‌النفع تولید شود. وی گفت: کمبود برق زودتر از سال ۹۲ و ۹۳ خودش را نشان داد، یعنی وزارت نیرو از همان ابتدا اعلام کرد که ما (توانیر) نمی‌توانیم (برای جبران کاستی‌های برق صنایع) سرمایه‌گذاری کنیم و تقریباً به واحد‌های تولیدی تکلیف شد که خودشان سرمایه‌گذاری کنند. مشاور طرح جامع فولاد کشور، افزود: در واقع به‌طور تقریبی واحد‌های معدنی و فولادی بیشتر خودشان در بحث نیروگاه سرمایه‌گذاری کردند و در این اواخر نیز میان وزارت نیرو و صنایع‌معدنی برای تولید ۱۵ هزار مگاوات برق، تفاهم‌نامه‌ای امضاء شد که اکنون در دست اجراست. محجوب‌نژاد؛ گفت: البته این تفاهم‌نامه‌ها تا عملیاتی شود، زمان‌بر است و منابع مالی خودش را می‌خواهد. هرچند که واحد‌های برخوردار مانند فولادمبارکه، گل‌گهر سیرجان و فولاد خوزستان در این خصوص جلوتر هستند، اما هنوز مشکل کسری برق وجود دارد. وی ادامه داد: البته در کسری برق مشکل دیگری که وجود دارد مربوط به گاز است، چون نیروگاه‌های ما بیشتر گازی هستند و در واقع مشکل تأمین برق و گاز صنایع باید به صورت یکپارچه حل شود. مشاور طرح جامع فولاد کشور، با بیان اینکه تأمین گاز هنوز در تولید فولاد حرف اول را می‌زند، گفت: در بحث گاز هم سرمایه‌گذاری در میادین گازی مطرح شده و اکنون بحث آن است که خود واحد‌های فولادی و معدنی شرکت‌های ترکیبی تشکیل دهند و به‌طور مستقیم در میادین گازی سرمایه‌گذاری کنند. وی افزود: متولی اصلی بحث‌های زیر ساخت و انرژی به‌طور معمول در کشور‌ها، نظام‌های دولتی هستند. اما با روندی که در این چند ساله برای تولیدکنندگان فولادی و معدنی پیش آمده و برای اینکه تولید و تجارت‌شان پایدار بماند، خود در این بحث ورود کردند و اکنون واحد‌های معدنی و فولادی بیشتر سرمایه‌گذاری‌‌‌ها را انجام می‌دهند. محجوب‌نژاد؛ گفت: به‌طور معمول در واحد‌های فولادی که ظرفیت‌های بالایی دارند مانند فولادمبارکه، فولاد خوزستان، چادر ملو، گل‌کهر، مجمع بیدگل و منطقه فولاد هرمزگان که مجموع تولیدشان ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن است، در بحث احداث نیروگاه خود وارد شدند و سرمایه‌گذاری کردند. وی افزود: به‌طور کلی برای تأمین برق تفاهم‌نامه‌هایی در صنایع‌معدنی و فولادی امضاء شده که ۱۶ تا ۱۷ هزار مگاوات می‌شود و طبق برنامه، توسط ایمیدرو کنترل می‌شود. مشاور طرح جامع فولاد کشور، درباره اینکه چند درصد از این تفاهم‌نامه‌ها عملیاتی شده است، گفت: ۳۰ تا ۴۰ درصد نیروگاه‌های احداثی عملیاتی شده که از این تعداد برخی نیروگاه‌ها وارد مدار شده است و یکسری هم پیشرفت فیزیکی دارد. وی افزود: در میادین گازی، اما هنوز کار آنچنانی صورت نگرفته است، یعنی بحث مطالعات آن شروع شده، اما اینکه کار اجرایی انجام شود، هنوز به آن صورت کار‌‌‌ها پیش نرفته است. محجوب‌نژاد؛ گفت: انشاا… با روی کار آمدن دولت جدید یکی از برنامه‌های اصلی که باید دنبال شود، همین بحث سرمایه‌گذاری یکپارچه در بحث انرژی از جمله بحث احداث نیروگاه و بحث تأمین گاز است و این مسئله نیز فقط مربوط به فولاد نیست. مشاور طرح جامع فولاد کشور، افزود: در واقع تأمین برق در سایر صنایع مانند سیمان، آلومینیوم و یا صنایع انرژی بر مثل پتروشیمی که تمام فعالیت آن وابسته به گاز است از دغدغه‌ها به شمار می‌رود، زیرا در آینده با معضل کمبود گاز مواجه می‌شوند. به ویژه که اگر در این حوزه سرمایه‌گذاری صورت نگیرد، در بحث تأمین گاز مورد نیاز صنایع این اختلاف میان عرضه و تقاضا به وجود خواهد آمد. وی ادامه داد: در این مدت هم ماشین‌آلات مستهلک شده و هم عمق دسترسی به گاز بیشتر شده است، ضمن اینکه کیفیت خود گاز نیز مقداری پایین آمده است که همه این موارد باعث می‌شود تا سال‌های بعد، کسری گاز با شدت بیشتری احساس شود. مشاور طرح جامع فولاد کشور، گفت: همه این موارد از نکات خیلی مهمی است که به‌طور حتم باید جزء اولویت‌های دولت جدید قرار بگیرد. وی درباره مهار گاز فلر (سطحی) برای جبران کمبود انرژی صنایع فولادی و هدررفت انرژی نیز گفت: برای جبران کسری گاز، چند روش مطرح شده؛ یکی ذخیره‌سازی به روش ال‌ان‌چی است که اکنون به صورت مایع آن هم برای یک مدت محدودی اقدام شده است، زیرا واحد‌های احیای مستقیم مصرف گازش خیلی بالاست و سرمایه‌گذاری در این حوزه قابل‌توجه است. محجوب‌نژاد؛ افزود: به‌طور نمونه یکی از واحدی فولادی در استان یزد این کار را شروع کرده که در واقع یکی از راه‌های جبران کسری گاز است. وی گفت: همچنین واحد‌های فولادی در بحث جایگزینی هیدروژن به جای گاز، آن هم به مدت زمان محدودی کار می‌کنند. واحد‌های جنوب کشور مثل مانند خوزستان، شادگان و فولاد هرمزگان در این خصوص اقدام کرده‌اند. مشاور طرح جامع فولاد کشور، افزود: جمع‌آوری گاز‌های سطحی (فلر) جز برنامه‌های اصلی بود که در منطقه خارک در یک مقطع زمانی قراردادی با یک شرکت بسته شد. این هم به‌عنوان یک ظرفیت است، اما وقتی که مورد بررسی قرار گرفت مشخص شد، جنبه اقتصادی این موضوع برای واحد‌های فولادی – معدنی تبیین نشده است. این موضوع باید در یک فرآیندی قرار گیرد و روی آن مطالعه و سرمایه‌گذاری صورت گیرد و توجیه فنی اقتصادی پیدا کند. در واقع ما باید ببینیم که اصلاً این کار صرفه اقتصادی داره یا خیر.