دکان دلالی در صنعت گاز را بستیم

معاون زنگنه

دکان دلالی در صنعت گاز را بستیم

ضمانت سازندگان و تولیدکنندگان ایرانی در ترکمنستان با ارایه «پیمنت گارانتی»

سمیه مهدوی- صنعت گاز کشور اخیراً با اتفاقات و حواشی متعددی روبه‌رو شد؛ چالش‌هایی که پس از یک وقفه تقریباً طولانی از سوی مدیران گازی سرانجام روز گذشته از گاف «گروکشی گازی ترکمن‌ها» تا واو ماجرای «پلاسکو» شفاف‌سازی شد. شرکت گاز دستاوردهای مهمی در این مدت به دست آورده است؛ سال بهره‌برداری از پروژه‌های گازرسانی است بنا شده تا در ایام دهه فجر پروژه‌های بی‌شماری رونمایی شوند. صرفه‌جویی قابل توجه و چشمگیر در ۳هزارو۲۰۰ پروژه گازرسانی به صنایع و… با ۵ هزار میلیارد تومان سرمایه به گونه‌ای که ریالی از منابع دولتی خرج نشده و به قول معاون وزیر نفت با روغن خود پروژه‌ها، طرح‌ها به بهره‌برداری رسیدند.

به گزارش مناقصه مزایده حمیدرضا عراقی، میرعامل شرکت ملی گاز در نشست خبری با خبرنگاران در خصوص این‌که امسال به لحاظ تولید گاز وضعیت خوبی داشتیم، اظهار داشت: تنها مشکلی که امسال با آن مواجه بودیم قطع گاز از سوی ترکمنستان بود اما این قضیه بیش از آنچه باید حساس و بزرگنمایی شد.

او گفت: ما در زمان قطع گاز از سوی ترکمن‌‌ها دو اطلاعیه دادیم و موضوع را روشن کردیم اما برخی جوسازی‌‌ها مبنی بر شکست مذاکرات و تا حد شکست برجام نیز عنوان می‌شد در حالی که یک قرارداد معمولی گاز بود.

به اعتقاد عراقی قرارداد با ترکمنستان یک قرارداد دراز مدت بود که در زمان مرحوم آیت‌ا…هاشمی منعقد شد که همزمان با ترکیه نیز قرارداد صادرات گاز وجود داشت این قرارداد در نوع خود قرارداد خوبی بود چرا که برای ترکمنستان تازه استقلال یافته که به دنبال مشتری بود می‌توانست سودآور باشد. تا جایی که حتی از سوی ایران برای کمک، به این کشور آرد نیز ارسال می‌شد.

معاون وزیر نفت در ادامه بیان کرد: در آن زمان ما تقریباً ۳۰ میلیون متر مکعب گاز از ترکمنستان وارد می‌کردیم. اما در سال ۸۶ ابتدای ژانویه و در اوج سرما ترکمنستان ادعا می‌کند که قیمت گاز را باید بالا ببرد و با تصور قطعی گاز قصد تحت فشار قراردادن ایران را داشت و بر این اساس ۳۵۰ دلار در ازای هر هزار متر مکعب گاز درخواست کردند که شرکت ملی گاز در آن زمان نیز از طریق انتقال طلا و یا پول نقد به صورت چمدانی از مسیر دبی پول این کشور را پرداخت کردند تا گاز ارسالی از ترکمنستان قطع نشد.

عراقی با بیان این‌که در دوران تحریم شرکت ملی گاز ایران تلاش‌های بسیاری برای ارسال پول به ترکمنستان انجام داد، گفت: زمانی که دولت یازدهم شروع شد ما دیدیم در بسیاری از موارد دکانی برای دلالی باز شده که مراجعه می‌کنند و ۵ یا ۷ درصد می‌گیرند و پول ایران را منتقل می‌کنند ما آمدیم این دکان‌های دلالی را بستیم و شرکت‌های ایرانی را برای ارسال کالا و یا خدمات به ترکمنستان فعال کردیم و گفتیم که هر شرکت ایرانی که ارایه خدمات کند و یا کالایی را در ترکمنستان بفروشد و ترکمنستان آن‌را تأیید کند ما صدور کالا و خدمات آن شرکت را با Payment Garantee ضمانت می‌کنیم.

وی ادامه داد: از همین طریق حدود دو میلیارد دلار کالا و خدمات به ترکمنستان صادر شد که تمامی آن مورد تأیید ترکمنستان قرار گرفت.

عراقی ادامه داد: بر این اساس از آن زمان تاکنون ما مشکلی بابت انتقال پول و دریافت گاز از این کشور نداشتیم اما به یک‌باره ترکمنستان اعلام کرد که باید بدهی دو میلیارد دلاری خود را دریافت کند. لذا ما به ترکمنستان رفتیم و مذاکرات خود را آغاز کردیم و در مذاکره آذر ماه با آنها اعلام کردیم ما می‌توانیم پس از بررسی‌های صورت گرفته بین دو کشور بدهی خود را در مدت ۱۲ ماه پرداخت کنیم و آنها نیز این موضوع را قبول کردند اما به یک‌باره ۱۲ ساعت بعد در ابتدای ژانویه گاز صادراتی خود را به ایران قطع کردند.

وی با تأکید بر این‌که ما به هیچ عنوان زیر بار ادعای آنها نمی‌رویم و آنها باید در جلسات و مذاکرات شرکت کنند و ادعای خود را ثابت کنند، افزود: مراحل ارسال پرونده به داوری سوئیس آغاز شده است و قبل از ارسال این پرونده ترکمنستان باید به میز مذاکره بیاید.

این مقام مسؤول با تأکید بر این‌که بیش از این جلسه قیمت گاز توافقی بود و پس از آن براساس فرمول تعیین شد، خاطرنشان کرد: فرمول تابعی از قیمت نفت است و من به‌طور قطع من اعلام می‌کنم که ترکمنستان اشتباه بزرگی کرد که گاز صادراتی خود را با ایران قطع کرد.

عراقی تأکید کرد: در مذاکراتی که وزیر نفت با طرف ترکمنستانی داشت قرار بر این بود که بدهی ما تبدیل به وام ۵ درصد بین‌المللی شود که بر این اساس طرف ترکمنستانی هرگز نمی‌توانست گاز خود را به روی ایران ببندد اما یک طرفه اقدام به قطعی کرده است.

عراقی در ادامه این نشست تصریح کرد: در حال حاضر ۳۰۰ هزار کیلومتر خط با ۲۹ میلیون مشترک ۷۰ ایستگاه تقویت فشار و ۳۰۰ تربوکمپرسور بدون هیچ حادثه و توقفی گاز را ارسال می‌کنند و مشکلی نیز وجود ندارد.

وی با ابراز قدردانی از راه‌اندازی کمپین دو درجه کاهش ادامه داد: این اقدام صرفه‌جویی در راستای منافع ملی است و همه نیز در آن نقش داشتند و در حال حاضر نیز شرکت ملی گاز طبق سال‌های گذشته گاز مورد نیاز صنایع و نیروگاه‌ها را تأمین می‌کند و هیچ قطعی‌ نداشته‌ایم.

معاون وزیر نفت اظهار داشت: همچنین در نقاط سردسیر کشور مثل آذربایجان و مازندران و گلستان که بارندگی برف را داریم اگر چه گاز ترکمنستان قطع شده اما مشکلی برای تأمین گاز نداریم.

وی با بیان این‌که طی ۳ سال گذشته در زمینه گاز رسانی روستایی بی‌سابقه عمل کرده‌ایم، گفت: ‌ما برای هر سال گازرسانی به ۵ هزار روستا را هدفگذاری کردیم که تاکنون ۳ هزار روستا به بهره‌برداری رسیده و در سال نیز ۳ هزار روستا به مجموعه شبکه گاز کشور متصل می‌شود ضمن این‌که باید گفت برای این میزان گازرسانی از منابع دولت نیز استفاده نکرده‌ایم و بودجه بند «ق» و جایگزینی سوخت میان تبدیلی استفاده شده است.

وی با اشاره به این‌که طی دو سال گذشته کار گازرسانی در کشور شدت گرفته است، اظهار داشت: یکی از این خطوط خط رشت_سنگر بود که در بد‌ترین شرایط محیطی و باتلاقی زمین این کار را به سرانجام رساندیم تا بتوانیم گاز مازندران را پایدار کنیم. به این ترتیب که قرار بود این پروژه ۱۵ آذر به بهره‌برداری برسد اما با توجه به کمبود گاز در مازندران توانستیم دوم آذرماه پروژه را به بهره‌برداری برسانیم. همچنین یک ایستگاه تقویت فشار در رشت را نیز به بهره‌برداری رساندیم.

عراقی بهره‌برداری از خط نکا_دامغان را نیز از دیگر پروژه‌های در دست اقدام برشمرد و افزود: گرچه این خط به دلیل مسایل زیست‌محیطی و آثار باستانی تا حدی کند شد اما با رفع این مشکلات تیرماه سال آینده افتتاح خواهد شد و خط گاز از مرکز کشور به مازندران متصل می‌شود به نحوی که وابستگی مازندران به خطوط مجاور قطع می‌شود.

وی ادامه داد: هفته آینده نیز خط دیگری که حاصل تلاش دو سال گذشته مجموعه شرکت گاز و وزارت نفت است توسط وزیر افتتاح خواهد شد و به این ترتیب شهرهای غربی کشور به شبکه گاز متصل شده و می‌توانیم از این خط به عراق صادرات گاز داشته باشیم. همچنین افتتاح ۵ ایستگاه تقویت فشار و ۵ ایستگاه تکمیلی نیز توسط معاون اول رییس‌جمهور طی ایام دهه فجر به بهره‌برداری خواهد رسید.

مدیرعامل شرکت ملی گاز افتتاح خط شهر زاهدان و شروع پروژه ایرانشهر به چابهار را نیز از دیگر پروژه‌های در صف بهره‌برداری طی سال جاری عنوان کرد.

وی در ادامه اظهار داشت: ما در سال ۲۰۲۰ میزبان مجموعه پژوهشی و شرکت‌های گاز دنیا IGRC هستیم که بزرگ‌ترین گردهمایی است که در رقابت با کشورهایی مثل آلمان، عمان و اندونزی که متقاضی برگزاری آن بوده‌اند توانستیم با توجه به امنیت موجود در کشور و همچنین امکانات و ضمن این‌که بزرگ‌ترین شرکت گاز دنیا هستیم این میزبانی را بپذیریم و همچنین بازدید از عسلویه را از دیگر برنامه‌های این گردهمایی اعلام کرده‌ایم.

عراقی در ادامه با اشاره به بحث برجام و تأثیر آن بر مراودات پولی و تجهیزاتی شرکت گاز خاطرنشان کرد: ما بعد از برجام به راحتی می‌توانیم اجناس مورد نیاز را با قیمت ارزان‌تر و از مبدأ اصلی تأمین کنیم. در حالی که قبلاً برای فروش LPG و گوگرد به دلیل عدم ورود کشتی مجبور بودیم با قیمت ارزان‌تر اقدام کنیم اما اکنون به راحتی و با قیمت بالاتر محصولات خود را به دیگر کشور‌ها صادر می‌کنیم.

وی به پروژه‌های اقتصاد مقاومتی در سطح شرکت ملی گاز نیز اشاره و اظهار داشت: یکی از پروژه‌های تعریف شده صادرات گاز به عراق است که فاز اول آن روز سه‌شنبه آتی افتتاح شده و سال آینده نیز کل خط به بهره‌برداری خواهد رسید. دیگر پروژه ما تکمیل خط سیستان و بلوچستان است که اصل آن صادرات گاز به پاکستان بوده است. همچنین گازرسانی به هزار و ۲۰۰ خانوار که تا پایان سال باید به انجام برسد که تاکنون ما بیش از هدفگذاری انجام داده‌ایم.

وی باز گرداندن نیم درصد گازهای گم شده به شبکه را از دیگر پروژه‌های تعریف شده در راستای اقتصاد مقاومتی برشمرد و گفت: در این راستا تغییر کنتور‌ها به سمت هوشمند شدن است که با ایتالیا و کره مانیفست‌هایی را تهیه کرده‌ایم.

عراقی با اشاره به پروژه‌هایی که در دهه فجر به بهره‌برداری خواهند رسید اظهار داشت: ۳ هزار و ۲۰۰ پروژه شامل گازرسانی به شهر‌ها و روستا‌ها، CNG و صنایع است که بیش از ۵ هزار میلیارد تومان برای آن بودجه در نظر گرفته شده و تماما از غیرمنابع دولت یعنی بند ق و عوارض تأمین خواهد شد.

عراقی در ادامه درباره دلیل عدم اتصال پلاسکو به شبکه گازرسانی، گفت: درخواست گازرسانی ارایه شده بود، اما فضای لازم برای نصب ایستگاه اختصاص داده نشده بود.

 

وی در پایان با اشاره به این‌که تأمین فضای مورد نیاز برای نصب ایستگاه در فضای باز را از وظایف مالکان ساختمان است، گفت: هیأت امنای ساختمان در سال‌های قبل، درخواست گازرسانی داده بودند، اما اقدامی برای تعیین مکان انجام ندادند.