افزایش قیمت نان، دست پخت مجلس!

مرضیه نیکخواه ـ نان؛ برکت سفره و پای ثابت سفره‌های ایرانی است؛ بسیاری از ایرانی‌ها اصلاً اگر نان در سفره نباشد، نمی‌توانند غذا بخورند و نان برای آنان اهمیتی ویژه دارد. در فرهنگ ایرانیان، نان فی‌نفسه واجد برکت است به همین دلیل نان در کشور ما فقط کالای مصرفی نیست، بلکه نقش راهبردی دارد. آمار‌ها […]

مرضیه نیکخواه ـ نان؛ برکت سفره و پای ثابت سفره‌های ایرانی است؛ بسیاری از ایرانی‌ها اصلاً اگر نان در سفره نباشد، نمی‌توانند غذا بخورند و نان برای آنان اهمیتی ویژه دارد. در فرهنگ ایرانیان، نان فی‌نفسه واجد برکت است به همین دلیل نان در کشور ما فقط کالای مصرفی نیست، بلکه نقش راهبردی دارد. آمار‌ها می‌گویند کشور ایران بزرگ‌‌ترین مصرف‌کننده نان در جهان است. در ایران مردم بین ۳۷ تا ۴۰ درصد از نرم جهانی بیشتر نان مصرف می‌کنند. هر ایرانی تقریباً در دوونیم وعده غذایی بین ۱۸۰ تا ۳۲۰ گرم نان در روز مصرف می‌کند و همچنان ایران با فاصله، پرمصرف‌‌ترین کشور مصرف‌کننده نان است. در واقع ایران سالانه ۱۶٫۵ میلیون تن مصرف گندم دارد. ۱۰ میلیون تن از این رقم تحویل نانوایی‌های سنتی می‌شود و بقیه به قیمت آزاد به بخش‌های مصرفی دیگر مانند نان فانتزی، واحد‌های تولیدی ماکارونی و… فروخته می‌شود.

نان و هزینه‌هایش

در نانوایی‌های سنتی نیز ۸۰ درصد قیمت نهایی نان توسط یارانه‌های دولتی پرداخت می‌شود و مردم ۲۰ درصد قیمت واقعی نان را پرداخت می‌کنند. در واقع براساس محاسبات موجود، قیمت واقعی نان چهار تا پنج برابر قیمت فعلی است که عدد بزرگی برای بخش زیادی از مردمی است که زیر خط فقر قرار دارند و حذف چنین یارانه‌ای، تبعات سنگین اجتماعی در پی خواهد داشت. به عبارتی اگر قیمت نان واقعی شود؛ یک سنگک ماشینی که هم‌اکنون سه هزار تومان فروخته می‌شود باید به قیمت ۱۵ هزار تومان عرضه شود! رقم بزرگی که قطعاً پرداخت آن برای بسیاری از اقشار محروم جامعه سخت است، فرض کنید اقشار ضعیف جامعه برای سه نان سنگک رقمی نزدیک به ۵۰ هزار تومان پرداخت کنند. این در شرایطی است که به گفته کرملو؛ رئیس کمیسیون بازرسی اتحادیه نانوایان سنتی تهران، متولی مشخصی در حوزه نان نداریم به‌طوری‌که یک روز وزارت اقتصاد، یک روز کارگروه آرد و نان و روز دیگر وزارت کشور متولی این حوزه است، در حالی‌که طی سنوات گذشته اتحادیه نانوایان آنالیزی از قیمت‌ها ارائه می‌داد و پس از چانه‌زنی با دولت به یک قیمت واحد می‌رسیدیم که پس از آن نرخ مصوب بر نانوایی‌ها نصب می‌شد، اما بعد از سال ۱۴۰۰ متولیان حوزه آرد و نان، اظهارات کارشناسان را قبول ندارند که بدین‌ترتیب انتظار می‌رود که خود مردم واحدهای نانوایی را درک کنند چراکه با وجود افزایش هزینه‌های تولید، ارائه خدمات همانند نرخ ۱۴۰۰ امکان‌پذیر نیست.

افزایش قیمت نان در ۱۰ استان

در همین رابطه مهدی جعفری؛ معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان‌جنوبی، از اصلاح قیمت نان خبر داده و می‌گوید: افزایش قیمت نان در برخی نانوایی‌‌ها تا ۲۵درصد نرخ فعلی مصوب شد و بعد از تأیید وزارت کشور در استان اجرایی خواهد شد. اصلاح قیمت نان از اواخر سال گذشته در دستور کار بود و قیمت کارشناسی نان براساس آنالیز‌ها تعیین شده است. قیمت نان تا سقف ۲۵ درصد نرخ فعلی در بیش از ۱۰ استان کشور در دستور کار است. افزایش قیمت نان در ۱۰ استان کشور در حالی رخ می‌دهد که پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس مبلغ یارانه نان در سال ۱۴۰۳ را ناکافی دانسته بود. دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ یارانه نان را برابر با ۱۴۳ هزار میلیارد تومان تخمین زده که نسبت به سال ۱۴۰۲ به میزان ۱۵۰ درصد رشد کرده است. هرچند همچنان ۱۶ هزار میلیارد تومان از میزان یارانه تخصیص داده شده در سال ۱۴۰۲ به نان کمتر است. مرکز پژوهش‌های مجلس تخمین زده که اعتبار مورد نیاز برای یارانه نان در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ در حالت اول حدود ۱۹۲ هزار میلیارد تومان و در حالت دوم ۱۷۸ هزار میلیارد تومان باشد.