نشست آستانه و پیش‌شرط‌های عجیب گروه‌های معارض

    آخرین اخبار از مذاکرات صلح سوریه در شهر «آستانه» قزاقستان حاکی از آن است که گروه‌های معارض شرکت‌کننده در این نشست همچون گذشته به‌کارشکنی و سنگ‌اندازی در مسیر مذاکرات روی آورده‌اند. این اخبار حاکی از آن هستند که معارضان شرکت‌کننده در این مذاکرات برای امضای بیانیه پایانی نشست، چندین پیش شرط مطرح کرده‌اند.به […]

    آخرین اخبار از مذاکرات صلح سوریه در شهر «آستانه» قزاقستان حاکی از آن است که گروه‌های معارض شرکت‌کننده در این نشست همچون گذشته به‌کارشکنی و سنگ‌اندازی در مسیر مذاکرات روی آورده‌اند. این اخبار حاکی از آن هستند که معارضان شرکت‌کننده در این مذاکرات برای امضای بیانیه پایانی نشست، چندین پیش شرط مطرح کرده‌اند.به گزارش مهر، در همین ارتباط پیشتر «یحیی‌العریضی» سخنگوی معارضان اعلام کرده بود: ما بیانیه پایانی نشست را در صورت عدم لحاظ شدن خواسته‌هایمان در آن، امضا نخواهیم کرد. این در حالی است که برخی اخبار نیز حکایت از آن دارند که معارضان حاضر به دیدار «رو در رو» با هیأت اعزامی از سوی دولت دمشق نشده‌اند. در حال حاضر مذاکرات میان دو طرف سوری، به صورت غیرمستقیم پیش می‌رود.

معارضان سوری همچنین تهدید کرده‌اند که در صورت عدم در نظر گرفته شدن خواسته‌های آنها در بیانیه پایانی نشست آستانه، آنها خود به تنهایی یک بیانیه پایانی مستقل منتشر خواهند کرد! حال سؤالی که وجود دارد این است که اگر معارض قصد صدور بیانیه مستقل داشتند، به چه علت حاضر به مشارکت در مذاکراتی شدند که همه چیز در آن باید بر مبنای تفاهم‌های دوجانبه و چندجانبه مورد توافق قرار گیرد. به نظر می‌رسد که گروه‌های معارض سوری به دلیل متحمل شدن شکست‌های سنگین در برابر دولت و ارتش سوریه در عرصه میدانی، صحنه نشست آستانه را فرصت مناسبی برای امتیازگیری از دمشق قلمداد کرده‌اند و تلاش می‌کنند تا لحظه آخر به‌کارشکنی‌های هدفمند خود ادامه دهند.

از سوی دیگر، گفته می‌شود که معارضان سوری با تفکیک گروه تروریستی جبهه‌النصره از گروه‌های مسلح مستقر در سوریه مخالفت کرده‌اند. حال این سؤال به وجود می‌آید که در صورت عدم تفکیک گروه‌های ترویستی از جمله «جبهه‌النصره» از دیگر گروه‌های مسلح مستقر در سوریه، مبارزه با تروریسم چه محلی از اعراب خواهد داشت؟ جنایت‌هایی که اعضای جبهه‌النصره طی سال‌های اخیر در سوریه و علیه غیرنظامیان این کشور مرتکب شده‌اند، امروز دیگر بر هیچکس پوشیده نیست، با این حال معارضان بر حمایت از این گروه تروریستی و لزوم عدم مقابله با آن پافشاری می‌کنند.

براساس آنچه که گفته شد، سیاست «یک بام و دو هوای معارضان» که از یک سو بر لزوم تعیین سازوکار مناسب برای تثبیت آتش بس تأکید دارند و از سوی دیگر، از گروه تروریستی جبهه‌النصره حمایت می‌کنند، موجب شده است که مذاکرات آستانه تاکنون نتیجه مهمی و ملموسی به دنبال نداشته باشد. علاوه بر این، شنیده شده است که معارضان سوری با امضای بیانیه پایانی نشست آستانه مخالفت کرده‌اند!! به نظر می‌رسد که معارضان از یک سوی برای به کرسی نشاندن اهداف خود و امتیازگیری از دولت دمشق و از سوی دیگر، برای عقده‌گشایی علیه هم‌‌پیمانان آن وارد کارزار آستانه شده‌اند.

در این میان اما سکوت دولت ترکیه به عنوان یکی از پرنفوذ‌ترین طرف‌ها در میان معارضان به شدت به چشم می‌خورد. اینگونه که به نظر می‌رسد، نمایندگان دولت آنکارا تاکنون از نفوذ خود بر معارضان برای جلوگیری از کارشکنی‌ها و سنگ‌اندازی‌های آنها در مسیر نشست آستانه، به هیچ وجه بهره‌برداری نکرده‌اند. در واقع، همین سکوت موجب شده است تا معارضان بر پیش‌شرط‌های کارشکنانه خود برای امضای بیانیه پایانی نشست آستانه اصرار ورزند. آنچه که قابل مشاهده است، این است که دولت ترکیه سیاست «مذاکره برای مذاکره» را در نشست آستانه در پیش گرفته و قصد ندارد هیچ‌گونه گامی در راستای موفقیت مذاکرات‌ بردارد.

همانگونه که پیشتر نیز به آن اشاره شده است، دولت آنکارا بیش از آن‌که به عنوان یکی از طرف‌های تأثیرگذار بر موفقیت مذاکرات آستانه در آن شرکت کرده باشد، به عنوان وکیل مدافع معارضان و گروه‌های تروریستی تحت امر خود در سوریه به آستانه گام نهاده است. بدون تردید، ادامه این روند به پایان بی‌نتیجه نشست آستانه خواهد انجامید و به دلیل نقش منفعلانه ترکیه در قبال کارشکنی‌های معارضه، بخش عمده مسؤولیت هرگونه شکست احتمالی نشست، بر دوش مقامات آنکارا خواهد بود.

 

با این حال، ممکن است طی ساعات آینده و به دنبال تلاش‌های هیأت‌های ایرانی و روسی در مذاکرات، تغییر و تحولات مثبتی در روند این مذاکرات ایجاد و از شکست آن جلوگیری شود. از سوی دیگر «استفان‌دی‌میستورا» فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه نیز در تلاش است تا با تمدید زمان مذاکرات، فرصت بیش‌تری را برای منصرف کردن معارضان از ادامه روند کنونی، بخرد. در هر صورت، این معارضان هستند که به نتایج مذاکرات آستانه به شدت نیازمندند. در حال حاضر ارتش سوریه و نیروهای مقاومت به ویژه پس از فتح شهر «حلب» در عرصه میدانی دست برتر را دارند و با شکست احتمالی مذاکرات کنونی در آستانه هیچ چیز را از دست نخواهند داد. بر همین اساس، بازنده نهایی هرگونه شکست احتمالی مذاکرات کنونی در شهر آستانه، معارضان و حامیان آن از جمله دولت ترکیه خواهد بود.