بخش اول: تعاریف تعاریف مندرج در این مقاله منطبق با تعاریف مندرج در فصل اول شرایط عمومی پیمان می‌باشد که جهت یادآوری برخی تعاریف کلیدی در این مقاله یادآوری می‌شود. (لازم به‌ذکر است که اصطلاح رایج؛ خواب ماشین‌آلات؛ در شرایط عمومی تعریف نشده و مفهومی حقوقی و علمی نمی‌باشد زیرا خواب یک پدیده زیستی خاص […]
بخش اول:
تعاریف
تعاریف مندرج در این مقاله منطبق با تعاریف مندرج در فصل اول شرایط عمومی پیمان می‌باشد که جهت یادآوری برخی تعاریف کلیدی در این مقاله یادآوری می‌شود.
(لازم به‌ذکر است که اصطلاح رایج؛ خواب ماشین‌آلات؛ در شرایط عمومی تعریف نشده و مفهومی حقوقی و علمی نمی‌باشد زیرا خواب یک پدیده زیستی خاص جانداران است اطلاق آن به ماشین‌آلات و سایر جمادات معقول به‌نظر نمی‌رسد.)
۱-۱- ماشین‌آلات:
بند د؛ ماده ۱۳ – ماشین‌آلات و ابزار عبارتنداز: دستگاه‌ها، تجهیزات، ماشین‌آلات و به‌طور کلی ابزارهای اجرای کار است که به منظور اجرای موضوع پیمان به صورت موقت به کار گرفته می‌شود ماشین‌آلات و ابزار را ممکن است ماشین‌آلات نیز بنامند.
۱-۲- مبلغ پیمان
بند ب؛ ماده ۱۴ – مبلغ پیمان مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقتنامه با احتساب مبلغ ناشی از تغییر مقادیر کار و قیمت جدید است.
مبلغ پیمان هنگام مبادله پیمان؛ همان مبلغ درج شده در ماده ۳ موافقتنامه است که مبلغ اولیه پیمان نامیده می‌شود.
۱-۳- مدت پیمان
بند ز؛ ماده ۱۴ – مدت پیمان یا مدت اجرای کار، مدت درج شده در بند (ب) ماده ۴ موافقتنامه و تغییرات احتمالی است که بر اساس ماده ۳۰ در آن ایجاد می‌شود.
مدت پیمان هنگام مبادله پیمان، همان مدت درج شده در ماده ۴ موافقتنامه است که مدت اولیه پیمان نامیده می‌شود.
۱-۴- متوسط کارکرد فرضی ماهانه
بند و؛ ماده ۱۴ – متوسط کارکرد فرضی ماهانه، عبارتست از حاصل تقسیم مبلغ اولیه پیمان به مدت اولیه پیمان است.
۱-۵- تعدیل
در شرایط عمومی پیمان و بخشنامه‌های موجود تعریفی برای تعدیل مشاهده نشد.
در تعریف لغوی تعدیل به معنای هم وزن کردن معتدل کردن است.
در معنی اصطلاحی تعدیل به‌روزرسانی مبلغ مورد تعهد قراردادی برای انجام خدمت و یا عملی می‌باشد.
به‌عبارتی تعدیل به معنی دریافت هزینه انجام کار به قیمت‌های روز انجام کار است.
بخش دوم
مقدمه
در سال‌های اخیر به‌علت محدودیت‌های منابع اعتباری پروژهای عمرانی و تأخیرات چشمگیر در پرداخت مطالبات پیمانکار مدت پیمان نسبت به مدت اولیه افزایش چشمگیری پیدا کرده است.
با مجاز شدن تأخیرات پیمان به‌علت تأخیر در پرداخت‌‌ها و یا علل دیگر دعاوی متعددی از جانب پیمانکاران در محاکم قضایی مطرح گردیده است که به‌علت تخصصی بودن رسیدگی باین موضوع به کارشناسان رسمی دادگستری ارجاع می‌گردد.
از آنجا که در کانون کارشناسان و سایر مراجع ذی‌ربط رویه توافق‌شده‌ای در این خصوص وجود ندارد کارشناسان دارای اختلاف‌نظر شدید می‌باشند که منجر به ارجاع به هیئت‌های متعدد کارشناسی و ارائه نظرات کاملاً متفاوت می‌گردد که می‌تواند تبعات تعقیب انتظامی و یا حقوقی کارشناسان را به‌دنبال داشته باشد.
این مقاله درصدد است به استناد مفاد شرایط عمومی پیمان موضوع را مورد کنکاش قرار داده و در معرض نقد و بررسی کارشناسان و حقوق دانان قرار دهد.
بخش سوم
– جایگاه ماشین‌آلات برآورد‌ها و ارزیابی‌‌ها و فهارس سازمان برنامه و بودجه
۳-۱- به استناد آنالیز قیمت ارائه شده توسط سازمان برنامه و بودجه و به‌طور مشخص ردیف‌های خاکبرداری با ماشین که بحث‌انگیز‌ترین دعاوی مطروحه در این فعالیت می‌باشد؛ سهم سرمایه استهلاک ماشین‌آلات در ردیف مربوطه منظور گردیده است که ردیف فهرست به‌عنوان نمونه ذکر می‌شود.
T6- گزارش تجزیه بهای ردیف‌های مؤثر در سه ماهه چهارم ۹۹- فهرست‌بها
رشته: راه، راه‌آهن و باند فروگاه
فصل: عملیات خاکی با ماشین
به این ترتیب بخشی از هر ردیف فهرست‌بها متشکل از سهم سرمایه‌گذاری ماشین‌آلات و استهلاک مربوطه می‌باشد. و هر پرداختی که ناشی از حاصل‌ضرب ردیف فهرست با ضرایب مربوطه اعم از ضریب بالاسری ضریب منطقه‌ای ضریب پیمان ضریب تعدیل بوده و به‌طریق اولی در‌بردارنده سهم سرمایه و استهلاک ماشین‌آلات می‌باشد.
چنانچه در این جدول مشخص گردیده برای هر مترمکعب کانال‌کنی به‌میزان ۰٫۰۶۶۷ دستگاه ساعت در نظر گرفته شده است که برمبنای هزینه ساعتی ماشین‌آلات، در سال مربوط به فهرست منتشره در آن سال، محاسبه و در قیمت واحد کار درج می‌شود و همین ردیف با اعمال ضرایب تعدیل در مدت پیمان در صورت‌وضعیت‌‌ها منظور می‌شود.
دارا بودن ماشین‌آلات متناسب با موضوع قرارداد به ویژه در پروژه‌های راهسازی و معدنی از اصلی‌‌ترین معیارهای ارزیابی در مناقصات می‌باشد.
پیمانکاری که به اتکاء توان تجهیزاتی برتر برنده مناقصه می‌شود بنا به تعهد قراردادی ملزم است تا این ماشین‌آلات را «در مدت پیمان» در کارگاه به صورت فعال نگهدارد تا امکان ایفای تعهدات قراردادی ممکن گردد و این شرط ضمن عقد می‌باشد و نمیتوان مجدداً وجود ماشین‌آلات در «مدت پیمان» در کارگاه را مبنایی برای خسارت توقف آن‌ها قرار داد. یک نمونه از جدول ارزیابی مناقصه عمومی برگزار شده در شرکت وابسته به ایمیدرو ارائه می‌شود که اهمیت ماشین‌آلات در آن ۴۲ % می‌باشد و برنده مناقصه با برتری نسبی در این بخش توانسته است قراردادی حدود ۴۰۰ میلیارد تومان را با کارفرما منعقد نماید.
نکته مهم استهلاک ماشین‌آلات از جهت حسابداری می‌باشد.
به استناد ماده ۱۴۹ اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۹۴٫۴٫۳۱ مدت استهلاک انواع ماشین‌آلات و تجهیزات ساختمان سازی؛ راهسازی راهداری شهرسازی و انبوه‌سازی و… به‌مدت ۶ سال می‌باشد.
به‌دلیل تحریم‌های درازمدت و همچنین ممنوعیت واردات ماشین‌آلات و تجهیزات ساختمانی راهسازی به‌منظور حمایت صنایع داخلی متوسط عمر ماشین‌آلات فعال در بخش‌های ساختمانی راهسازی و معدن بالغ از ۲۰ سال می‌باشد.
گرچه این ماشین‌آلات از جهت حسابداری مستهلک شده‌اند، لیکن به‌دلایل مذکور ارزش مبادلاتی آن‌ها همتراز با رشد تورم و کاهش برابری ریال در برابر ارزهای خارجی به‌طور مستمر افزایش می‌یابد.
لذا اساساً استهلاک و کاهش ارزش این ماشین‌آلات صورت نمی‌گیرد، بلکه علاوه بر منظور کردن سهم سرمایه و استهلاک آن‌ها در ردیف‌های فهرست‌بها و تعدیل متعلقه ارزش آن‌ها نیز هم‌پای تورم افزایش می‌یابد.
بخش چهارم
– ماشین‌آلات در مفاد شرایط عمومی پیمان
۴-۱- در بند هـ؛ ماده ۱۹ شرایط عمومی پیمان پیمانکار مکلف شده است که در گزارشات ماهانه تعداد و نوع ماشین‌آلات موجود و آماده به‌کار خود را اعلام نماید.
ماده ۲۱ شرایط عمومی پیمان
۴-۲- در بند د؛ این ماده تصریح شده است.
د) پیمانکار موظف است که تمامی ساختمانها و تأسیسات موقت ماشین‌آلات و ابزار و وسایل کارگاه را که متعلق یا در اختیار اوست و برای انجام عملیات موضوع پیمان به‌کار می‌گیرد به هزینه خود بیمه کند و رونوشت بیمه نامه‌ها را به کارفرما تسلیم نماید ماشین‌آلات و ابزاری را که کارفرما در اختیار پیمانکار قرار میدهد کارفرما بیمه میکند.
ماده ۳۰ شرایط عمومی پیمان اختصاص به تشریح مقولات تجهیز کارگاه تدارک مصالح، تجهیزات و ماشین‌آلات دارد.
۴-۳- در بند ب؛ این ماده تصریح شده است.
ب) تأمین نیروی انسانی؛ مصالح و تجهیزات و ابزار به عهده پیمانکار است؛ مگر آنکه در اسناد و مدارک پیمان ترتیب دیگری پیش‌بینی شده باشد.
۴-۴- در بند هـ؛ این ماده تصریح شده است.
هـ) در صورتی‌که در اسناد و مدارک پیمان؛ مشخصاتی برای ماشین‌آلات و ابزار اجرای کار تعیین شده باشد. پیمانکار باید آن‌ها را طبق مشخصات تعیین شده تأمین کند هرگاه ضمن اجرای کار مهندس مشاور تشخیص دهد که ماشین‌آلات و ابزار موجود پیمانکار برای اتمام کار در مدت پیمان کافی نیست یا مشخصات آن‌ها برای اجرای کار مناسب نیست. مراتب را به پیمانکار ابلاغ میکند پیمانکار مکلف است که ماشین‌آلات و ابزار خود را طبق نظر مهندس مشاور و در مدتی که نامبرده تعیین می‌نماید تکمیل و تقویت کند؛ بدون اینکه برای این کار ادعای خسارت یا هزینه اضافی از کارفرما داشته باشد.
۴-۵- در بند و؛ این ماده تصریح شده است.
و) پیمانکار نمی‌تواند ماشین‌آلات و ابزاری را که برای انجام عملیات لازم است از کارگاه خارج کند. در مورد بیرون بردن ماشین‌آلات که در کارگاه مورد نیاز نیست پیمانکار تقاضای بیرون بردن ماشین‌آلات مزبور را به مهندس مشاور تسلیم میکند. مهندس مشاور به تقاضای او رسیدگی میکند و در صورتی که موجه باشد، اجازه خروج میدهد.
در ماده ۳۳ تشریح وظایف مهندس ناظر می‌باشد
۴-۶- در بند الف این ماده آمده است که
(هرگاه بعضی از ماشین‌آلات معیوب باشد به‌طوری که نتوان با آن‌ها کار را طبق مشخصات فنی انجام داد؛ مهندس ناظر تعمیر یا تعویض و تغییر آن‌ها را از پیمانکار می‌خواهد)
ماده ۳۹ تحویل موقت
در بند و؛ این ماده آمده است که
۴-۷- و) پیمانکار موظف است که پس از تحویل موقت ماشین‌آلات و ابزار و مصالح اضافی متعلق به خود را در محلهای تحویلی کارفرما ظرف مدت مناسبی که مورد قبول مهندس مشاور باشد در محلهای یاد شده خارج کند.
ماده ۴۳ حوادث قهری
در ردیف ۳ بند الف درج گردیده است.
۴-۸- جبران خسارت‌های وارد شده به ساختمانها و تأسیسات موقت، ماشین‌آلات و ابزار و وسایل پیمانکار با توجه به بند د؛ ماده ۲۱ به عهده پیمانکار است.
ماده ۴۶ موارد فسخ پیمان
در ردیف ۱۱ بند الف؛ این ماده درج شده است.
۴-۹- (ورشکستگی پیمانکار یا توقیف ماشین‌آلات و اموال پیمانکار از سوی محاکم قضایی به‌گونه‌ای که موجب توقف یا کندی پیشرفت کار شود.)
ماده ۴۷ اقدامات فسخ پیمان
دربند .د؛ این ماده تصریح شده است.
۴-۱۰-د) کارفرما می‌تواند ماشین‌آلات و ابزار و وسایل متعلق به پیمانکار را که در کارگاه موجود است و به تشخیص خود برای اتمام کار مورد نیاز بداند، برای مدت مناسبی که برای جایگزین کردن آن‌ها با ماشین‌آلات دیگر لازم است در اختیار بگیرد و هزینه اجاره آن‌ها را که با توافق دو طرف تعیین می‌شود به حساب پیمانکار منظور نماید. کارفرما نمی‌تواند بدون موافقت پیمانکار ماشین‌آلات او را بیش از مدت‌های تعیین شده در زیر در اجاره خود بگیرد.
در ردیف (۱) این بند برای مدت اجاره ماشین‌آلات ثابت نامبرده شده در شرایط خصوصی مانند دستگاه بتن مرکزی رابطه ریاضی درج شده است و در ردیف ۲ برای سایر ماشین‌آلات حداکثر ۱۰ ماه.
ماده ۴۸ خاتمه پیمان
۴-۱۱- بر اساس بند و این ماده پیمانکار مکلف است مازاد مصالح و تجهیزات خود را حداکثر ظرف سه ماه در محلهای تحویلی کارفرما خارج نماید.
ماده ۴۹ تعلیق
دربند ج؛ این ماده تصریح شده است.
۴-۱۲- ج) کارفرما و پیمانکار در مورد ماشین‌آلات که پیمانکار مایل است در مدت تعلیق از کارگاه خارج نماید. بدون پرداخت هیچ نوع هزینه‌ای توافق می‌کنند.
اجاره مربوط به دوران توقف آن تعداد از ماشین‌آلات که در کارگاه باقی میماند بر اساس توافق طرفین به پیمانکار پرداخت می‌شود.
بخش پنجم
بررسی موارد و شرایط تعلق خسارت ناشی از توقف ماشین‌آلات در شرایط عمومی پیمان
در شرایط ذیل پرداخت خسارت ماشین‌آلات به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم برسمیت شناخته شده است
۵-۱- عدم تحویل کارگاه
به استناد مفاد ماده ۲۸ شرایط عمومی پیمان نتواند قسمتی و یا هیچ قسمت از کارگاه را تحویل پیمانکار خساراتی به پیمانکار تعلق می‌گیرد.
این مدت حداکثر می‌تواند شش ماه باشد و خسارتی که پیمانکار تعلق می‌گیرد معادل ۲٫۵ % کارکرد فرضی ماهانه است. بدیهی است که طی این مدت امکان کار کرد اجرایی برای پیمانکار فراهم نبوده است و به‌طریق اولی ماشین‌آلات که جهت اجرای کار در کارگاه تجهیز نموده‌اند متوقف بوده است.
لیکن در شرایط عمومی هیچگونه خسارت خاصی برای این دوره توقف ماشین‌آلات منظور ننموده است، بلکه خسارت متعلقه بر اساس کارکرد فرضی ماهانه به پیمانکار تعلق می‌گیرد که کارکرد فرضی رابطه مستقیم با مبلغ اولیه قرارداد دارد که آن هم به‌طریق اولی از فهارس مربوطه منتج شده است که در آن سهم سرمایه‌گذاری و استهلاک ماشین‌آلات محاسبه و منظور شده است.
۵-۲- در شرایط بروز حوادث قهری
در چنین شرایط نیز امکان کار کرد اجرایی پیمانکار فراهم نبوده و بالطبع ماشین‌آلات تجهیز شده برای اجرای پیمان متوقف میماند.
به استناد بند (ج) ماده ۴۳ شرایط عمومی پیمان در این شرایط هزینه توقف کار که توقف ماشین‌آلات را نیز در بر دارد؛ مازاد بر یک ماه طبق بندهای «ب» و «ج» ماده ۴۹ پرداخت می‌شود.
در این خصوص در ردیف ۴۳ این بخش توضیح داده خواهد شد.
نکته مهم در این ماده این است که به استناد بند ج این ماده اگر وضعیت قهری بیس از شش ماه طول بکشد می‌بایستی به پیمان خاتمه داده شود.
در این وضعیت هم؛ مانند عدم امکان تحویل کارگاه از جانب کارفرما وضعیت توقف کار و در نتیجه توقف ماشین‌آلات پرداخت خسارت مربوطه حداکثر شش ماه پیش‌بینی شده و این شرایط قهری نیز شرایطی است که امکان انجام کار و ارائه صورت‌وضعیت وجود ندارد.
۵-۳- تعلیق و توقف کار
بر اساس مفاد ماده ۴۹ کارفرما موضوع پیمان را تعلیق نماید در ابتدای بند الف؛ این ماده تصریح شده است.
(کارفرما می‌تواند در «مدت پیمان» اجرای کار را برای یک بار و حداکثر سه ماه معلق کند.)
تأکید بر «مدت پیمان» در این بند گویای آنست که تعلیق می‌تواند در «مدت اولیه» پیمان و یا مدت‌های مجاز شده که سرجمع مدت پیمان نامیده می‌شود به پیمانکار ابلاغ شود که در این شرایط هم امکان کار اجرایی وارائه صورت‌وضعیت از پیمانکار سلب و طبیعتاً ماشین‌آلات تجهیز شده نیز متوقف میماند.
در بند؛ ج؛ این ماده تصریح شده است که کارفرما و پیمانکار درخصوص ماشین‌آلات که پیمانکار مایل است در مدت تعلیق در کارگاه خارج کند به توافق می‌رسند.
به این ترتیب اگر خروج ماشین‌آلات برای پیمانکار مطلوب باشد و امکان بهره‌گیری و یا اجاره مطلوب آن‌ها در خارج کارگاه برای پیمانکار فراهم باشد آن‌ها را با موافقت کارفرما از کارگاه خارج میکند.
ماشین‌آلات باقیمانده ماشین‌آلاتی خواهند بود که جاکن نمودن و انتقال آن‌ها از کارگاه برای پیمانکار مقرون بصرفه نمی‌باشد مانند تاورکرین یا مرکز تولید بتن یا کارخانه آسفالت.
به این ترتیب برای ماشین‌آلات باقیمانده که متوقف مانده است اجاره دوران توقف براساس توافق طرفین تعیین و پرداخت می‌شود.
نکته اساسی اینست که این شرایط هم کاملاً موقتی است و اختیار اعمال تعلیق برای کارفرما یکبار به‌مدت حداکثر سه ماه است و تمدید تعلیق با موافقت پیمانکار حداکثر به‌مدت سه ماه دیگر امکان پذیر است.
به این ترتیب در این حالت نیز اجاره ماشین‌آلات متوقف شده به‌دلیل عدم امکان کار اجرایی و ارائه صورت‌وضعیت کاملاً محدود و حداکثر شش ماه می‌باشد.
تصریح و تأکید بر دوره‌ای حداکثر شش ماه در شرایط مذکور کاملاً محرز می‌نماید که منظور نمودن خسارت توقف؛ یا به‌تعبير غلط رایج خواب ماشین‌آلات تنها برای شرایطی است که امکان ارائه صورت‌وضعیت و دریافت هزینه اجرای کار به‌صورت صورت‌وضعیت و تعدیل وجود نداشته باشد.
بخش ششم
الزام پیمانکار در تجهیز و آماده نگه داشتن ماشین‌آلات برای بهره‌برداری مستمر
اساساً انتخاب پیمانکار بر اساس اسناد مناقصه مبتنی است بر رتبه مکتسبه از سازمان برنامه و بودجه که کسب رتبه و ارتقا آن، برای رتبه‌های بالا؛ مستلزم دارا بودن ماشین‌آلات مربوطه به‌عنوان شرط کسب رتبه لازم و به‌طریق اولی کسب امتیاز لازم برای حضور در روند مناقصات است.
علاوه بر این به استناد آنالیز ردیف فهرست‌بها مندرج در بخش هزینه سرمایه‌گذاری استهلاک ماشین‌آلات محاسبه و منظور شده است.
ماشین‌آلاتی که طبق شرایط مناقصه و شرایط خصوصی پیمان پیمانکار متعهد گردیده در طول «مدت پیمان» آن‌ها را فعال و آماده به‌کار در کارگاه نگهداری نماید.
بر اساس بند «هـ» ماده ۱۹ شرایط عمومی پیمان حتی در صورتی‌که ماشین‌آلات مندرج در شرایط خصوصی پیمان برای اجرای کار در مدت پیمان کافی نباشد، پیمانکار موظف است با ابلاغ مهندس مشاور نسبت به تکمیل و تقویت ماشین‌آلات اقدام نماید و برای امر هیچگونه ادعای خسارت یا هزینه اضافه برای ماشین‌آلات تکمیلی از پیمانکار مسموع نخواهد بود تا چه رسد ماشین‌آلاتی که بر اساس تعهد مندرج در قرارداد برای مدت پیمان پیمانکار موظف به تجهیز و به‌کارگیری آنهاست.
چنانچه در ردیف ۴-۵ توضیح داده شد خروج ماشین‌آلات که دیگر کاربرد عملیاتی ندارند و موجد ایجاد کار و صورت وضعیت نیستند با موافقت نمایندگان کارفرما امکان پذیر می‌باشد تا ماشین‌آلات متوقف شده‌ای که حاصلی به‌صورت صورت‌وضعیت کارکرد برای پیمانکار ندارد از کارگاه خارج شود.
بخش هفتم
تعدیل و تأمین حقوق پیمانکار در بهره‌گیری از ماشین‌آلات
به استناد بخشنامه تعدیل شاخص مبنای تعدیل یک دوره قبل از ارائه پیشنهاد قیمت از جانب پیمانکار می‌باشد. به‌عنوان نمونه اگر پیمانکار پیشنهاد قیمت خود را در مناقصه‌ای برای بهار سال ۹۶ ارائه کرده باشد شاخص مبنای تعدیل سه ماهه چهارم سال ۹۵ می‌باشد. در چنین فرضی اگر مدت اولیه پیمان دوسال باشد پیمانکار به صورت‌وضعیت کار کرد پیمانکار در سه ماهه چهارم سال ۹۸ ضریب تعدیل شاخص سه ماهه چهارم ۹۸ به ۹۶ تعلق می‌گیرد. یا بعبارتی پیمانکار ردیف فهرست قرارداد را با تمامی موارد مشمول آن از جمله هزینه سرمایه‌گذاری و استهلاک ماشین‌آلات به قیمت‌های سه ماهه سال ۹۸ دریافت میکند در اجرای پیمان چند حالت ممکن است پیش‌اید.
الف – پیمانکار در مواد مقرر تعهداتش را با نجام رسانیده و موضوع قرار داد تحویل موقت می‌شود.
در این‌صورت دیگر توقف ماشین‌آلات موضوعیت ندارد.
ب – پیمانکار دارای تأخیر مجاز بمدت یک‌سال تا تاریخ تحویل موقت (در سه ماهه اول ۱۴۰۰) می‌گردد. در این‌صورت صورت‌وضعیت کارکرد پیمانکار در اسفند ۹۹، دقیقاً مانند دوره مدت اولیه پیمان با ضریب تعدیل که حاصل تقسیم شاخص‌های سه ماهه چهارم سال ۹۹ به شاخص‌های ۹۵ می‌باشد؛ تعدیل می‌گردد و یا به‌عبارتی پیمانکار صورت‌وضعیت کارکرد خود را بقیمت‌های سه ماهه چهارم ۹۹ دریافت میکند.
ج- پیمانکار دارای تأخیر غیر مجاز به‌مدت شش ماه تا زمان تحویل موقت (در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰) می‌گردد. در این‌صورت کارکرد پیمانکار در سه ماهه چهارم سال ۹۹ با متوسط شاخص تعدیل می‌گردد که جریمه‌ای برای قصور در انجام تعهد تحویل موضوع قرارداد در زمان مقرر است.
د -پیمانکار مبلغ اولیه و ۲۵ درصد مازاد ابلاغی را بانجام می‌رساند لیکن موضوع قرارداد قابل بهره‌برداری نمی‌شود. در این‌صورت با طی تشریفات برگزاری مناقصه جدید پیمانکار برنده می‌شود و قراردادی در بهار ۱۳۹۹ برای تکمیل کار منعقد می‌شود.
بدیهی است که فهرست قرارداد جدید فهرست سال ۹۹ خواهد بود که سازمان برنامه و بودجه موظف است هر ساله آن را منتشر نماید.
لیکن قیمت‌های مندرج در فهرست سال ۹۹ پیوند مستقیمی با شاخص‌های تعدیل دوره‌ای آن سازمان دارد. به‌عبارتی فهرست سال ۹۹ در واقع همان فهرست سال ۹۵ است که تعدیلات این فاصله زمانی بان اعمال شده است. با این ترتیب مبلغ دریافتی پیمانکار در قرارداد جدید برای اسفند ۱۳۹۹ که از اعمال ضریب تعدیل سه ماهه چهارم ۹۹ به سه ماهه چهارم ۹۸ در قرارداد جدید؛ حاصل می‌شود تفاوت معنا داری با وضعیتی که کار با تأخیر مجاز تداوم می‌یافت. ندارد و پیمانکار کارکرد سه ماهه چهارم خود را با اعمال ضریب تعدیل سه ماهه چهارم ۹۹ به سه ماهه چهارم ۹۵ دریافت می‌نمود.
به این ترتیب علاوه بر مبانی قراردادی فوق‌الذکر مبانی ریالی مبلغ دریافتی پیمانکار چه در دوره مدت اولیه پیمان و چه در دوره تأخیر مجاز و چه در صورت مبادله الحاقیه قرارداد کاملاً یکسان می‌باشد.
حال این مدت مجاز شده که به‌علاوه مدت اولیه پیمان سرجمع مدت پیمان نامیده می‌شود می‌تواند یک‌سال یا پنج سال باشد به‌هر صورت پیمانکار و هر زمان که کاری را انجام میدهد قیمت همان زمان انجام کار را دریافت میکند.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
– بنا به استنادات ارائه شده در چهارچوب شرایط عمومی پیمان و تعهدات قطعی پیمانکار در تجهیز کامل کارگاه با ماشین‌آلات مورد تعهد در طول «مدت پیمان» و نه مدت اولیه.
– بنا به مفهوم مخالف استنادات ارائه شده در هیچ ماده و تبصره‌ای از شرایط عمومی پیمان جز در موارد مذکور، جریمه و خسارتی تحت عنوان توقف: یا غلط مصطلح خواب ماشین‌آلات پیش‌بینی نشده است.
موارد مذکور نیز برای پرداخت خسارت توقف ماشین‌آلات منحصر است به تأخیر در تحویل کارگاه از جانب کارفرما بروز حوادث قهری و اعمال تعلیق می‌باشد که در این شرایط امکان انجام عملیات اجرایی و ارائه صورت‌وضعیت وجود ندارد علاوه بر اینکه زمان پیش‌بینی شده برای پرداخت مستقیم یا غیر مستقیم هزینه توقف ماشین‌آلات حداکثر شش ماه می‌باشد و لذا منظور کردن هزینه توقف در دوره تأخیر مجاز اعم از شش ماه یا شش سال و بیشتر هیچگونه توجیهی قراردادی در فضای حقوقی شرایط عمومی پیمان ندارد.
– سهم سرمایه‌گذاری و استهلاک ماشین‌آلات در برآورد هزینه ردیف‌های فهرست‌بها ملحوظ گردیده است که با اعمال تعدیلات این بخش نیز مانند سایر اجزا تشکیل‌دهنده هزینه انجام کار با کلیه ضرایب پیمان و با اعمال ضریب تعدیل در مدت پیمان، متشکل از مدت اولیه مدت مجاز شده؛ به پیمانکار پرداخت می‌شود. لذا احتساب مبلغ مجزا اضافی و بلاوجه تحت عنوان توقف ماشین‌آلات کاملاً ناموجه می‌باشد.
نظر به الزامی بودن رعایت شرایط عمومی پیمان برای پروژه‌های عمرانی به‌طور اخص و برای پروژه‌های غیرعمرانی مؤسسات و شرکت‌های دولتی که شرایط عمومی پیمان را در زمره اسناد قرارداد ضمیمه می‌نمایند به‌طور اعم، و تعهد طرفین به تقیید به مفاد قرارداد و استاد منضم به پیمان و نظر باینکه موضوع عدم تعلق خسارت و یا جریمه توقف ماشین‌آلات پیمانکار در مدت پیمان بدون هیچ ابهام و تردید و تناقضی در مفاد شرایط عمومی پیمان، جز در موارد فوق‌الذکر، موضوعیت ندارد لذا ارجاع و احاله موضوعی شفاف که سکوت و ابهامی درخصوص آن در فضای حقوقی شرایط عمومی پیمان وجود ندارد؛ به قوانین بالادستی نیز فاقد وجاهت قراردادی و قانونی می‌باشد.
رئیس هیئت اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد، گفت: عمر ماشین‌آلات کارخانههای فولادسازی بالاست، به همین علت کارخانهها از ۱۰۰درصد ظرفیت خود استفاده نمیکنند. به گزارش مناقصهمزایده به نقل از صداوسیما، نادر سلیمانی؛ گفت: کارخانههای فولادسازی کشور ۳۰ تا ۴۰ درصد کارایی خود را به علت اینکه ماشینآلاتشان نو نیست، از دست میدهند. وی افزود: برای افزایش […]
دیدگاه بسته شده است.