بورس کالا و جاذبه‌های اقتصاد ایران برای خارجی‌ها تقویت رینگ صادراتی، تعامل با بورس‌های کالایی جهان و حرکت به سمت استاندارهای بین‌المللی و راه‌اندازی معاملات اموال غیرمنقول در بازار فرعی از جمله پتانسیل‌های مورد استفاده در بورس کالا است. رشد روز افزون و رقابت‌های حال حاضر در دنیای امروز، شرکت‌ها و مؤسسات را به اجبار، […]
بورس کالا و جاذبه‌های اقتصاد ایران برای خارجی‌ها
تقویت رینگ صادراتی، تعامل با بورس‌های کالایی جهان و حرکت به سمت استاندارهای بین‌المللی و راه‌اندازی معاملات اموال غیرمنقول در بازار فرعی از جمله پتانسیل‌های مورد استفاده در بورس کالا است.
رشد روز افزون و رقابت‌های حال حاضر در دنیای امروز، شرکت‌ها و مؤسسات را به اجبار، در شرایطی قرارداده است که در ارتباط با موضوع خودکفایی و رهنمودهای رهبری مبنی بر اقتصاد مقاومتی و برای آمادگی با مشکلات در حوزه رقابت، نسبت به طراحی و ایجاد راهکارهای بنیادی اقدام کنند.
یکی از راهکارهای ممکن در این راستا، حرکت هدفمند و دارای برنامه است. در همین راستا بورس کالای ایران با توجه به جایگاه، موقعیت و نقش خود در اقتصاد ملی و مختصات محیط کسب و کار و روند توسعه و گسترش، به برنامه‌ریزی دقیق برای قرار گرفتن در مسیر پیشرفت نیازمند است و از این رو، بسترسازی لازم جهت بهره‌برداری مناسب از تحولات داخلی و بین‌المللی را در دستور کار خود قرارداده است.
با آن‌که زمان زیادی از آغاز به‌کار بورس کالای ایران و توسعه تالارهای معاملاتی آن نمی‌گذرد، این نهاد به عنوان یکی از مهم‌ترین و اثرگذار‌ترین ارکان در بازار سرمایه به خوبی از عهده نقش مهم خود در اقتصاد ملی کشور برآمده است. در این بین به مرور زمان و در دوران پساتحریم و با اجرایی شدن راهبردهای اقتصاد مقاومتی، بورس کالای ایران مسؤولیت یکی از شریان‌های اصلی جریان سرمایه‌های بین‌المللی به داخل مرزهای ایران را می‌تواند ایفا کند و از ظرفیت تبدیل شدن به مرجع قیمت‌گذاری در منطقه و نیز تسهیل تأمین مالی بین‌المللی برخوردار باشد.
در حال حاضر تمرکز سیاست‌های بورس کالا، حرکت به سمت اوراق بهادارسازی معاملات کالاهاست، زیرا زمانی که ارتباط بخش واقعی اقتصاد و بخش مالی ایجاد شود، زمینه رشد اقتصادی به وجود آمده و بورس کالا عرصه‌ای برای پیوند مذکور است. در ضمن، توسعه روز افزون بازار سرمایه و تعمیق آن به لحاظ حجم و ارزش معاملات نیازمند وجود ابزارهای متنوع تأمین مالی و مدیریت ریسک است که این مهم نیز در دستورکار مدیران تالار نقره‌ای قرار گرفته است.
حرکت در جاده ابزارهای مالی نوین
آغاز رسمی معاملات گواهی سپرده کالایی در سال جاری و توسعه این ابزار مالی که در بازارهای مالی دنیا جایگاه ویژه‌ای دارد، از دیگر برنامه‌هایی است که در جهت تأمین مالی صنایع مدنظر بورس کالاست. همچنین صندوق‌های کالایی نیز از مناسب‌‌ترین ابزارهای تأمین مالی خواهند بود که بستر مورد نیاز برای راه‌اندازی این صندوق‌ها انجام شده و به زودی از نخستین صندوق کالایی رونمایی خواهد شد. راه‌اندازی صندوق‌های کالایی بر پایه محصولات مختلف باعث می‌شود تا صنایع کشور بتوانند از این طریق سرمایه‌های زیادی را جهت تأمین مالی و توسعه صنعتی خود جذب کنند.
در همین مسیر، صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارزی جهت کمک به تأمین مالی ارزی صنعت کشور و قراردادهای مشتقه و به‌طور خاص قراردادهای آتی نیز از جمله مهم‌ترین ابزارهای مدیریت ریسک در جهان امروز هستند که بورس کالا در جهت نهادینه کردن و توسعه آن در بازار و اقتصاد ملی برنامه‌ریزی کرده است. از این رو راه‌اندازی قراردادهای مذکور بر روی دارایی‌های پایه جدید از جمله راه‌اندازی معاملات قراردادهای آتی ارز از مواردی است که می‌تواند به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای گسترش فعالیت‌های اقتصادی‌شان در ایران، اطمینان‌خاطر دهد زیرا پوشش ریسک در ذات ابزارهای مالی به خصوص قرارداد آتی ارز است.
از جمله برنامه‌های دیگر توسعه‌ای در بورس کالا می‌توان به تقویت رینگ صادراتی، تعامل با بورس‌های کالایی جهان و حرکت به سمت استاندارهای بین‌المللی، فراهم کردن انجام معاملات خرد، تنوع کمی و کیفی فعالان، راه‌اندازی معاملات اموال غیرمنقول در بازار فرعی، اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی برای محصولات متنوع‌تر و توسعه آن در سایر استان‌ها و در نهایت کل کشور و فراهم کردن زیرساخت‌های الکترونیک برای ایجاد امکان دسترسی آحاد سرمایه‌گذاران به این بورس اشاره کرد.
رفع کامل تحریم‌ها از سوی دنیای غرب می‌تواند شرایطی را در فضای کسب و کار کشور ایجاد کند تا ابزارهای تأمین مالی مبتنی بر کالا به طرز ویژه‌ای مورد توجه سرمایه‌گذاری خارجی قرار گیرد. در شرایط کنونی اقداماتی برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بازار سرمایه و اقتصاد ایران صورت می‌گیرد؛ اما شرط کافی برای تحقق این مهم، رعایت مواردی چون انضباط مالی، شفاف‌سازی و استاندارد‌سازی اطلاعات نهادهای مالی، افزایش سطح بهره‌وری، واقعی‌سازی نرخ و بهینه‌سازی مصرف انرژی، ارتقای مدیریت استراتژیک، همسان‌سازی سطوح تکنولوژی، رقابتی نمودن قیمت مواد اولیه و امثال آن، که بنگاه‌ها و نهادهای فعال در حوزه اقتصادی باید این موضوعات را مدنظر قرار دهند. با همه این تفاسیر شفافیت و وجود بازاری کارآمد یکی از پیش‌نیاز‌ها توسعه و خروج از رکود اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاران خارجی است که بورس کالا به عنوان بازاری شفاف و نظامند می‌تواند یکی از جاذبه‌های بزرگ برای ورود خارجی‌ها به اقتصاد ایران باشد.
همچنین انتظار بر این است که با توجه به شرایط مساعد بعد از توافقات هسته‌ای، دولت به تدریج تصدی‌گری خود را در بخش‌های مختلف اقتصادی کاهش داده و از سیاست‌های دخالتی در مکانیسم بازار به نقشی نظارت تغییر وضعیت دهد که در این راستا پیش‌بینی می‌شود نقش شرکت‌های خصوصی و تعاونی‌های مردم نهاد در اقتصاد کشور به خصوی در بخش صنعت، معدن و کشاورزی یعنی بازارهای فعال بورس کالا، پررنگ‌تر شود.
به این ترتیب برای مثال تغییر کلی سیاست‌هایی مانند خرید تضمینی محصولات کشاورزی و جایگزینی طرح قیمت تضمینی از طریق بورس کالا به هیچ عنوان دور از ذهن نیست و همه این موارد آینده‌ای روشن را برای ارتقای نقش‌آفرینی بورس کالا در اقتصاد و همچنین رونق تالارهای معاملاتی این بورس رقم خواهد زد.
استقرار نظام انبارداری در مناطق آزاد
یکی دیگر از اهداف بورس کالا برای توسعه مناسبات بین‌المللی خود، استفاده از مناطق آزاد برای سهولت صادرات و واردات کالا‌ها به صورت شفاف با استفاده از ابزارهای مالی و به تبع جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. ایران در مناطق آزاد مشوق‌هایی همچون معافیت مالیاتی و گمرکی برای حضور خارجی‌ها دارد که بورس کالا برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی از طریق مناطق آزاد اقداماتی انجام داده است. عمده‌‌ترین این اقدامات در مناطق آزاد اروند و انزلی صورت گرفته تا امکان انجام معاملات وارداتی و صادراتی براساس مکانیسم قبض انبار مورد معامله قرار گیرد.
هم‌اکنون براساس آمار، ۱۰ درصد کالاهایی که در بورس کالا معامله می‌شود به مبادلات بین‌المللی اختصاص دارد به‌طوری‌که قیر، سنگ‌آهن، عایق رطوبتی و گوگرد از جمله محصولات صادراتی ایران هستند که از طریق بورس کالا به بازارهای جهانی صادر می‌شوند. در این بین با توجه به این‌که ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان جهان در تولید نفت، قیر، محصولات پتروشیمی، سیمان و برخی کالاهای کشاورزی بوده، بورس کالا تصمیم به استقرار نظام انبارداری در مناطق آزاد و ایجاد ارتباط با بورس‌های بین‌المللی گرفته تا با بهره‌گیری از ابزارهای مالی بتواند علاوه شفاف‌سازی مبادلات با سایر کشورها، بر قیمت‌های منطقه‌ای نیز تأثیر‌گذار باشد.
در حال حاضر بورس‌های دنیا از جمله چین به دنبال توسعه معاملات محصولات پتروشیمی و همچنین توسعه ابزارهای مالی روی این محصولات هستند تا ضریب نفوذشان بر بازارهای منطقه‌ای و جهانی را بیش‌تر کنند که لازم است ما هم با بهره‌گیری از ظرفیت بورس و بر روی محصولاتی که در تولید آن‌ها دارای مزیت هستیم، برنامه‌ریزی دقیقی در زمینه تأثیرگذاری بر قیمت‌های منطقه‌ای داشته باشیم.
جمع بندی
در پایان این‌که بررسی عملکرد بورس کالا در سال‌های اخیر بیانگر روند رو به رشد فعالیت‌های این بورس در بعد داخلی و بین‌المللی است به‌طوری‌که در یک جمع‌بندی کلی، بورس کالا در حوزه داخلی سعی در جلب اعتماد بیش‌تر فعالان و صنایع داخلی و ارایه خدمت و سرویس‌های بیش‌تر کرده که البته برخی مشکلات ساختاری در اقتصاد ما همچون انحصار و کمبود بازیگر در برخی بازار‌ها به تبع بر نحوه اثرگذاری بورس کالا تأثیرگذاشته است.
همچنین در حوزه بین‌المللی نیز امضای تفاهمنامه با بورس‌های کالایی جهان که در مرحله بررسی برای آغاز همکاری است، عضویت در فدراسیون جهانی بورس‌ها، استقرار نظام انبارداری در مناطق آزاد و رایزنی برای در اختیار گرفتن انبارهای تحت کلید بورس کالا در بنادر کشورهای خارجی به منظور سهولت در صادرات و واردات و همچنین انجام مذاکرات با بانک‌های خارجی به منظور تسویه و مبادله با ارزهای خارجی، نوید روزهای روشنی را برای بورس کالای ایران در بعد داخلی و خارجی می‌دهد.
فردین آقابزرگی – کارشناس ارشد بازار سرمایه
این مطلب بدون برچسب می باشد.
دیدگاه بسته شده است.