هدف‌گذاری برای افزایش فروش دانش‌بنیان‌‌ها تا ۲ همت در سند هوش‌مصنوعی!

افزایش توان محاسباتی ویژه پروژه‌های کلان هوش‌مصنوعی تا یک اگزافلاپس، افزایش حجم زیرساخت پردازش اشتراکی تا ۵ اگزافلاپس، افزایش تعداد محصولات دانش‌بنیان هوش‌مصنوعی تا دو هزار محصول، افزایش فروش شرکت‌های این حوزه تا دوهزار میلیارد تومان و قرار گرفتن کشور در میان ۱۰ کشور برتر این حوزه از هدف‌گذاری‌های سند ملی هوش‌مصنوعی است و برای […]

افزایش توان محاسباتی ویژه پروژه‌های کلان هوش‌مصنوعی تا یک اگزافلاپس، افزایش حجم زیرساخت پردازش اشتراکی تا ۵ اگزافلاپس، افزایش تعداد محصولات دانش‌بنیان هوش‌مصنوعی تا دو هزار محصول، افزایش فروش شرکت‌های این حوزه تا دوهزار میلیارد تومان و قرار گرفتن کشور در میان ۱۰ کشور برتر این حوزه از هدف‌گذاری‌های سند ملی هوش‌مصنوعی است و برای حوزه‌های ۱۰گانه اولویت‌های الف و ب تعریف شده است. به گزارش ایسنا، سند ملی هوش‌مصنوعی جمهوری اسلامی ایران پیرو تصویب ماده واحده «نهایی‌سازی و تصویب سند ملی هوش‌مصنوعی جمهوری اسلامی ایران» مصوب آبان ماه سال گذشته شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و در اجرای تفویض موضوع ماده واحده «تشکیل شورای ملی راهبری و تأسیس سازمان ملی هوش‌مصنوعی» مصوب جلسه ۹۰۱ مورخ خرداد سال‌جاری، در جلسه ۴۸۳ شورای معین شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید. در این سند هوش‌مصنوعی این گونه تعبیر شده است: هوش‌مصنوعی به توانایی ماشین برای انجام عملکردهای خودکار و نظام‌مند از جمله یادگیری، درک، استنتاج، حل مسئله، پیش‌بینی، تصمیم‌گیری و اقدام از طریق به‌کارگیری دانش و اطلاعات و پردازش داده گفته می‏‌شود که منشأ اثرگذاری‌های گسترده بر انسان و روابط‌انسانی در محیط فیزیکی یا مجازی و همچنین بازتاب‌های زیست‌محیطی است. هوش‌مصنوعی ماهیتی داده‌ای، شبکه‌ای، الگوریتمی، خوشه‌ای، لایه‌ای و یکپارچه، مبتنی بر منطق‌های کلاسیک و سایر منطق‌های نوین دارد.

 اصول و مبانی ارزشی

هم‌راستا با مبانی ارزشی جمهوری اسلامی ایران در قانون اساسی و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و مبانی ارزشی نظام علم و فناوری مندرج در سند نقشه جامع علمی کشور و با تأکید بر حاکمیت جهان‌بینی توحیدی اسلام، مردم‌سالاری دینی، عدالت‌محوری، کمال‌آفرینی، ثروت‌آفرینی، هماهنگی با محیط‌زیست و اهمیت کرامت انسانی در تمام ابعاد علم، فناوری و نوآوری، اصول و مبانی ارزشی این سند عبارتند از:

ردیف اصول و ارزش‌‌ها
۱ رعایت اصول اعتقادی و مجموعه ارزش‌های اخلاقی اسلام در راستای تقویت سبک زندگی اسلامی و حیات طیبه جاودانه
۲ توجه به ابعاد وجودی انسان مبتنی بر فلسفه و معارف اسلامی در توسعه و به‌کارگیری هوش‌مصنوعی
۳ توسعه و کاربست هوش‌مصنوعی با هدف تأمین آرمان‌‌ها و ارزش‌های مرتبط با انسان الهی و جامعه اسلامی
۴ آرمان‌گرایی، خوداتکایی، خودباوری، درون‌زایی و برون‌گرایی در توسعه زیست‌بوم هوش‌مصنوعی
۵ توجه به عدالت، کرامت، حقوق و سلامت جسمی، روحی و روانی انسان‌‌ها در سازوکار آموزش و به‌کارگیری هوش‌مصنوعی
۶ حفظ استقلال، امنیت، منافع و اقتدار ملی در مواجهه با توسعه فناوری هوش‌مصنوعی در جهان
۷ توسعه آینده‌نگر زیست‌بوم هوش‌مصنوعی توانمندساز، آگاهی‌بخش، اخلاق‌مدار و تمدن‌آفرین
۸ رعایت حریم خصوصی و حفاظت از امنیت داده‌ها و اطلاعات در زیست‌بوم هوش‌مصنوعی
۹ مواجهه هوشمندانه با قدرت‌های بزرگ با رویکرد انحصارزدایی
۱۰ جلوگیری از سوءاستفاده از هوش‌مصنوعی برای سلطه انسان بر انسان و سلطه هوش‌مصنوعی بر انسان
۱۱ توسعه هوش‌مصنوعی با رعایت تقویت ارتباطات طبیعی انسانی و پرهیز از انزوای اجتماعی انسان‌ها

سیاست‌های راهبردی این سند به این شرح است:

ردیف سیاست‌های راهبردی هوش‌مصنوعی
۱ اصالت و ارزشمندی فعالیت بنگاه‌های اقتصادی خصوصی، دانش‌بنیان و مزیت‌آفرین ملّی و فراملّی هوش‌مصنوعی
۲ برخورداری از زنجیره‌ کامل، متوازن، رقابتی و توانمند در چرخه ایده تا ثروت (مصرف) هوش‌مصنوعی
۳ استفاده از مزایای هوش‌مصنوعی برای تحریک رشد اقتصادی، اشتغال و نوآوری
۴ تقویت مردم‌محوری و روحیه تعاون در توسعه و بهره‌برداری از هوش‌مصنوعی
۵ جهت‌دهی هوش‌مصنوعی در مسیر پیشرفت مبتنی بر ارزش‌های اسلامی ایرانی با توجه به اولویت‌های مرتبط با نیازهای اساسی زندگی
۶ ضرورت نظارت و مراقبت بر تصمیمات و خودمختاری هوش‌مصنوعی و جلوگیری از رخ‌نمانگاری[۱] و اعتبارسنجی اجتماعی بدون رعایت حقوق افراد و قوانین کشور
۷ اهتمام به توسعه محصولات و کاربست هوش‌مصنوعی مسئولیت‌پذیر
۸ التزام به توسعه فناوری هوش‌مصنوعی در عین اهتمام به رعایت اخلاق، کرامت انسانی و حفظ حریم خصوصی
۹ توجه به به‌کارگیری هوش‌مصنوعی جهت گسترش عدالت فراگیر و حکمرانی نظام‌مند، هشداردهنده و اقدام‌کننده هوشمند در راستای ارتقای قدرت ملی
۱۰ تقدم و اولویت طرح‌‌ها و کاربست‌های هوش‌مصنوعی با دامنه‌ فراگیر و اثرگذاری بالا
۱۱ اولویت‌دهی به کاربردی‌شدن هوش‌مصنوعی برای حل چالش‌های ملی
۱۲ استفاده از مزایای هوش‌مصنوعی برای بهبود خدمات و مأموریت‌های عمومی
۱۳ توجه به مخاطرات هوش‌مصنوعی و صیانت از ارکان سرمایه انسانی از قبیل حافظه انسانی، اعتماد به نفس، کسب دانش و یادگیری و خلاقیت و نوآوری در مواجهه با هوش‌مصنوعی
۱۴ توجه به گسترش روابط انسانی و پرهیز از کاهش روابط اجتماعی طبیعی و رفتارهای کلیشه‌ای در توسعه هوش‌مصنوعی
۱۵ پیش‌برندگی و فرصت‌آفرینی برای زیست‌بوم هوش‌مصنوعی جمهوری اسلامی ایران در روابط و تعاملات بین‌المللی

اولویت‌های سند

در این سند در بخش‌های ۱۰گانه «آموزش و پژوهش»، «بهداشت و درمان»، «حکمرانی دولتی و خدمات عمومی»، «دفاعی و امنیتی و انتظامی»، «صنایع و انرژی»، «محیط‌زیست و کشاورزی هوشمند»، «زبان و ادبیات فارسی»، «فرهنگ، تمدن و سبک زندگی اسلامی ایرانی»، «حقوقی و قضایی» و «رسانه و فضای مجازی» اولویت‌های الف و ب را تعیین کرده است. در برخی از این حوزه اولویت‌‌ها به این شرح بیان شده است:

محور اولویت الف اولویت ب
بهداشت و درمان دستیار هوشمند پزشک و پزشکی هوشمند کشف، شناسایی و توسعه هوشمند داروهای جدید

پیشنهاد درمان شخصی شده مبتنی بر سوابق پزشکی و اطلاعات ژنتیک

صنایع و انرژی سامانه هوشمند مدیریت و پشتیبانی تعمیر و نگهداری تجهیزات

خانه هوشمند

سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند

وسایل نقلیه خودران و بدون سرنشین

توسعه و کاربرد هوش‌مصنوعی برای کاهش متوفیان حوادث جاده‌ای

توسعه دوقلوهای دیجیتال به منظور افزایش راندمان تولید، انتقال، توزیع و مصرف انرژی

هوشمندسازی یکپارچه خدمات شهری بر مبنای اولویت‌‌های مرتبط با هوا، محیط‌زیست، آب، غذا و امور مرتبط با سلامت عمومی

محیط زیست و کشاورزی‌ هوشمند پایش پیش‌بینی و کنترل سامانه‌ای، آلودگی‌های زیست محیطی به کمک هوش‌مصنوعی

اصلاح الگوی کشت با توجه به تجمیع داده‌های کشاورزی

مدیریت هوشمند مزارع
رسانه و فضای مجازی افکار عمومی هوشمند

کشف محتوای مغایر با قوانین در رسانه‌های عمومی اعم از متن، صوت، عکس و ویدئو

تشخیص اخبار جعلی و جعل عمیق

همسان‌یاب‌های محتوایی برای مراقبت از حقوق مالکیت در آثار رسانه‌ای

سازوکار اجرایی‌ کردن و نظارت بر اجرای سند

شورای‌عالی انقلاب فرهنگی وظیفه سیاست‌گذاری، هماهنگی و نظارت کلان بر اجرای این سند را برعهده دارد. ستاد علم، فناوری و نوآوری شورای‌عالی انقلاب فرهنگی وظیفه رصد اجرای سند را برعهده داشته و پیشنهاد بازنگری‌های لازم در سند و گزارش کلان مربوطه را در فواصل زمانی مشخص به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد کرد. همچنین شورای ملی راهبری هوش‌مصنوعی وظیفه برنامه‌ریزی، راهبری، هماهنگی و نظارت بر حسن اجرای این سند شامل تصویب نقشه‌­راه اجرایی‌سازی سند، تصویب آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های لازم جهت تسهیل اجرای سند، تصویب ره‌نگاشت کاربست هوش‌مصنوعی در دستگاه‌های اجرایی مستقل ملی و پیشنهاد روزآمدسازی سند را بر عهده دارد.