ایران؛ فقیر‌ترین ثروتمند!

نفیسه‌سادات شفایی- تورم و فقر هر کدام یک لبه شمشیر هستند؛ شمشیری بُران که گردن فقر را می‌زند! کشورمان به خواست خدا، کشوری ثروتمند است؛ آنقدر ثروتمند که گزارش آمار توزیع ثروت جهانی می‌گوید؛ در منطقه، تنها عربستان‌سعودی می‌تواند با ما رقابت کند. در این گزارش ثروت کل ایران شامل مسکن، طلا و ارز، بورس […]

نفیسه‌سادات شفایی- تورم و فقر هر کدام یک لبه شمشیر هستند؛ شمشیری بُران که گردن فقر را می‌زند! کشورمان به خواست خدا، کشوری ثروتمند است؛ آنقدر ثروتمند که گزارش آمار توزیع ثروت جهانی می‌گوید؛ در منطقه، تنها عربستان‌سعودی می‌تواند با ما رقابت کند. در این گزارش ثروت کل ایران شامل مسکن، طلا و ارز، بورس و فرابورس، شرکت‌های خارج از بورس، انواع وسیله نقلیه، زمین خصوصی و… دوتریلیون دلار اعلام شده است. این رقم در مقایسه با برخی از کشور‌های پیشرفته جهان مانند چین، ژاپن، آلمان، ایتالیا، بریتانیا و فرانسه به مراتب کمتر است، اما در مقایسه با کشور‌های خاورمیانه و حوزه خلیج‌فارس رقم قابل‌توجهی است. در بررسی‌های پیشین هم ثروت ایران بین یک تا سه تریلیون دلار اعلام شده بود. به جز کشور خاورمیانه‌ای عربستان‌سعودی، کشور‌های دیگری هم در دنیا هستند که ثروت آن‌‌ها با ایران برابری می‌کند یا ثروت کل آن‌‌ها با ثروت ایران بسیار نزدیک است. ثروت ایران با ثروت کشور نیوزیلند در قاره اقیانوسیه، اتریش و دانمارک در اروپا و سنگاپور در آسیا تقریباً برابر است. در عمل اما کشورمان به دلایل متعددی همچون تحریم‌های فلج‌کننده اقتصادی شرایط خوبی ندارد و هر سال فقیرتر از پارسال می‌شود. مسئله فقر و نابرابری ابعاد گسترده‌ای دارد و می‌توان در بهداشت، در مسکن، در تغذیه، در انرژی و… این مسئله را بررسی کرد. وضعیت در تمام این حوزه‌ها ضرورتاً یکسان نیست. فقر تابع علت‌های متفاوتی مانند وضعیت سیاست خارجی، وضعیت منطقه، نظام بودجه‌ریزی و‌… است. جامعه‌شناسان و اقتصاددانان در ریشه‌یابی علل به وجود آمدن و افزایش روزافزون فقر در ایران، آرای متفاوت و گاه کاملاً متضادی دارند.

رفع فقر جزء اولویت‌هاست

دولت چهاردهم چند روزی است که مستقر شده و همه در انتظارند تا ببینند آیا این دولت می‌تواند به معنای واقعی کلمه دولت باشد و فقر را از جامعه ریشه‌کن کند. در همین رابطه، عبدالناصر همتی؛ وزیر امور اقتصادی و دارایی، در مراسم معارفه به‌عنوان وزیر اقتصاد و تکریم از وزیر اقتصاد پیشین که با حضور رئیس‌جمهور برگزار شد، با تأکید بر لزوم تلاش برای عبور از شرایط اقتصادی سخت کشور، اظهار کرد: وزارت امور اقتصادی و دارایی نقش محوری در اقتصاد کشور دارد و باید تلاش کنیم که این نقش را در کم کردن آلام و مشکلات اقتصادی مردم به کار گیریم. تمام تلاش دستگاه‌های اقتصادی کشور باید بر چهار محور متمرکز باشد؛ اول ثبات اقتصادی و کاهش تورم، دوم رشد اقتصادی بالا، سوم کاهش نرخ بیکاری و چهارم توزیع عادلانه درآمد و رفع فقر، این چهار محور است که هرچه تلاش برای رفع مشکلات اقتصادی انجام می‌شود باید در این چهار محور نتیجه‌بخش باشد وگرنه ابتر خواهد ماند. همتی؛ با ابراز امیدواری نسبت به اینکه تلاش‌های تیم اقتصادی دولت چهاردهم به نتیجه‌بخشی در این چهار محور منتج شود، تأکید کرد: اولین جلسه ستاد اقتصادی دولت با همین محوریت برگزار شد و به این نتیجه رسیدیم که شرایط اقتصادی به وضعیت سخت و دشواری رسیده و دشواری معیشت مردم از حد معمول خارج شده است و باید برای آن چاره‌اندیشی شود. کسری ۱۷ میلیارد دلاری تجارت غیرنفتی قطعاً ناشی از حکمرانی غلط است و یا اینکه با ۳۵ درصد تورم دولت چهاردهم را تحویل می‌گیریم نیز از همین جا ناشی می‌شود؛ شاید گفته شود که قبلاً پیش از این بوده اما این رقم بسیار بالایی است چرا که پنج سال پشت سر هم تورم ۴۰ درصد داشته‌ایم. وزیر اقتصاد، همچنین با اشاره به دو مانع اصلی تحریم و شیوه حکمرانی برای بهبود شرایط اقتصادی، تصریح کرد: تحریم یک بحث فراتصمیمی است و در بخش‌های دیگر حاکمیت باید درباره آن تصمیم‌گیری و جمع‌بندی شود اما باید بپذیریم که شتاب توسعه و قدرت رقابت اقتصادی ما با دنیا را تحلیل می‌برد.