واردات و شکستن انحصار نقطه عطف صنعت خودروسازی

مهدی قره‌داغلی -با تصمیم دولت چهاردهم برای رفع انحصار در صنعت خودروسازی و بازگشت واردات خودرو، امید تازه‌ای به بازار خودروی داخلی دمیده شده است و انتظار می‌رود که در دولت فعلی روند واردات خودرو بیش از پیش افزایش یابد. به گزارش مناقصه‌مزایده، خودروسازان بزرگ داخلی که بیش از ۹۰ درصد از تولیدات بازار داخلی را در دست دارند، همواره به دلیل کیفیت پایین محصولات و قیمت‌های بالا مورد انتقاد بوده‌اند. در سال‌های اخیر، شکایات متعددی از سوی مصرف‌کنندگان درباره کیفیت نامناسب خودروهای تولید داخل مطرح شده است. این موضوع به‌خصوص با افزایش قیمت خودروهای داخلی در بازار، نارضایتی‌های بیشتری را به همراه داشته است. به اعتقاد کارشناسان یکی از اصلی‌‌ترین دلایل این نارضایتی‌ها، نبود رقابت واقعی در بازار است. تا زمانی که واردات خودروهای خارجی باکیفیت محدود باشد، خودروسازان داخلی نیز انگیزه‌ای برای بهبود کیفیت و کاهش قیمت نخواهند داشت. از سوی دیگر، قیمت‌گذاری دستوری در سال‌های اخیر نیز نه‌تنها باعث کاهش قیمت‌ها نشده، بلکه باعث افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد و ایجاد فاصله بین قیمت کارخانه و بازار شده است. یکی دیگر از مسائل مهم در واردات خودرو، نقش مافیای واردات در ایجاد انحصار و محدود کردن واردات خودروهای خارجی بوده است. این مافیا، با نفوذ در بازار خودرو و ایجاد قوانین و مقررات سختگیرانه برای واردات، مانع از ورود خودروهای باکیفیت و رقابتی به بازار داخلی شده است. این وضعیت نشان می‌دهد که اصلاح سیاست‌های اقتصادی و باز کردن فضای رقابتی ضروری است. در همین رابطه عبدالناصر همتی؛ وزیر اقتصاد، با اعلام رفع ممنوعیت واردات خودرو در توئیتی نوشت: بالاخره گره کور واردات خودرو با تدبیر رئیس محترم جمهور در جلسه ستاد اقتصادی دولت باز شد. همه بدانند اجازه انحصار در هیچ حوزه و صنعتی را نمی‌دهیم. همه صنایع باید با رقیب خارجی خود رقابت کنند. منافع ملت ایران در رقابت است. همچنین محمدرضا فرزین؛ رئیس کل بانک‌مرکزی، در اولین جلسه ستاد تنظیم بازار که با حضور وزراء و مدیران سازمان‌های ذی‌ربط در حوزه تنظیم بازار برگزار شد، گفت: یک میلیارد دلار به واردات خودرو اختصاص داده شده است و این یک سیاست مستمر است که تا پایان سال ادامه دارد. وی افزود: برای سال آینده نیز، تخصیص ارز برای واردات خودرو انجام داده می‌شود. بازگشت واردات خودرو و شکستن انحصار در صنعت خودروسازی می‌تواند به‌عنوان نقطه عطفی در این صنعت محسوب شود. با این حال، برای دستیابی به نتایج مطلوب، دولت باید علاوه بر رفع محدودیت‌های وارداتی، سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری را نیز اصلاح کند. تنها در این صورت است که بازار خودرو می‌تواند از انحصار خارج شود و به سمت رقابت سالم و اقتصادی پیش رود.