جایگاه شرکت‌های ایرانی برای حضور در مناقصات نفتی تقویت می‌شود

تأمین امنیت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز جایگاه شرکت‌های ایرانی برای حضور در مناقصات نفتی تقویت می‌شود سمیه مهدوی- میادین نفتی در یک قدمی برگزاری مناقصات قرار گرفته‌اند. میدان آزادگان نخستین طرحی است که عازم این گود شده و براساس پیش‌بینی مسؤولان مناقصه توسعه آن تا اواخر اسفند برگزار می‌شود. تاکنون همه مراحل طی […]

تأمین امنیت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز

جایگاه شرکت‌های ایرانی برای حضور در مناقصات نفتی تقویت می‌شود

سمیه مهدوی- میادین نفتی در یک قدمی برگزاری مناقصات قرار گرفته‌اند. میدان آزادگان نخستین طرحی است که عازم این گود شده و براساس پیش‌بینی مسؤولان مناقصه توسعه آن تا اواخر اسفند برگزار می‌شود. تاکنون همه مراحل طی شده است فراخوان‌ها منتشر، درخواست شرکت‌های داخلی و خارجی ارسال و در نهایت با ارزیابی‌های صورت گرفته نام ۴۰ شرکت ایرانی و خارجی در سیاهه مناقصه پیش رو ثبت شده است.

بنابراین آن دسته از شرکت‌های بین‌المللی می‌توانند در مناقصه‌های نفتی ایران شرکت کنند که در زمره شرکت‌های اکتشاف و تولید (E&P) یا شرکت‌های بین‌المللی نفتی (IOC) بوده و همچنین رتبه اعتباری یکی از ۳ سازمان معتبر فیچ، «استاندارد‌اند پورز» و مودی را کسب کرده باشند.

تا اینجای کار شرکت‌های متقاضی از جمله شرکت‌های اکتشاف و تولید نفت یا همان E&P بوده‌اند؛ ۱۱ شرکت ایرانی که مهر صلاحیتشان توسط شرکت نفت زده شده است و الباقی شرکت‌های خارجی هستند.

به‌ویژه در میادین غرب کارون مسؤولان آستین‌ها را برای همکاری با شرکت‌های IOC بالا زده‌اند، چرا که حضور این نوع شرکت‌ها را برای انتقال دانش فنی بسیار ضروری می‌دانند.

باتوجه به این‌که در حال حاضر اسناد مناقصه‌های میادین نفتی در حال آماده‌سازی است؛ در وهله نخست مناقصه به صورت محدود برگزار خواهد شد و از چند شرکت دعوت می‌شود تا در این مناقصه‌ها شرکت کنند.

در عین حال تاکنون چندین تفاهمنامه با شرکت‌های بین‌المللی برای مطالعات توسعه میادین نفتی و گازی به امضا رسیده است که تعداد آن به‌زودی به رقم ۲۴ فقره خواهد رسید. این امر با توجه به این‌که در سال‌های اخیر اکتشاف‌های قابل توجه نفت و گاز در کشور وجود داشته که این امر ذخایر نفت و گاز را تا حد چشمگیری افزایش خواهد دهد. بدین‌ترتیب ضریب مذاکرات و امضای قرارداد‌ها برای اجرای طرح‌های جدید اکتشافی با شرکت‌های بین‌المللی مضاعف  خواهد شد که این خبر خوشایندی برای صنعت نفت محسوب می‌شود و بازار گرمی ایران اضافه می‌کند.

امنیت سرمایه‌گذاری از جمله عوامل مهمی است که باعث جذب بیش‌تر خارجی‌ها در بازار تجارت می‌شود، صنعت نفت نیز از این امر مجزا نبوده و نیست. معاون مهندسی و توسعه مدیرعامل شرکت ملی نفت با بیان این‌که امنیت سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و گاز ایران یکی از الزاماتی بوده که شرکت ملی نفت ایران نسبت به آن همواره پایبند بوده است، گفت: در بخش عملیاتی نیز سرمایه‌گذاری در بخش بالادستی نفت و گاز کشور دارای امنیت بالایی است.

غلامرضا منوچهری با تأکید بر این‌که در سطوح فعلی قیمت نفت خام در بازار، سرمایه‌گذاری در هر پروژه بخش بالادستی صنعت نفت در جهان دارای توجیه اقتصادی بالایی نیست، اضافه‌کرد: در قیمت‌های فعلی نفت، سرمایه‌گذاری برای توسعه میادین نفتی در آب‌های عمیق در خلیج مکزیک و یا توسعه میادین نامتعارف شیل اویل و شیل گس توجیه اقتصادی لازم ندارد.

اما حضور شرکت‌های داخلی در این مناقصات به چه شکل خواهد بود؟ بر این اساس مقرر شده در قراردادهای جدید نفتی، استفاده حداکثری از توان شرکتهای ایرانی و انتقال فناوریهای جدید دنبال شود.

منوچهری در این خصوص گفته بود: در بخش بالادستی صنعت نفت (اکتشاف و تولید) ۳ بازیگر بخش دولتی، بخش خصوصی و شرکت‌های بین‌المللی فعالیت می‌کنند که باید برای تحقق اهداف، بین آنها همکاری برقرار شود.

به گفته وی با بیان این‌که در شرکت ملی نفت محدود به مدل جدید قراردادهای بالادستی نیستیم، بیان کرده بود: امکان دارد در برخی از موارد از مدل بیع متقابل سابق و یا مدل (E.P.C.F) استفاده شود.

معاون وزیر نفت گفته بود: دوره جدید فعالیت صنعت نفت را باید دوره رشد شرکت‌های ایرانی در بخش نفت و گاز دانست و تلاش کرد شرکت‌های ایرانی از شرکای دست دوم به شرکای دست اول تبدیل شوند.

از سوی دیگر به اعتقاد حبیب‌ا…‌بیطرف نیز که به‌تازگی به سمت معاونت وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری منصوب شده است؛ برای تقویت و ارتقای جایگاه شرکتهای ایرانی تلاش می‌شود تا توان رقابت را با شرکتهای بین‌المللی و حضور در مناقصه‌ها و پروژه‌ها بیابند.

بیطرف با تشریح وضع بودجه بخش پژوهش و فناوری با اشاره به وضع پژوهش در شرکت‌های نفتی به شانا، می‌گوید: شرکتهای نفتی به ۳ گروه شرکتهای بین‌المللی، ملی و خدماتی تقسیم می‌شوند که این شرکت‌ها به‌طور میانگین سالانه یک میلیارد دلار در تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری میکنند.

بیطرف ادامه‌می‌دهد: براساس سیاستهای ابلاغی رهبرمعظم‌انقلاب بر دستیابی به فناوری پیشرفته در زمینه علم و فناوری در ایران تأکید شده است.

وی با اشاره به توجه وزارت نفت به موضوع فناوری افزود: این اقدام از دو سال پیش آغاز شد که براساس آن برای ایجاد ظرفیت مهندسی مخزن در داخل کشور، با ٩ دانشگاه قراردادهایی امضا شده است.

معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهشی و فناوری تصریح‌می‌کند: براساس قراردادی که با دانشگاه‌ها امضا شده، مؤسسههای تحقیقاتی مربوط به مطالعه و مهندسی مخازن نفتی شکل می‌گیرد که در الگوی جدید قراردادهای نفتی نیز به‌کار گرفته می‌شوند.

بیطرف با بیان این‌که در قراردادهای جدید نفتی، بر استفاده حداقل ٥١ درصد از ظرفیتهای داخلی تأکید می‌شود، می‌گوید: در قراردادهایی که میان شرکتهای ایرانی و خارجی برای توسعه میدانهای نفتی امضا می‌شود، فناوریهای به‌کار گرفته شده در بخش تولید و یا ازدیاد برداشت به این مؤسسه‌ها منتقل خواهد شد.

وی با بیان این‌که در ساختار قراردادهای جدید که پیوستهای متعددی دارد، دو پیوست مربوط به استفاده از توان ظرفیتهای ایرانی است، بیان‌می‌کند: در این قراردادها، حداقل استفاده ٥١ درصدی از ظرفیتهای داخلی به عنوان قانون حاکم بر فعالیت وزارتخانه‌ها جاری خواهد شد.

این مقام مسؤول یادآورمی‌شود: شرکتهای خارجی امروز برای انتقال فناوری، موضع نمی‌گیرند، بلکه حاضر هستند فناوریهای خود را به شرکای محلی منتقل کنند.

 

بیطرف با بیان این که در قراردادهای جدید نفتی، بازیگران متعدد داخلی و خارجی داریم، می‌گوید: در سطح نخست، شرکت‌های اکتشاف و تولید هستند که قابلیت اکتشاف و تولید را دارند. برای تقویت و ارتقای جایگاه شرکتهای ایرانی تلاش می‌شود تا توان رقابت را با شرکتهای بین‌المللی و حضور در مناقصه‌ها و پروژه‌ها بیابند.