حل بحران ناترازی بنزین در گروی اجرای رویکردهای چندجانبه  

گروه انرژی -چالش ناترازی بنزین در ایران یکی از مسائل پیچیده و چندوجهی است که از عوامل مختلفی همچون رشد مصرف بنزین، محدودیت‌های تولید، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل و قاچاق سوخت و… نشئت می‌گیرد که پیامدهای این ناترازی شامل فشار بر اقتصاد ملی، افزایش آلودگی هوا، وابستگی به واردات و چالش‌های امنیت انرژی می‌شود. برای حل این ناترازی کارشناسان […]

گروه انرژی -چالش ناترازی بنزین در ایران یکی از مسائل پیچیده و چندوجهی است که از عوامل مختلفی همچون رشد مصرف بنزین، محدودیت‌های تولید، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل و قاچاق سوخت و… نشئت می‌گیرد که پیامدهای این ناترازی شامل فشار بر اقتصاد ملی، افزایش آلودگی هوا، وابستگی به واردات و چالش‌های امنیت انرژی می‌شود. برای حل این ناترازی کارشناسان پیشنهادات مختلف همچون نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی، ارتقای استانداردهای تولید خودرو، اصلاح الگوی مصرف سوخت، مبارزه با قاچاق، افزایش قیمت حرکت به سمت خودروهای برقی و نوسازی پالایشگاه‌ها و احداث پتروپالایشگاه‌های نسل سوم و… ارائه می‌شود که هر یک به نوبه خود می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر بهبود وضعیت داشته باشد اما آنچه به نظر می‌رسد مقابله با این مشکل در گروی اجرای رویکردی چندجانبه و جامع است. ناصر عاشوری؛ دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش، تصریح کرد: ریشه ناترازی بنزین در بخش تولید نیست، بلکه ریشه ناترازی بنزین در مصرف بی‌رویه است؛ ناوگان حمل‌و نقل کشور هر سال روبه نزول است و خودرو‌های فرسوده هنوز در خیابان‌های کشور تردد می‌کنند و خودروسازی ما نیز بر اصول بهینه طراحی نمی‌شود و مصارف بالا، کار را به‌جایی رسانده که به‌جای اینکه قرار بود صادرات بنزین داشته باشیم، در سال گذشته حدود سه میلیارد دلار واردات بنزین داشتیم. عاشوری؛ متوسط ظرفیت تولید روزانه بنزین در کشور را ۱۱۵ میلیون لیتر اعلام کرد و گفت: این میزان از ابتدای دولت تغییر محسوسی نداشته و تا پایان دولت هم تغییر محسوسی نخواهد داشت، چراکه از شرکت‌ها و پالایشگاه‌های فعلی نمی‌توان انتظار رشد ظرفیت تولید داشت، هرچند پروژه‌هایی در راستای افزایش کیفی محصولات در پالایشگاه‌ها در حال اجراست. قیمت تمام شده بنزین در پالایشگاه‌ها قبلاً ۳۰ هزار تومان است. وی افزود: دولت به‌دنبال احداث پتروپالایشگاه‌ها و پالایشگاه‌های بزرگ است که این روند، زمان‌بر است، به‌جای آن بهتر است روی پالایشگاه‌های کوچک برنامه‌ریزی شود که هم با سرمایه کمتر و هم در زمان کمتر قابل بهره‌برداری است و اشتغالزایی و ارزآوری برای کشور به‌دنبال دارد. دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش، اضافه کرد: اگر دولت پالایشگاه‌های کوچک را حمایت کند، می‌توان پالایشگاه‌های ۲۰ تا ۴۰ هزار بشکه‌ای احداث کرد که هر ۱۰تای آن به اندازه یک پالایشگاه بزرگ آورده به دنبال دارد و به‌دلیل پراکندگی، هم سرمایه‌پذیری کمتری دارد و هم از نظر پدافند غیرعامل بسیار مؤثر خواهد بود. همچنین حمید حسینی؛ رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، با بیان اینکه بنزین تبدیل به یک معضل و مشکل شده است و باید مجموع راهکارهایی در نظر بگیریم تا آن را حل کنیم، گفت: اولین راهکار ابتدا باید برای بهینه‌سازی و کاهش مصرف تلاش کنیم به‌عنوان مثال خروج خودروهای اسقاط و ورد خودروهای جدید، تغییر سیستم موتورهای ساخت داخل و جلوگیری از قاچاق، توسعه ناوگان هوایی و ریلی می‌تواند مصرف بنزین را در داخل کشور کاهش دهد. وی ادامه داد: با انجام این اقدامات می‌توان میزان مصرف را کاهش داد و در کنار آن نیز واردات داشت، زیرا اگر در داخل کشور هم بخواهیم بنزین تولید کنیم نفت خام را به پالایشگاه‌ها می‌دهیم و از آن‌ها بنزین می‌خریم که می‌توان به جای آن بنزین را صادر کرد. به گفته رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، در کنار موارد گفته شده قیمت‌ها نیز باید اصلاح شوند و نمی‌توان تجربه غلط سال‌های گذشته را به زمان حال تعمیم داد و می‌توانیم صراحتاً به مردم بگوییم که افزایش قیمت بنزین خواهیم داشت ولی صرف افزایش حقوق کارمندان دولت می‌شود. حسینی؛ خاطرنشان کرد: با استفاده از این محل برای افزایش حقوق کارمندان دولت، بازنشستگان و… جامعه خواهد پذیرفت زیرا وقتی حقوق کارمندان دولت افزایش پیدا کند این امکان فراهم می‌شود که در شش ماهه دوم پالایشگاه‌ها حقوق پرسنل خود را افزایش دهند و قیمت بی‌معنی بنزین برطرف می‌شود. رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی در خاتمه، اضافه کرد: دولت می‌تواند در این شرایط اجازه ورود بنزین سوپر را دهد زیرا هم‌اکنون بسیاری خودروهای گران‌قیمت که با بنزین‌های معمولی مشکل دارند و اگر بخش‌خصوصی به این مسئله ورود پیدا کرده و بنزین سوپر تولید کند فشار کمتری به دولت وارد کند. همچنین دو پالایشگاه نیمه‌تمام وجود دارد که دولت باید برای تکمیل آن‌ها اهتمام کند تا باری از دوش خود برای تولید بنزین ‌بردارد.