صادرات گاز خام مقرون به‌صرفه‌تر از صادرات متانول!

یک کارشناس ارشد انرژی، گفت: در برنامه هفتم توسعه، به پالایشگاه و پتروشیمی‌ها تکلیف شده که به‌ازای خوراکی که دریافت می‌کنند ۴۰ درصد از سود سالانه خود را در زنجیره ارزش، سرمایه‌گذاری کنند. به گزارش مهر، حبیب‌ا… ظفریان؛ با اشاره به اینکه توسعه زنجیره پتروشیمی مبتنی بر خوراک گازی بوده است، گفت: متأسفانه ما برای توسعه زنجیره ارزش استفاده از خوراک مایع را توسعه ندادیم که این مسئله مربوط به سیاست‌هایی است که پس از اکتشاف پارس‌جنوبی اتخاذ شد. وی ادامه داد: پس از اکتشاف پارس‌جنوبی پیش‌بینی مبنی بر تولید گاز مازاد صورت گرفت به همین دلیل صنایع مبتنی بر گاز را توسعه پیدا کرد. پتروشیمی‌های گازی از جمله پتروشیمی‌های متانولی و اوره آمونیاک که خوراک گازی دارند افزایش پیدا کرد. این کارشناس انرژی، خاطرنشان کرد: زنجیره‌ای که گاز دارد زنجیره محدود و محصولاتی که تولید می‌کند ارزش‌افزوده چندانی ندارند در حالی‌که زنجیره خوراک مایع یا نفت خام هم محصولات متنوع تری را تولید و هم ارزش‌افزوده محصولات تولیدی بیشتر است. ظفریان؛ با اشاره به اینکه توسعه صنعتی که با رویکرد خوراک گاز اکنون مشکلاتی را به همراه دارد، خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه محصولات پتروشیمی که از خوراک گاز استفاده می‌کنند ارزش‌افزوده بالایی ندارند و در کنار آن هم‌اکنون ناترازی گاز وجود دارد، در اولین اقدام برای توسعه زنجیره ارزش خوراک گاز به خوراک مایع تغییر کند که در این شرایط زمینه توسعه پتروپالایشگاه‌ها بسیار مهم است یعنی واحد‌هایی که بتوانند هم نفت خام داشته باشند هم پالایش را انجام دهند و به صورت مجتمع‌های یک پارچه تکمیل زنجیره نفت خام را داشته باشند تا به محصول نهایی تبدیل شود. این کارشناس ارشد انرژی، اضافه کرد: برای توسعه زنجیره ارزش تغییر رویکرد توسعه خوراک گاز به خوراک مایع است و در کنار آن پتروشیمی‌هایی که تاکنون و از خوراک گاز مصرف می‌کنند زنجیره‌شان را به محصولات با ارزش‌افزوده بالاتر تکمیل و توسعه دهیم زیرا بخشی از گاز را به متانول تبدیل می‌کنیم و اگر گاز طبیعی را صادر کنیم هر مترمکعب تقریباً ۳۰ سنت می‌شود اما صادرات متانول درآمدی که برای کل اقتصاد کشور دارد کمتر ۳۰ سنت می‌شود زیرا تبدیل گاز برای ما به متانول ارزش‌افزوده‌ای ندارد به‌طوری که حتی خام فروشی ارزش‌افزوده مالی بیشتری برای کشور به همراه دارد. وی ادامه داد: برای اینکه از متانول ارزش‌افزوده بیشتری دریافت کنیم ابتدا باید زنجیره آن را تکمیل کنیم و بخشی را به محصولات پایین دستی و بخشی ادامه‌دهنده این زنجیره باشند که نیازمند سرمایه‌گذاری است که متأسفانه مشکلی که در توسعه صنعت پتروشیمی وجود دارد آنکه سودی که در این واحد‌ها به دست می‌آید بین سهامداران توزیع می‌شود. ظفریان؛ در خاتمه با اشاره به اینکه در برنامه هفتم توسعه تدابیر مناسبی در این زمینه اتخاذ شده است، اضافه کرد: در برنامه هفتم توسعه تبصره ذیل ماده ۴۵ این تکلیف را به پالایشگاه و پتروشیمی‌ها کرده که به‌ازای خوراکی که دریافت می‌کنند مکلف هستند که ۴۰ درصد از سود سالانه خود را در زنجیره ارزش سرمایه‌گذاری کنند و سودی که پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها دارند به سمت واحد‌های تکمیلی زنجیره ارزش حرکت کنند و هیچ راهی جز این نداریم که از محل سود واحد‌ها زنجیره ارزش را تکمیل کنیم که در برنامه هفتم نیز به آن اشاره شده است.