روستا‌ها در خطر تُهی شدن از درون  

عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، گفت: با وجود تمام تلاش‌های انجام شده، ما هنوز نتوانسته‌ایم بنیان‌های تحول‌آفرینی در عرصه معیشت، اشتغالزایی و درآمدزایی در روستا‌ها ایجاد کنیم. به همین دلیل، مهاجرت روستاییان به شهر‌ها همچنان به‌عنوان یک معضل اساسی باقی مانده است. به گزارش ایسنا، اسکندر صیدایی؛ با بیان اینکه ما در کشور خود، سه […]

عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، گفت: با وجود تمام تلاش‌های انجام شده، ما هنوز نتوانسته‌ایم بنیان‌های تحول‌آفرینی در عرصه معیشت، اشتغالزایی و درآمدزایی در روستا‌ها ایجاد کنیم. به همین دلیل، مهاجرت روستاییان به شهر‌ها همچنان به‌عنوان یک معضل اساسی باقی مانده است. به گزارش ایسنا، اسکندر صیدایی؛ با بیان اینکه ما در کشور خود، سه نوع جامعه رسمی داریم؛ جامعه شهری، جامعه روستایی و جامعه عشایری. هر یک از این جوامع، ظرفیت‌‌ها و پراکندگی‌های مختص به خود را دارند و فعالیت‌های عمده‌شان در زمینه‌های مختلفی انجام می‌شود، اظهار داشت: جامعه روستایی ما با پراکندگی‌ای وسیع، حدود دوسوم از فضای جغرافیایی کشور را در بر می‌گیرد و براساس آمارهای مرکز آمار، جمعیتی حدود ۲۱ میلیون نفر را در خود جای داده است؛ جمعیتی که حتی از بسیاری کشورهای اروپایی بیشتر است. این جمعیت در حدود ۶۰ هزار نقطه سکونتگاه در کشور پراکنده‌اند و فعالیت‌های اصلی آنان شامل کشاورزی، دامداری و صنایع‌دستی است. عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه اصفهان، افزود: با نگاهی به اسناد توسعه و برنامه‌های چشم‌انداز ۱۴۰۴، و همچنین برنامه‌های پنج‌ساله توسعه، از جمله برنامه هفتم، درمی‌یابیم که جامعه روستایی ما، همچنان از بسیاری از جنبه‌ها، عدالت و ارزش‌هایی که استحقاق آن را دارد، دریافت نکرده است. در برنامه‌ریزی‌ها، تخصیص اعتبارات و فراهم‌سازی زیرساخت‌های مورد نیاز، نارسایی‌هایی وجود داشته که سبب ایجاد شکاف‌های عمیق در توسعه روستا‌ها شده است. وی با اشاره به اینکه با وجود اینکه طی سالیان قبل تلاش‌های قابل‌توجهی برای بهبود وضعیت روستا‌ها انجام شد، گفت: مشکل اصلی که ما با آن روبه‌رو هستیم، مسئله پایداری جمعیت در روستاهاست. چراکه آنچه که ضامن پایداری و ماندگاری در روستاهاست، تنها ارائه خدمات زیرساختی نیست. صیدایی؛ ادامه داد: فراهم‌سازی فرصت‌های شغلی پایدار، معیشت مناسب و درآمدزایی، و همچنین تلفیق دانش روز با نیازهای مردم روستا، از جمله مسائل حیاتی هستند که در این زمینه باید به آن‌‌ها توجه بیشتری شود. با وجود تمامی تلاش‌ها، ما هنز نتوانسته‌ایم بنیان‌های تحول‌آفرینی در عرصه معیشت، اشتغالزایی و درآمدزایی در روستا‌ها ایجاد کنیم. به همین دلیل، مهاجرت روستاییان به شهر‌ها همچنان به‌عنوان یک معضل اساسی باقی مانده است. ما در برابر روستاهایمان، هم از لحاظ عدالت و توازن منطقه‌ای، و هم در ایجاد فرصت‌های شغلی و تخصیص منابع مالی، کم‌کاری کرده‌ایم. وی گفت: وقتی صحبت از عدالت و تعادل منطقه‌ای می‌شود، باید بپذیریم که حق روستاییان در این زمینه رعایت نشده است. جوانان روستایی، با مقایسه وضعیت معیشت و درآمد خود با جوانان شهری، انگیزه بیشتری برای مهاجرت به شهر‌ها پیدا می‌کنند. جوان نیروی مولد و سازندگی است و خالی‌شدن روستا‌ها از جوانان، آن‌‌ها را به کالبدهایی بی‌روح و خالی از پویایی تبدیل خواهد کرد. عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه اصفهان، تصریح کرد: برای حفظ اصالت و پویایی روستاها، ما نیازمند تخصیص منابع اعتباری متناسب با جمعیت روستایی و تمرکز بر صنایع دانش‌بنیان هستیم. امروزه ما باید بر موضوعاتی همچون ژن گیاهی و جانوری، تولیدات گلخانه‌ای، و همچنین ترکیب دامداری و کشاورزی کار کنیم. فناوری‌های نوین همچون کشاورزی هوشمند، صنایع تبدیلی و صنایع دستی، نیازمند حمایت بیشتر هستند و در صورت مدیریت صحیح، می‌توانند فرصت‌های جدیدی برای توسعه روستایی ایجاد کنند. وی با اشاره به اینکه یکی از مورد مهم دیگر تجهیز روستا‌ها به فناوری اطلاعات و ارتباطات است گفت: ما در عصر فناوری زندگی می‌کنیم و این امکانات می‌تواند به روستاییان کمک کند تا تولیدات خود را به بازارهای ملی و جهانی عرضه کرده و درآمد بیشتری کسب کنند. با تقویت شاخص‌های دانش‌بنیانی و فناوری، و همچنین ایجاد اشتغال پایدار، می‌توانیم جامعه‌ای پویا، تولیدی و با اصالت در روستا‌ها داشته باشیم. صیدایی؛ در پایان با تصریح بر اینکه تهدید اصلی که امروز روستا‌ها با آن مواجه هستند، تهی شدن از درون است گفت برای حفظ پویایی و اصالت روستاها، ما باید سرمایه‌گذاری بیشتری در حوزه‌های مختلف از جمله گردشگری، صنایع تبدیلی و دانش‌بنیان‌‌ها انجام دهیم. همچنین، توسعه صنایع‌دستی و گردشگری در روستا‌ها می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال و درآمدزایی برای روستاییان شود. در نهایت، ما باید بپذیریم که پویایی و اصالت روستا‌ها زمانی حفظ می‌شود که در آن‌‌ها فرصت‌های اقتصادی و شغلی برای جوانان ایجاد شود. اگر این مسائل حل نشوند، روستا‌ها به کالبدی خالی و بی‌روح تبدیل خواهند شد.