کلید حل ناترازی برق توسعه نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس است

محمد قره‌داغلی – نائب‌ رئیس انجمن سازندگان و تأمین‌‌کنندگان کالا و خدمات انرژی‌های تجدیدپذیر (ساتکا)، درباره کسری برق در کشور، گفت: توسعه نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌‌مقیاس کلید حل ناترازی برق است. به گزارش مناقصه‌مزایده، شهریار صابر؛ در جمع خبرنگاران، افزود: گرچه نیروگاه‌های خورشیدی کوچک و متوسط روی سقف خانه‌ها و کارخانه‌ها از نظر ظرفیت، هر نیروگاه کوچک و ناچیز به نظر می‌رسد اما تیراژ و تعداد زیاد آن‌ها گره‌گشای معضل برق است. وی ادامه ‌داد: نیروگاه‌های خورشیدی احداث شده در کشور آلمان اکثراً با ظرفیت‌های ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ کیلووات و یک مگاوات هستند که ممکن است از نگاه دولتمردان ما کوچک به نظر برسد، ولی سالانه حدود یک‌میلیون از همین نیروگاه‌ها در سراسر این کشور احداث می‌شود و به ظرفیت ماهانه بیش از هزار مگاوات و سالانه ۱۴ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی رسیده است. نائب‌رئیس انجمن ساتکا، خاطرنشان کرد: این یک مسئله ساده ریاضی است که حاصل‌ ضرب ظرفیت‌های کوچک در تیراژ بالا (تعداد بالا) منجر به مجموع بزرگ می‌شود. صابر؛ ابراز امیدواری کرد: صدای من به رئیس‌جمهور و معاون اول که کارگروه رفع ناترازی برق تشکیل داده و از بخش‌خصوصی دعوت نکرده‌اند، برسد. وی با بیان اینکه دولتمردان ما نباید نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس را دستکم بگیرند، گفت: باید به توان و به پتانسیل پیمانکاران نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس که حدود ۳۰۰ تا از آن‌ها در انجمن ساتکا هستند و در سراسر استان‌‌ها و شهرستان‌های کشور حضور دارند، اطمینان کنند و در کنار احداث نیروگاه‌های بزرگ، فضا را برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌‌مقیاس فراهم کنند. نائب‌رئیس انجمن ساتکا، درباره سه خواسته انجمن ساتکا برای احداث سالانه صد‌ها هزار نیروگاه خورشیدی کوچک و متوسط در بخش خانگی و در بخش صنایع، ادامه داد: تمرکززدایی از تهران و تفویض اختیار صدور مجوز‌ها به شرکت‌های توزیع برق در استان‌ها، اعطای تسهیلات از محل ماده ۱۶ و تبصره ۱۸ و تضمین عدم قطع برق به صنایعی که نیروگاه خورشیدی احداث می‌کنند سه خواسته ما در این زمینه است. صابر؛ با اشاره به لزوم تمرکززدایی از تهران، خاطرنشان کرد: خورشید در همه استان‌‌ها و شهرستان‌های کشور می‌تابد و توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در کنار جبران بخشی از کسری برق، یک فرصت برای توسعه مناطق مختلف است. وی گفت: اگر قرار است سالانه صد‌ها هزار نیروگاه خورشیدی کوچک و متوسط در کشور احداث شود، دیگر نمی‌توان مجوز همه این‌ها را در تهران صادر کرد، بلکه باید اختیارات را به شرکت‌های توزیع برق در استان‌‌ها تفویض کرد. نائب‌رئیس انجمن ساتکا، ادامه داد: تجربه موفقی که ما در کشور داشته‌ایم این بود که سامانه مهرسان از سال ۱۳۹۴ طراحی و اجرا شد و همه شرکت‌های توزیع برق در استان‌‌ها به آن متصل شدند و همه مجوزهای لازم برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی تا سقف ۲۰۰ کیلووات (در مدل خرید تضمینی برق) در استان‌‌ها و با نظارت شرکت‌های توزیع برق صادر شده است که این رویه در ۱۰ سال گذشته به‌خوبی ادامه یافته است.

لزوم تفویض اختیار صدور مجوز‌ها به استان‌ها

صابر؛ افزود: از دو سه سال گذشته با راه‌اندازی درگاه ملی مجوزها، مراحل صدور پروانه احداث برای نیروگاه‌های خورشیدی در مدل تهاتر برق صنایع و در مدل نیروگاه خورشیدی در زمین شهرک‌های صنعتی و شهرک‌های خورشیدی به این درگاه منتقل شده است و لذا متقاضیان نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس باید مراحل طولانی را در این درگاه طی کنند و در نهایت برای عقد قرارداد به تهران مراجعه کنند که مناسب و امکان‌پذیر نیست. وی خاطرنشان کرد: شرکت‌های عضو انجمن ساتکا در مراجعه به کارگروه رفع موانع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر که در انجمن تشکیل شده است، درخواست کرده‌اند که تا حد امکان، اختیار صدور مجوز‌ها به همان شرکت‌های توزیع برق در استان‌‌ها تفویض شود که متقاضیان نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس بتوانند با سرعت و سهولت، مراحل اداری و سپس احداث نیروگاه‌های خورشیدی را در استان‌‌ها انجام دهند. نائب‌رئیس هیئت مدیره انجمن سازندگان و تأمین‌کنندگان کالا و خدمات انرژی‌های تجدیدپذیر درخصوص اعطای تسهیلات به صنایع گفت: انجمن ساتکا تاکنون نوزده همایش در استان‌های کشور برای مخاطبین صنایع برگزار کرده است. بدون استثنا یکی از درخواست‌های صنایع که در این همایش‌‌ها بیان شده، درخواست اعطای تسهیلات برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی کوچک و متوسط است. صابر؛ ادامه داد: این در حالی است که ما در زمانی که متن ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان را در انجمن ساتکا تدوین می‌کردیم، در نظر گرفتیم که ۲۵ درصد از منابع این ماده برای اعطای تسهیلات به صنایع مشمول (صنایع با دیماند بیشتر از یک مگاوات) جهت احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر کوچک و متوسط پرداخت شود. ولی باوجود دریافت مبالغ از صنایع مشمول، این پرداخت تاکنون محقق نشده است. وی گفت: بنابراین درخواست دوم ما از مجموعه دولت این است که مبالغ ماده ۱۶ پرداخت شود تا صنایع مشمول بتوانند برای احداث نیروگاه خورشیدی تسهیلات دریافت کنند. نائب‌رئیس انجمن ساتکا، درخصوص پیگیری تسهیلات تبصره ۱۸ افزود: انجمن در سال‌های گذشته بار‌ها به وزارت اقتصاد مراجعه و مکاتبه کرد که وزارت نیرو (ساتبا) جزو دستگاه‌های دریافت‌کننده منابع تبصره ۱۸ در نظر گرفته شود که این امر در سال ۱۴۰۲ محقق شد، ولی تسهیلات تبصره ۱۸ هنوز به نیروگاه‌های خورشیدی تخصیص نیافته است. درخواست ما این است که نیروگاه‌های خورشیدی کوچک و متوسط در تخصیص سهمیه این تسهیلات که برای اشتغال‌زایی است، فراموش نشوند. صابر؛ درخصوص عدم قطع برق صنایع مجهز به نیروگاه خورشیدی گفت: انجمن ساتکا از سال ۱۴۰۰ موضوع عدم قطع برق صنایعی که نیروگاه خورشیدی احداث می‌کنند را پیگیری کرده است. در نهایت ابلاغیه‌ای توسط توانیر به شرکت‌های توزیع برق اعلام شد که شهرک‌های صنعتی و فیدرهایی که ۳۵ درصد از پیک‌بار خود را نیروگاه خورشیدی احداث کنند، از قطعی برق در زمان پیک‌بار معاف شوند، ولی این کار بسیار دشواری است. وی ادامه داد: پیشنهاد ما از سال ۱۴۰۰ این بوده است که بجای تشویق تجمیعی صنایع، می‌باید هر واحد صنعتی را به‌صورت انفرادی تشویق کرد، بدین معنا که هر کدام از واحدهای صنعتی که به‌اندازه درصدی از دیماند خود نیروگاه خورشیدی احداث کنند، از قطعی برق معاف شوند. نائب‌رئیس انجمن ساتکا، خاطرنشان کرد: درخواست سوم ما از وزارت نیرو این است که مشوق انفرادی برای صنایع در نظر بگیرد و این موضوع را انجمن ساتکا از وزارت نیرو در حال پیگیری است البته برای اجرایی‌شدن این درخواست، نیاز به کنترل‌پذیری واحدهای صنعتی است که شرکت‌های توزیع برق و توانیر می‌توانند واحدهای صنعتی داخل شهرک‌ها و نواحی صنعتی را مانند چاه‌های کشاورزی کنترل‌پذیر کنند. صابر؛ ادامه داد: طرح دومی نیز مطرح است که در زمان پیک برق در تابستان، برق فیدر‌ها قطع نشود بلکه مصرف برق واحدهای صنعتی محدود شود که در صورت اجرایی ‌شدن آن، نیاز به قطع برق فیدر‌ها و نیاز به کنترل‌پذیری واحدهای صنعتی نیست. وی درخصوص ادامه اطلاع‌رسانی به صنایع، گفت: بیستمین همایش توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر در صنایع استان کرمان (اینداست سولار) روز شنبه ۱۲ آبان در استان کرمان و با حضور صنایع استان کرمان، ارگان‌های مرتبط استانی و کشوری و شرکت‌های تجدیدپذیر برگزار می‌شود و امید است بعضی از مواردی که ذکر شد تا زمان برگزاری این همایش محقق شود. نائب‌رئیس انجمن ساتکا، ضمن اشاره به راه‌اندازی کارگروه رفع موانع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، گفت: صنایع کشور و نیز شرکت‌های تجدیدپذیر می‌توانند مسائل و مشکلات خود را به این کارگروه ارجاع دهند تا انجمن با کمک ارگان‌های مرتبط این موارد را پیگیری کند.