فرونشست، تهدید جدی برای زیرساخت‌های شهری و عمرانی

رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارت راه‌وشهرسازی، با بیان اینکه فرونشست، تهدید جدی برای زیرساخت‌های شهری و عمرانی کشور است، گفت: ایران به سبب میزان فرونشست زمین، بعد از هندوستان دومین کشور دنیاست. به گزارش مناقصه‌مزایده، علی بیت‌اللهی؛ با اشاره به اینکه فرونشست زمین به سبب عوامل مختلفی از […]

رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارت راه‌وشهرسازی، با بیان اینکه فرونشست، تهدید جدی برای زیرساخت‌های شهری و عمرانی کشور است، گفت: ایران به سبب میزان فرونشست زمین، بعد از هندوستان دومین کشور دنیاست. به گزارش مناقصه‌مزایده، علی بیت‌اللهی؛ با اشاره به اینکه فرونشست زمین به سبب عوامل مختلفی از جمله برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمین اتفاق می‌افتد، افزود: ایران در مقایسه با سایر کشور‌‌‌ها از نظر مقدار فرونشست زمین رتبه دوم و از نظر در معرض قرارگیری شهر‌‌‌ها رتبه نخست را در دنیا به خود اختصاص داده است. وی با اشاره به اینکه کشور‌های ایران، هند، چین و آمریکا بیش‌‌ترین فرونشست را در میان کشور‌های جهان دارند، گفت: براساس آمار ارائه شده حدود سه تا پنج درصد فرونشست‌‌‌ها در دنیا ۱۰ سانتی متر و یا بیشتر است، اما در ایران و فقط در ۱۱ استان، نرخ فرونشست بالای ۱۰ سانتیمتر در سال است.  بیت‌اللهی؛ همچنین فرونشست زمین در استان تهران را بیشتر از سایر استان‌‌‌ها عنوان کرد و افزود: مساحت لکه‌های فرونشستی نسبت به کل استان تهران سبب شده تا تهران، متراکم‌‌‌ترین استان دارای فرونشست نسبت به سایر استان‌های کشور محسوب شود، به‌طوری‌که در مناطق ۱۷، ۱۸، ۱۹ و بخش‌هایی از مناطق ۱۰ و ۱۱ در محدوده پهنه فرونشست قرار دارند، و همچنین در سمت جنوب تا دشت ورامین لکه‌های فرونشست دیده می‌شود و مقدار فرونشست در بخش‌هایی از جنوب‌غربی تهران بین ۱۷ تا ۲۰ سانتیمتر در سال بالغ می‌شود. وی با بیان اینکه حدود ۱۰ درصد مساحت کشور دچار پدیده فرونشست است، گفت: حدود ۳۸۰ شهر و ۹ هزار و ۲۰۰ روستا در این پهنه خطرخیز قرار دارند و چهارمیلیون و ۲۴۰ هزار واحد مسکونی در محدوده فرونشست ساخته شده‌اند. وی افزود: همچنین حدود ۴۷ درصد بافت‌های فرسوده شهر‌های بزرگ کشور در شهر‌های تهران، مشهد، اصفهان و کرمان در پهنای فرونشست قرار دارند. این کارشناس زلزله، با بیان اینکه بیش‌‌ترین وسعت فرونشستی زمین در کشور با ۵۵ هزار هکتار در استان خراسان‌رضوی واقع شده است، افزود: البته در استان‌های کرمان، اصفهان و فارس حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار هکتار دیده شده است. وی افزود: در مجموع حدود دو هزار و ۶۵۰ کیلومتر از طول خطوط ریلی و ۱۵ هزار و ۳۰۰ کیلومتر از جاده‌های ترانزیتی کشور در طول عبور از پهنای مناطق دچار فرونشست قرار دارند. کارشناس زلزله، به فرودگاه اصفهان اشاره کرد که در بین فرودگاه‌های کشور فرونشست در آن بین ۴ تا ۱۵ سانتیمتر در سال در نوسان است، افزود: بیش‌‌ترین فرونشست در شمال‌شرق اصفهان است که محدوده‌های فرودگاهی اصفهان را هم دربر می‌گیرد. وی عواملی از جمله قطع جریان آب زایندهرود و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی به سبب احداث چاه‌های متعدد و نوع خاک منطقه را که مستعد ترک‌خوردگی و فروچاله هستند را در این پدیده تأثیرگذار دانست و گفت: علاوه بر اماکن تاریخی این استان، فقط در شهر اصفهان حدود ۲۸۵ مدرسه و ۲۷۰ مسجد در معرض خطر فرونشست زمین قرار دارند. بیت‌اللهی؛ گفت: ۹ فرودگاه مهم کشور در استان‌های مشهد، کرمان، یزد، تبریز، اردبیل و شیراز مورد مطالعه و بررسی فرونشست زمین قرار گرفت و خطر ملموسی در آن‌‌ها مشاهده نشده است، اما روند فرونشست زمین در خارج از محدوده فرودگاه امام‌خمینی(ره) مشاهده شده که این فرونشست سالانه از چهار به شش سانتیمتر در سال افزایش یافته است. بیت‌اللهی؛ افزود: اگر همین روند ادامه‌دار باشد و کار خاصی انجام نشود، پیش‌بینی می‌شود بین ۵ تا ۱۰ سال آینده محدوده اصلی فرودگاه امام‌خمینی(ره) را هم درگیر خواهد کرد و این فرودگاه هم با مشکل مواجه خواهد شد. وی همچنین درخصوص تشریح دلایل فرونشست در کشور، گفت: از حدود یکمیلیون حلقه چاه موجود در کشور، حدود ۳۰۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز هستند. البته بیش‌‌ترین تخلفات در چاه‌های مجاز صورت می‌گیرد که بیش از حد مجاز و مجوز قانونی، آب برداشت می‌کنند.