‌ تکمیل طرح‌های عمرانی از طریق منابع بازارسرمایه

گروه بازارسرمایه ـ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، ‌از تکمیل طرح‌های عمرانی از طریق منابع بازارسرمایه خبر داد. به گزارش مناقصه‌مزایده، داود دانش‌جعفری؛ در برنامه نظام تأمین مالی پروژه در برنامه هفتم، با بیان اینکه تأمین مالی یکی از مسائل مهم اقتصادی کشور است، گفت: به‌طور متوسط تا پیش از بحران اقتصادی ۲۰۰۸، کشورهای صنعتی سالانه حدود ۸ تا ۱۰ درصد و کشورهای در حال توسعه چهار تا پنج درصد تولید ناخالص داخلی در طرح‌های عمرانی سرمایه‌گذاری می‌کردند. در بحران ۲۰۰۸ اما این رابطه در کشورهای صنعتی به‌هم خورد و نتوانستند منابع طرح‌های عمرانی را از منابع دولتی تأمین کنند، از این‌رو، راهکارهای دیگری را در پیش گرفتند. این درحالی است که کشور ایران نیز به نوعی با چنین مشکلاتی روبه‌رو است. وی با بیان این که طرح‌های عمرانی در سال‌های اخیر به دلیل مشکلات بودجه‌ای دولت، ضربه خورد، افزود: با استفاده از منابع بازارسرمایه می‌توان طرح‌های عمرانی را تکمیل کرد، به شرط آن‌که فرمول‌بندی‌‌ها به‌گونه‌ای باشد که سرمایه‌گذاری در طرح‌های عمرانی، اقتصادی محسوب شود. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، اضافه کرد: ساختار طرح‌های عمرانی باید به‌گونه‌ای باشد که امکان بازده مناسب را برای سرمایه‌گذاران بخش‌خصوصی فراهم کند. او، هم‌چنین به بررسی شاخص‌های بودجه‌ای در بازه‌زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۳۸۱، بررسی طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و به عبارتی طرح‌های عمرانی و ریسک‌های مختلف در زیرساخت‌‌ها از جمله ریسک‌های سرمایه‌گذاری شامل ریسک‌های «سیاسی، اجرا و ساخت، بهره‌برداری و نگهداری، نرخ ارز، سرمایه‌گذاری» پرداخت.

نباید فقط به انتشار اوراق بدهی و خزانه متکی باشیم

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز، گفت: برای جبران کسری بودجه نباید تنها به سمت انتشار اوراق بدهی و خزانه برویم و برای افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری به صیانت از حقوق سرمایه‌گذاران نیازمند هستیم. حجت‌ا… صیدی؛ در پنل نظام تأمین مالی پروژه در برنامه هفتم، تأکید کرد: نحوه اجرای برنامه هفتم مهم‌تر از تدوین آن است. صیدی؛ با تأکید بر اینکه نرخ رشد اقتصادی از طریق سرمایه‌گذاری محقق می‌شود، گفت: تشکیل سرمایه به تولید، بهره‌وری و ارائه خدمات و تحقق رشد پایدار منجر می‌شود. به‌عنوان مثال، برای این‌که طی سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۷ به متوسط نرخ رشد اقتصادی هشت درصد دست یابیم، می‌بایست سالانه سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی را رقم بزنیم که بخشی از این سرمایه‌گذاری‌‌ها از طریق طرح‌های عمرانی و بلندمدت محقق می‌شود. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در عین حال با این توضیح که تبدیل زیرساخت‌‌ها به پروژه اقتصادی یکی از نکات مورد توجه در بحث زیرساخت‌‌ها است، افزود: اگر پروژه‌ای اقتصادی نباشد، انگیزه برای سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد.

مردمی‌سازی اقتصاد و تشکیل سرمایه

صیدی؛ با بیان اینکه براساس ماده پنجم قانون برنامه هفتم پیشرفت، بحث مردمی‌سازی اقتصاد، کسب‌وکار و اشتغال جدی گرفته شده، گفت: از این‌رو، می‌بایست برای تشکیل سرمایه اقدامات قابل‌توجهی صورت گیرد. وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش، تنظیم‌گری و نظارت بر تشکیل و تسهیل سرمایه را از مهم‌‌ترین وظایف سازمان بورس و اوراق بهادار و نهادهای ناظر بازارسرمایه در سراسر دنیا برشمرد و افزود: آمار‌ها نشان می‌دهد در کشورهای مختلف نسبت بازار پول و سرمایه در تأمین مالی ۸۰ به ۲۰ درصد و طبق برخی برآورد‌ها نسبت بازار پول و سرمایه ۴۰ به ۶۰ درصد است، اما در کشورهای توسعه یافته این نسبت ۵۰ به ۵۰ درصد است. در آمریکای شمالی اما سهم تأمین مالی از مسیر بازارسرمایه حتی به ۸۰ درصد هم می‌رسد. رئیس سازمان بورس با تأکید بر این‌که تشکیل سرمایه از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است، گفت: برای تحقق این هدف می‌بایست انگیزه لازم برای سرمایه‌گذار افزایش یابد.

افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری با صیانت از حقوق سرمایه‌گذاران

وی با بیان اینکه برای افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری در کشور نیازمند صیانت از حقوق سرمایه‌گذاران هستیم، گفت: کارایی بازارسرمایه، شفافیت و رعایت قوانین برای تحقق این امر از ضروریات است. صیدی؛ افزود: در دولت دوم آقای خاتمی قانون حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی، که یکی از پیشرفته‌‌ترین قانون‌هاست، به تصویب رسید، بنابراین، یکی از بهترین قانون‌‌ها را در اختیار داریم اما پایبندی به قانون اهمیت بسزایی دارد.

اثر تصمیمات خلق‌الساعه

وی با اعلام این‌که تصمیمات خلق الساعه و عدم وفای به‌عهد به موقع به اعتماد سرمایه‌گذاران آسیب می‌زند، افزود: به‌عنوان مثال؛ زمانی که اوراق بدهی یا مرابحه منتشر می‌شود، برای سرمایه‌گذاران اطمینان از اینکه این اوراق در سر رسید تبدیل به پول نقد شود و در یک بازار بزرگ و کارا معامله صورت بگیرد، از اهمیت زیادی برخوردار است. به بیانی دیگر، این موارد جزء مسائلی است که یک ستون آن به سازمان برنامه و بودجه مرتبط است. اوراقی که به صورت سهام و بدهی منتشر می‌شود می‌بایست منافع را به صورت درست، به موقع و منصفانه تقسیم کند. رئیس سازمان بورس، تنظیم این موارد برای جذب سرمایه‌گذار را یکی از وظایف بازارسرمایه برشمرد و گفت: زمانی که پیش فروش خودرو اعلام می‌شود، پول‌های قابل‌توجهی در حسابها مسدود می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد، نقدینگی وجود دارد اما به دنبال محلی پربازده و آرام می‌گردد.

اهمیت اوراق ‌بهادار کردن

صیدی؛ با بیان این‌که اصطلاح اوراق بهادار کردن در بحث اقتصادی‌سازی پروژه‌های زیرساختی و عمرانی از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است، تأکید کرد: در واقع باید پروژه‌های زیرساختی و عمرانی را به اوراق بهادار قابل معامله و با بازده مناسب تبدیل کنیم که این امر از طریق مشارکت مردم و سرمایه‌های اندک آن‌‌ها محقق می‌شود. وی، در عین حال تأکید کرد: به نظر می‌رسد برنامه هفتم توسعه که بخش مهمی را به مردمی‌سازی اقتصاد، اشتغال و مناسب‌تر کردن فضاهای عمومی اختصاص داده است، در صورت تعهد همه ارکان و تمام بازیگران، می‌تواند نگرانی‌‌ها را رفع کند و توسعه متوازن و تضمین‌شده‌ای را با نرخ رشد مناسب برای کشور رقم بزند.

فرارسیدن فصل بودجه

رئیس سازمان بورس، با اشاره به فرارسیدن فصل تنظیم بودجه، گفت: با نگاهی به ارقام بودجه در می‌یابیم که برای سمت مصارف نمی‌توان اقدامی انجام داد و همین که اجازه ندهیم مصارف از میزان فعلی بالاتر نرود، هنر کرده‌ایم اما برای سمت منابع می‌توان اقدامات زیادی را انجام داد اما از آنجا که در چرخه سنتی چون فروش نفت، مالیات، واگذاری دارایی‌های سهام و… مانده‌ایم، هر ساله دولت با کسری بودجه روبه‌رو می‌شود. از این رو، برای جبران این کسری نباید تنها به سمت اوراق بدهی و خزانه برویم. هر چند این اوراق از جمله ابزارهای موجود در بازارسرمایه است اما سقفی دارد. بنابراین، برای اینکه بودجه کافی برای پیشرفت و رشد داشته باشیم، می‌بایست خارج از چارچوب اقدام و عمل شود که مهم‌‌ترین آن، تشکیل صندوق پروژه، شرکت‌پروژه و پرداختن به پروژه‌های اولویت‌دار اقتصادی است که هم زیرساخت را محقق می‌کند و هم سرمایه‌گذار را برای سرمایه‌گذاری مناسب جذب می‌کند. صیدی؛ اعلام کرد: در این فصل از بودجه که هم سال اول دولت چهاردهم و هم سال اول مجلس دوازدهم است، در صورتی که همکاری‌‌ها به درستی شکل بگیرد و سرفصل اقدامات عمرانی و زیرساختی از طریق بازارسرمایه در بودجه گنجانده شود قادر خواهیم بود برای نرخ تشکیل سرمایه که در چهار سال گذشته منفی شده، گام‌های جدی ‌برداریم. وی در عین حال این نکته را هم یادآوری کرد: بازارسرمایه با زیرساخت‌‌ها و فضای مناسبی که در اختیار دارد، آمادگی این را دارد تا با همکاری دستگاه‌ها، به‌گونه‌ای برنامه ریزی کند که سرمایه‌ها در مسیر درست قرار گیرد.