پولشویی کسب ‌و کارهای اینترنتی، دروغی شاخدار

مجتبی قدیری – این‌که کسب ‌و کارهای اینترنتی مشکل دارند و حجم زیادی از کسب‌ و کارهای موجود در فضای سایبر مجوزهای لازم را ندارند، حرف گزافی نیست! شاید علت این مشکلات نیز به تصمیم‌گیری دولتی‌‌‌ها و بخش خصوصی باز‌گردد که آینده‌نگری روشنی از این کسب‌و کار‌‌ها نداشتند و در تدوین ضوابط و قوانین هیچ‌گاه فکر نمی‌کردند که کسب‌و کارهای اینترنتی، این چنین سریع، رشد داشته باشند، رشدی که امروز کسب‌و کارهای سنتی را به وحشت انداخته و تبدیل به تهدیدی جدی برای کسب‌و کارهای سنتی شده است.

همین موجب شده تا برخی از مسؤولان اتحادیه‌ها و اصناف نسبت به این امر واکنش نشان دهند و برای مقابله با این کسب‌و کارهای اینترنتی به جای این‌که به دنبال راهکارهای مؤثر برای رقابت با این کسب‌و کار‌‌ها باشند تا بتوانند سهم خود از بازار را حفظ کنند، با برخی مسایل حاشیه‌ای و جنجالی به دنبال تخریب رقیب هستند. رقیبی که با تمام توان می‌تازد و پیش می‌رود بدون این‌که به این شایعات و هجمه‌ها توجه کند.

در این میان محمدعلی‌صدیقی‌علاء، عضو هیأت رییسه اتاق اصناف ایران و خزانه‌دار این اتاق گفته است با تداوم نگرش سنتی ۸۰ درصد از جامعه صنفی ظرف ۱۰ سال آینده ورشکست می‌شود. اگر کسب‌و کارهای سنتی به این هشدار توجه نکنند، دیر یا زود، ورشکستگی دامن آنها را می‌گیرد.

اما در کنار این هشدار صادقانه، هستند افرادی که به دنبال تخریب رقیب هستند و با ادعای این‌که هم اکنون بسیاری از کالاهای قاچاق از فروشگاه‌های فیزیکی حذف شده و در فروشگاه‌های مجازی خرید و فروش می‌شود و بدتر از آن این‌که در فروشگاه‌های مجازی و اینترنتی پولشویی‌های کلان انجام می‌شود، نمی‌دانند به دنبال چه هستند و چرا این سخن را می‌گویند!

این ادعای پولشویی در فضای مجازی با توجه به پرداخت وجه خرید به صورت اینترنتی از اساس اشتباه است. چرا که پول کثیف که ناشی از خرید و فروش مواد مخدر، روسپی‌گری‌، تجارت قاچاق و سایر جرایم سازمان یافته است، اگر وارد سیستم بانکی گردد، تطهیر می‌شود. بنابراین خریداران کالا و خدمات در فضای مجازی که وجه خود را اینترنتی پرداخت می‌کنند را نمی‌توانیم متهم به پولشویی نماییم، چرا که پول آنها قبلاً وارد سیستم بانکداری شده و اگر سیستم بانکداری آن را تأیید کرده باشد، دیگر پول کثیف نیست و اگر پول کثیف هم بوده، تطهیر شده است.

مگر این‌که ادعا نماییم گردانندگان فروشگاه‌ها و کسب‌ و کارهای اینترنتی مافیا هستند، که تلاش دارند. همچون آل‌کاپون که درآمدهای اخاذی و قاچاق فروش مشروبات الکلی و سایردرآمدهایی با منشأ غیرقانونی، خود را قانونی جلوه دهد، تعداد زیادی ماشین سکه‌ای خشکشویی در سراسر شهر نصب کند. تا درآمدهای خود را قانونی جلوه دهد. چرا که میزان درآمد این ماشین‌‌‌ها مشخص نبود و او وانمود می‌کرد درآمد خود را از این راه به‌دست می‌آورد، نه از راه غیرقانونی.

حال جناب سیدمهدی میرمهدی کمجانی رییس اتحادیه فناوران رایانه که ادعا دارد «پولشویی به فروشگاه‌های مجازی رسید» مشخص نماید که گردانندگان فروشگاه‌های مجازی مافیا هستند که تلاش دارند درآمدهای نامشروع خود را از طریق کسب‌وکارهای اینترنتی مشروع جلوه دهند؟ و یا این‌که خریداران کالا و خدمات فضای مجازی مافیایی هستند که از این فرصت پیش آمده سوءاستفاده می‌نمایند و درآمدهای نامشروع خود را از این طریق خرج می‌کنند؟

نکته اینجاست که با توجه به درگاه‌های بانکی در اکثر فروشگاه‌های اینترنتی به راحتی می‌توان ریال‌به‌ریال درآمدهای کسب شده فروشگاه‌های سایبری را ردیابی نمود که منشأ و پرداخت‌کننده آن چه کسی است؟ و از کجا این خرید را انجام داده است؟

ای کاش به جای این همه تهمت و‌… به کسب‌و کارهای سایبری به دنبال حل‌و فصل مشکلات این کسب‌و کار‌‌ها بودیم. بلکه نواقص و کاستی‌هایی که در گذشته ندیده‌ایم را مورد توجه قرار دهیم تا این کسب‌و کار‌‌ها بتوانند در عرصه جهانی با توجه به بحث ورود ایران به سازمان تجارت جهانی، خودی نشان دهند و سهم ایران از تجارت جهانی را افزایش دهند.

در پایان باید یادآورشد چه بخواهیم و چه نخواهیم کسب‌و کارهای اینترنتی در ایران شکل گرفته و شهروندان با آن آشنا شده‌اند. اگر بخواهیم مانع این کسب‌وکار‌‌ها شویم، قطعاً رقبای خارجی وارد می‌شوند و آن هنگام هیچ کاری نمی‌توانیم بکنیم، فقط باید بازار کشور را دو دستی تقدیم آنها کنیم‌ و خود نظاره‌گر باشیم، نظاره‌گر مانع‌تراشی که خود برای کسب‌و کارهای اینترنتی ایجاد کرده‌ایم. لذا لازم است قدری تأمل کنیم و قبل از سخن گفتن، کمی مطالعه و نگاهی به آینده داشته باشیم.