اولین گام ایران برای رسیدن به منظومه ماهواره‌ای؛ پرتاب ۲ ماهواره خصوصی از روسیه

با پرتاب دو ماهواره کوثر و هدهد ایران، اولین گام برای رسیدن به شکل‌گیری منظومه ماهواره‌ای «دو نما» را پشت سر خواهد گذاشت؛ منظومه ماهواره‌ای که کمک می‌کند در شرایط بحرانی تصمیم‌گیری برای مدیران در کم‌‌ترین زمان ممکن باشد. به گزارش فارس، سازمان فضایی ایران اعلام کرد که دو ماهواره بخش‌خصوصی براساس زمان‌بندی تعیین شده در تاریخ ۱۵ آبان ماه از روسیه پرتاب خواهد شد. شمارش معکوس برای پرتاب دو ماهواره هدهد و کوثر آغاز شده و این ماهواره‌ها به‌زودی راهی فضا خواهند شد. ماهواره کوثر که ساخت آن از سال ۱۳۹۸ آغاز شده، با کاربرد سنجش از دور، همچنین ماهواره هدهد که از سرریز فناوری کوثر از سال ۱۴۰۱ آغاز شده است، به فضا پرتاب خواهد شد تا در راستای فراهم کردن اینترنت‌اشیاء، خدمت کند. این ماهواره‌ها حاصل تلاش بخش‌خصوصی است و بنابر اعلام مدیران این شرکت پنج سال زمان برده تا کوثر و هدهد به مرحله پرتاب برسند. آن‌ها می‌گویند این تلاش و دستاورد در راستای بیانات رهبر انقلاب بوده که فرمودند «شرکت‌های دانش‌بنیان موتور محرکه توسعه کشور هستند و با تکیه بر دانش و تکنولوژی بومی، می‌توانند چالش‌های مختلف را پشت سر بگذارند.» پرتاب این دو ماهواره، گام نخست در شکل‌گیری منظومه ماهواره‌ای «دو نما» خواهد بود؛ این منظومه شامل ۲۰۰ ماهواره از نوع هدهد و کوثر خواهد بود و به کشور عزیزمان این امکان را می‌دهد تا نظارت و ارتباطات کامل فضایی را برقرار کند.

خدمات منظومه «دونما» با ارائه تصاویری از چند نما

اما منظور از منظومه ماهواره‌ای دونما چیست؟ به‌طور کلی منظومه‌های ماهواره‌ای از تعداد بالایی ماهواره تشکیل می‌شود که ویژگی‌های عملکردی خاصی دارند و خدمات ویژه‌ای را ارائه می‌کنند. منظومه ماهواره‌ای دونما این توانایی را دارد که داده‌های دریافتی بدون وقفه و به صورت دقیق از شرایط مورد مطالعه بر روی زمین را ارائه کند، در این شرایط مدیران می‌توانند با پایش و ارزیابی سریع در حوادث و بلایای طبیعی تصمیم‌گیری کنند. فناوری قابل احصا از این فناوری در شرایط بحرانی به کاهش خسارات جانی و مالی و بهبود کارایی عملیات امداد و نجات کمک کند. همان‌طور که گفته شد یکی از مهم‌ترین کاربردهای منظومه دو نما پیش‌بینی و شناسایی حوادث در زمان بحران است زیرا این منظومه ماهواره‌ای امکان تصویربرداری و سنجش از دور را دارد و با استفاده از اینترنت‌اشیاء می‌تواند تغییرات ناگهانی شرایط آب و هوایی روی زمین را شناسایی کرده و داده‌های لازم را به زمین مخابره کند. ایران کشور با گستره بالا و پوشش گیاهی فراوان است، از سوی دیگر سال‌هاست که بارندگی‌های فصلی و نبود زیرساخت‌های لازم سیلاب‌های ویرانگر موجب آسیب به بخش‌های مختلف در کشور می‌شود. در این زمان لازم است تا بین تیم‌های امداد و نجات ارتباط مستمر و هماهنگ برقرار باشد؛ منظومه‌های دو نما از طریق سیستم سنجش از راه دور می‌توانند نقشه‌های به‌روز و دقیق از مناطق بحرانی ارائه کرده و کار برنامه‌ریزی و هماهنگی بین بخش‌‌ها را سرعت ببخشند. بحرانی واژه است که می‌تواند تمام برنامه‌ریزی‌های از پیش تعیین شده را به‌هم بریزد و مدیران را با چالش مواجه کند زیرا بسیاری از مدیران با استفاده از داده‌ها و زیرساخت‌های موجود است که برای مواقع خاص برنامه‌ریزی می‌کنند اما تصور کنید در اثر سیل، ‌زلزله یا آتش‌سوزی زیرساخت‌های موردنیاز آسیب جدید دیده یا از بین بروند، دقیقاً در همین زمان است که داده‌های ماهواره‌ای پایدار، دقیق و به لحظه می‌تواند علاوه بر امکان تصمیم‌گیری درست، امکان برقراری ارتباط را تسهیل کند. مهم‌ترین اقدام پس از پایان هر حادثه بازسازی مناطق آسیب دیده است، معمولاً جمع‌آوری داده از روی زمین و توسط نیروی انسانی با خطاهایی همراه است درحالی‌که این اقدامات نیازمند اطلاعات دقیق و درست است زیرا ممکن است هر خطا روند کار را کند کرده و یا برنامه‌ریزی‌‌ها را به تعویق بیندازد در این شرایط پس از فروکش کردن بحران و بازگشت به حالت عادی داده‌هایی که بتواند میزان خسارت و محل آن را دقیقاً نشان دهد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در همین راستا منظومه دو نما با ارائه داده‌های متنوع و استفاده از پایش ماهواره‌ای، ابزاری قدرتمند برای مدیریت بحران به شمار می‌آیند زیرا با ترکیب دو ویژگی مهم سنجش از دور و اینترنت‌اشیاء راهکارهای جامع و مؤثر برای مدیریت بحران‌ها ارائه می‌کنند.