افزایش ۳۲ درصدی شدت مصرف انرژی برق ایران در دهه گذشته

معاون مدیرکل دفتر راهبری و نظارت بر انتقال و توزیع وزارت نیرو، با بیان اینکه به دلیل ارزان بودن قیمت حامل‌های انرژی، انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی تجهیزات مصرف‌کننده برق در ایران وجود ندارد، گفت: در یک دهه گذشته نه‌تنها شدت مصرف انرژی برق در ایران کاهش نیافته است، بلکه ۳۲ درصد نیز افزایش پیدا کرده است. […]

معاون مدیرکل دفتر راهبری و نظارت بر انتقال و توزیع وزارت نیرو، با بیان اینکه به دلیل ارزان بودن قیمت حامل‌های انرژی، انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی تجهیزات مصرف‌کننده برق در ایران وجود ندارد، گفت: در یک دهه گذشته نه‌تنها شدت مصرف انرژی برق در ایران کاهش نیافته است، بلکه ۳۲ درصد نیز افزایش پیدا کرده است. به گزارش مناقصه‌مزایده، رضا عفت‌نژاد؛ در کارگاه آموزشی چرایی ناترازی در صنعت برق ایران و راهکارهای اصلاح اقتصادی، گفت: یکی از شاخص‌های مهم برای ارزیابی کارآیی انرژی در سطح اقتصاد ملی شاخص شدت مصرف انرژی است که از تقسیم مصرف نهایی انرژی بر تولید ناخالص داخلی محاسبه می‌شود. وی ادامه داد: شاخص شدت انرژی بیانگر میزان مصرف حامل‌های انرژی به‌ازای یک واحد فعالیت (تولید یا ارزش‌افزوده) است و متغیرهای جمعیت و مساحت سرزمین رابطه مثبت و معناداری با شدت انرژی دارد. این متخصص صنعت برق، اضافه کرد: با اینکه در دهه‌های اخیر شدت مصرف انرژی در کشورهای توسعه‌یافته کاهشی بوده است، مصرف انرژی در کشورهای در حال توسعه طی سه دهه گذشته بیش از چهار برابر شده است و پیش‌بینی می‌شود این روند در آینده نیز ادامه داشته باشد. عفت‌نژاد؛ با بیان اینکه نگاهی به روند تغییرات شدت انرژی در ایران به‌عنوان یک اقتصاد وابسته به نفت و مقایسه آن با کشورهای توسعه یافته و عمدتاً واردکننده انرژی نشان‌دهنده تفاوت معنی‌دار بهره‌وری انرژی در این کشور‌هاست، یادآور شد: در ایران به دلایلی از جمله ارزان بودن قیمت حامل‌های انرژی، انگیزه‌ای برای بهینه‌سازی تکنولوژی‌های مصرف وجود نداشته و همین موضوع در بالا رفتن شدت مصرف انرژی مؤثر بوده است. وی اضافه کرد: شاخص شدت مصرف انرژی ایران براساس قدرت خرید دوبرابر و براساس نرخ ارز نیز بیش از سه برابر متوسط جهانی است. معاون مدیرکل دفتر راهبری و نظارت بر انتقال و توزیع وزارت نیرو، با بیان اینکه شدت مصرف انرژی در ایران در یک دهه اخیر نه‌تنها کاهشی نبوده، بلکه ۳۲ درصد نیز افزایش پیدا کرده است، گفت: با اینکه جمعیت ایران از سال ۱۳۵۷ تا کنون تنها ۲٫۳ برابر شده است، اما ظرفیت نامی تولید برق کشور بیش از ۱۳ برابر افزایش پیدا کرده است، ولی این میزان رشد ظرفیت نامی نیز پاسخگوی تقاضای مضاعف برق کشور نیست. عفت‌نژاد؛ در همین رابطه، افزود: این در حالیست که مجموع ظرفیت نیروگاهی نصب شده در جهان از سال ۱۳۵۷ تا ۱۴۰۲ تنها چهارونیم برابر شده است. وی در بخش دیگری از سخنان خود، بیان کرد: به‌طور میانگین سالانه دوهزار و ۳۰۹ مگاوات به ظرفیت نامی تولید برق کشور افزوده می‌شود، اما طی سال‌های بعد از انقلاب اسلامی تقاضای مصرف برق کشور نزدیک ۲۴ برابر افزایش یافته است. این متخصص صنعت برق، با بیان اینکه مهم‌‌ترین دلیل ناترازی صنعت برق ایران ناترازی اقتصادی است، افزود: از دیگر عوامل تشدید ناترازی برق کشور می‌توان به تغییر اقلیم و افزایش کمینه دما و افزایش حدود ۳۵ هزار مگاواتی نیاز مصرف برق شبکه با ورود بارهای سرمایشی در تابستان اشاره کرد. عفت‌نژاد؛ در ادامه، درخصوص تعرفه برق ایران و مقایسه آن با جهان، گفت: قیمت هر کیلووات ساعت برق در ایران یک سنت است، اما این رقم در کشورهایی مانند نروژ، گرجستان، کانادا، قطر و فرانسه به ترتیب ۴۲، ۶، ۱۴، ۳ و ۲۸ سنت است. وی در ادامه، با تأکید بر لزوم اجرای راهکارهای مدیریت مصرف برق برای رفع ناترازی، خاطرنشان کرد: با اجرای دقیق قوانینی مانند ماده ۱۱ استاندارد برچسب انرژی در تجهیزات، اجرای ماده ۱۸ آیین‌نامه صرفه‌جویی مصرف انرژی ساختمان‌‌ها می‌توان به شکل قابل‌ملاحظه‌ای میزان مصرف برق در بخش تجهیزات و ساختمان‌‌ها را کاهش داد. معاون مدیرکل دفتر راهبری و نظارت بر انتقال و توزیع وزارت نیرو از توسعه تجارت برق با کشورهای همجوار، اولویت‌بندی احداث نیروگاه‌های جدید با هدف حل مشکل افت ولتاژ شبکه، بهبود فضای کسب‌وکار صنعت برق جهت جذب سرمایه‌گذار بخش‌خصوصی و تأمین برق به میزان الگوی مصرف برای تمامی مشترکین به‌عنوان دیگر راهکارهای رفع ناترازی یاد کرد و افزود: وزارت نیرو برای عبور موفق از اوج بار سال ۱۴۰۴ چهارده مگاپروژه در دستور کار دارد که با در نظر گرفتن واقعیت‌های صنعت برق تنظیم و در حال اجراست. وی در همین رابطه به برنامه‌هایی مانند جایگزینی حداقل یک میلیون موتور BLDC به جای موتورهای القایی در کولرهای آبی اشاره و بیان کرد: اقداماتی مانند جایگزینی یک میلیون کولر گازی فرسوده در مناطق گرمسیر یک با کولرهای پربازده، کاهش ۲۵ درصدی مصرف برق دستگاه‌‌های اجرایی نسبت به معیار مصرف وفق مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان و براساس ماده۱۱ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق و پیگیری اجرای ماده ۲۹ قانون اصلاح الگوی مصرف برای کاهش ۲۰ درصدی مصرف برق الکتروپمپ چاه‌‌های کشاورزی و صنایع از وزارتخانه‌‌های جهاد کشاورزی و صمت از جمله اقداماتی است که در کوتاه مدت برای رفع ناترازی برق در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد.

*****