اقتصاد رانتی ما را به هیج‌جا نمی‌رساند

  سیدنظام‌الدین موسوی با تأکید بر این‌که امروز یک انقطاع و گسل بین مراکز علمی و واقعیات جامعه وجود دارد، خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم در مسایل اقتصادی نظریه‌پردازی کنیم و تئوری ارایه دهیم در درجه اول باید در مورد این گسل و انقطاع چاره‌ای بیندیشیم. به گزارش فارس، سید نظام‌الدین موسوی، دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان […]

 

سیدنظام‌الدین موسوی با تأکید بر این‌که امروز یک انقطاع و گسل بین مراکز علمی و واقعیات جامعه وجود دارد، خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم در مسایل اقتصادی نظریه‌پردازی کنیم و تئوری ارایه دهیم در درجه اول باید در مورد این گسل و انقطاع چاره‌ای بیندیشیم.

به گزارش فارس، سید نظام‌الدین موسوی، دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان اظهار داشت: اقتصاد امروز یکی از دغدغه‌های اصلی مردم، دولتمردان و حاکمان ما است.

وی به نام‌گذاری شعارهای سالیانه توسط مقام معظم رهبری اشاره و خاطرنشان کرد: ۷ الی ۸ سال است که مقام معظم رهبری شعارهای سال (که سیاست‌های کلان و خطوط اصلی کشور را در طول سال مشخص می‌کند) را شعارهای اقتصادی عنوان می‌کند و این در حالی است که ما مسایل سنگین سیاست داخلی و خارجی را داریم. بنابراین اقتصاد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

موسوی با بیان این‌که مسأله اصلی ما در بعد داخلی و خارجی اقتصاد است، گفت: اقتصاد یک واقعیت است و باید امروز با نگاه علمی به آن بپردازیم.

به گفته دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان، در اعصار گذشته به اقتصاد با نگاهی تجربی نگاه می‌شد اما امروز اقتصاد یک علم است و مثل هر علم دیگری برای مبانی آن باید نظریه تعیین کنیم که این مسؤولیت بر عهده فرهیختگان و کارشناسان است.

وی با تأکید بر این‌که امروز یک انقطاع و گسل بین مراکز علمی و واقعیات جامعه وجود دارد، خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم در مسایل اقتصادی نظریه‌پردازی کنیم و تئوری ارایه دهیم در درجه اول باید در مورد این گسل و انقطاع چاره‌ای بیندیشیم.

موسوی با بیان این‌که انقطاع بین صنعت و دانشگاه نیز مسأله جدی است، تصریح کرد: هنوز شرکت‌های دانش‌بنیان که اساس اقتصاد در کشورهای توسعه یافته هستند در کشور ما بسیار لاغر است. ما هنوز نتوانسته‌ایم نظریات اقتصادی متناسب با جامعه ارایه دهیم.

به اعتقاد موسوی اقتصاد مقاومتی که توسط مقام معظم رهبری مطرح و سیاست‌های کلان آن ابلاغ شده است هنوز در دانشگاه‌های ما امتداد لازم را پیدا نکرده است و در حوزه‌های سیاست و رسانه به عنوان یک لقلقه زبانی مطرح می‌شود.

وی تأکید کرد: دبیر شورای عالی امنیت ملی ما صراحتاً اعلام کرده است که همه سنگرهای اقتصادی ما توسط لیبرالیسم فتح شده که این خود یک اعتراف تلخ است و درست همان گسلی است که نشان می‌دهد دانشگاه و مراکز علمی ما به سمت نظریه درون‌زا حرکت نکرده است.

دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان با بیان این‌که امروز باید در مقوله علوم انسانی و نظریه‌ها خودانتقادی کنیم، گفت: متأسفانه نظریه‌ها و نسخه‌های درمانی که در مورد مشکلات اقتصادی پیچیده می‌شود، درمان‌کننده نیست و این مشکل فقط در حوزه اقتصادی خلاصه نمی‌شود و ما در سایر حوزه‌ها نیز همین مشکل را داریم.

موسوی با تأکید بر این‌که ما دچار یک بیگانه‌پرستی تمام‌عیار هستیم، گفت: بسیاری از نظریه‌هایی که در غرب امروز در مراکز دانشگاهی ما تدریس می‌شود منسوخ شده است و بخش عمده همین گسل نیز ناشی از همین است.

وی گفت: ما منکر کسب علم و واردات علوم از اقصی‌ نقاط دنیا نیستیم اما باید این علوم با واقعیات جامعه ما متناسب باشد. اگر به جای واقعیات ما حفظیات را نشاندیم نتیجه نیز وضعیت اقتصادی موجود می‌شود.

موسوی خاطرنشان کرد: ما در سال ۲۰۰۶، ۶۱ میلیارد دلار صادرات داشتیم که از این آمار تنها ۱۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی بوده است و بقیه خام‌فروشی نفت بوده است. بنابراین اسم این اقتصاد نیست بلکه این اقتصاد رانتی است و ما صادراتی را صورت دادیم که تولید هیچ نقشی در آن نداشته بنابراین باید چاره‌اندیشی کنیم.

موسوی ادامه داد: طبق آماری که اعلام کرده‌اند چین و هند در سال ۲۰۲۵ در رأس اقتصاد جهانی قرار می‌گیرند و کشور ما بعد از مصر و ترکیه قرار دارد که این یک ایراد اساسی است و این ایراد نیز برمی‌گردد به مقوله نظریه‌پردازی که ما در این حوزه دارای مشکل هستیم.

دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان خاطرنشان کرد: متأسفانه دانشگاهیان و مراکز علمی ما به نظریه غربی و توسعه تک خطی متوسل می‌شوند و می‌گویند که باید همان نسخه‌ای که صندوق بین‌المللی پول برای ما پیچیده است را اجرا کنیم.

موسوی افزود: امروز آزادسازی مالی و تجاری متأسفانه تبدیل به یک امر مقدس شده و در ادبیات اقتصاددانان ما وجود دارد. حتی بعضی از دولتمردان ما می‌گویند که باید از خارج مدیر وارد کنیم. این همان حرف‌هایی است که ۷۰ سال پیش «سپهبد رزم‌آرا» می‌گفت که ایرانی‌‌ها حتی توان ساختن یک آفتابه را نیز ندارند.

وی گفت: کشورهای قدرتمند می‌گویند که ما باید نظریه نسبی را بپذیریم که این نظریه مبتنی بر این است که هر کشوری در جهان می‌تواند تنها یک چیز را تولید کند و باید بر روی همان نیز متمرکز شود.

در حوزه نفت به ما می‌گویند شما حق تولید تکنولوژی را ندارید در حالی که ما توانمندی تکنولوژی نفت و… را داریم. ما در بد‌ترین شرایط تحریم فاز ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی را توسط همین جوانان کامل و افتتاح کردیم.

وی با بیان این‌که برخی‌‌ها معتقدند که آزاداندیشی در عالم سیاست وجود دارد، گفت: آزاداندیشی باید در حوزه اقتصاد و تکنولوژی نیز خود را نشان دهد و مراکز آکادمی و علمی باید فضا را بشکنند و حرف جدیدی بزنند.

دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان با بیان این‌که مراکز آکادمی و علمی متأسفانه گرفتار مارپیچ سکوت شده‌اند، گفت: در مراکز علمی برخی‌‌ها جرأت نمی‌کنند حرفی را خارج از عرف‌های رایج بگویند و اگر کسی دال‌های مرکزی گفتمان لیبرالیسم اقتصادی را زیر سؤال ببرد با آن برخورد می‌شود.

موسوی با طرح این پرسش که اگر حمایت از تولید داخل مبنای علمی و اقتصادی ندارد پس چرا غربی‌‌ها خودشان از تولید داخل حمایت می‌کنند، گفت: این صادرات انبوه فرانسه، انگلیس و آمریکا آیا غیر از حمایت از تولید داخل بوده است؟

وی ادامه داد: در دهه ۱۹۷۰ شرکت ایرباس ضررهای میلیاردی می‌داد و حتی کار به مجلس فرانسه کشید و کشورهایی چون فرانسه و انگلیس احساس کردند که مزیت نسبی در خطر است و آنجا اعلام کردند که دیگر شرکت ایرباس زیان‌بار است اما گفتند چون در جنگ اقتصادی هستیم نباید اجازه دهیم که در بوئینگ بمانیم و امروز کار به جایی رسیده است که این ایرباس دو ساعت در کشور ما می‌نشیند و برخی‌‌ها با آن عکس یادگاری می‌گیرند.

موسوی به بحران اقتصادی غرب اشاره و تصریح کرد: همه آموزه‌های لیبرال، اقتصاد آزاد بود و گفته می‌شد که دولت نباید در بازار دخالت کند اما شما دیدید که آقای اوباما ۷۰۰ میلیارد دلار به صنایع تزریق کرد، آن وقت برای ما نسخه می‌پیچند که باید به سراغ مزیت نسبی بروید.

وی با بیان این‌که ایرباس و جنرال موتورز با «بسته حمایتی» روی پا ماندند نه نسخه آزادسازی، ادامه داد: امروز جنرال موتورز تبدیل به یک هویت ملی در آمریکا شده است؛ به خاطر دارم که‌ آقای اوباما در رقابت‌های دور دوم خود گفت که در دوره اول من بن لادن مرد و جنرال موتورز زنده ماند.

موسوی به اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و اظهار داشت: قطعاً اقتصاد مقاومتی به مفهوم قطع ارتباط با دنیا نیست. متأسفانه برخی‌‌ها اقتصاد مقاومتی را اقتصاد ریاضتی قلمداد می‌کنند در حالی که اقتصاد مقاومتی به این معناست که ما شرایط کشور و تولید داخلی را به نحوی سامان دهیم که اگر کسی ایده آزادسازی تجاری را مطرح کرد برای کشور ما ایرادی نداشته باشد.

وی افزود: بهترین ایده برای کشورهای قدرتمند اقتصادی آزادسازی تجاری و مالی است اما در شرایط فعلی که دلالان و کاسب‌پیشه‌ها از واردات سود می‌برند اگر ما بخواهیم این ایده را اجرا کنیم آش همین‌‌ آش و کاسه همان کاسه است.

 

دبیرکل انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم با این روند پیش برویم در سال ۲۰۲۵ و افق بالاتر احتمال دارد که ایران از دیگر کشور‌ها نیز عقب‌تر باشد بنابراین امیدواریم به سمت یک اقتصاد پیشرفته، توسعه‌یافته و درون‌زا حرکت کنیم.