بزرگ‌‌ترین محتکر زمین در کشور کیست!!

محمد قره‌داغلی -بسیاری از کارشناسان مهم‌ترین متغیر قیمت مسکن را در زمین ساخت آن می‌دانند به‌طوری که در برخی از کلانشهر‌ها بیش از ۷۰ درصد قیمت مسکن، قیمت زمین آن است و معتقدند در صورتی که‌ زمین به این بخش اختصاص یابد، شاهد روند کاهشی قیمت مسکن در کشور خواهیم بود. این در حالی است […]

محمد قره‌داغلی -بسیاری از کارشناسان مهم‌ترین متغیر قیمت مسکن را در زمین ساخت آن می‌دانند به‌طوری که در برخی از کلانشهر‌ها بیش از ۷۰ درصد قیمت مسکن، قیمت زمین آن است و معتقدند در صورتی که‌ زمین به این بخش اختصاص یابد، شاهد روند کاهشی قیمت مسکن در کشور خواهیم بود. این در حالی است که حدود دومیلیون هکتار زمین در کشور وجود دارد که کمتر از یک‌درصد از آن‌ها به حوزه مسکن اختصاص یافته است. اما به دلیل اعمال سیاست‌های مختلف و انحصارطلبی سازمان‌ها و نهاد‌های دولتی، آن‌ها را به بزرگ‌ترین احتکارکنندگان زمین در کشور تبدیل کرده است سازمان ملی زمین و مسکن وزارت راه‌وشهر‌سازی عنوان متولی اصلی در حوزه زمین است که به گفته محمدباقر قالیباف؛ رئیس مجلس، سازمان ملی زمین و مسکن دو برابر مساحت زمین‌های مسکونی کل کشور، زمین‌های خالی در اختیار دارد و ۳۰۰هزار هکتار از این اراضی به مردم واگذار شود، مشکل مسکن حل خواهد شد. اما ارسلان مالکی؛ رئیس این سازمان، در این باره با اشاره به اینکه زمین داخل شهر‌ها که در احتکار دولت است، برای ساخت مسکن مناسب نیست، اعلام کرد: کل اراضی دولتی در اختیار این سازمان ۱٫۸۱۴٫۰۰۰ هکتار است که از این میزان، ۷٫۵ درصد زمین‌‌ها (معادل ۱۳۶هزار و ۵۰ هکتار) داخل محدوده‌های شهری و ۹۲٫۵ درصد نیز در حریم شهر‌ها واقع شده است.که ۵۰ هکتار واقع در محدوده‌های شهری در اختیار متقاضیان طور کامل در اختیار طرح نهضت ملی مسکن قرار گرفته است. در این باره، سعید شعرباف‌تبریزی؛ شهردار سابق کرمان و کارشناس حوزه زمین و مسکن، با بیان اینکه یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار زمین احتکار شده توسط سازمان ملی زمین و مسکن همگی در محدوده و حریم شهرهای کشور قرار گرفته است؛ گفت: «آمار و ارقام منتشر شده نشان می‌دهد، در استان کرمان حدود ۴۰۰ هزار هکتار زمین در اختیار سازمان ملی زمین و مسکن است. این میزان ۳۰ برابر مساحت محدوده فعلی شهر کرمان است. البته باید توجه کرد که این تنها مساحت زمین‌های تحت مالکیت سازمان ملی زمین و مسکن است. به غیر از این سازمان، حجم زیادی از زمین‌های دولتی دیگری هم وجود دارد که در تملک دیگر نهادهای دولتی قرار دارد. اگر زمین‌های متعلق به دیگر نهاد‌ها به زمین‌های سازمان ملی زمین و مسکن اضافه شود، مساحت زمین در داخل محدوده و حریم شهر‌ها در احتکار دولت بسیار زیاد است. با توجه به این داده‌ها می‌توان گفت، حجم بسیار زیادی زمین داخل محدوده و حریم شهر‌ها در احتکار دولت است.» وی با تأکید بر اینکه می‌توان از زمین‌های احتکار شده داخل محدوده و حریم شهری توسط دولت برای پروژه‌های عمرانی و به ویژه مسکن استفاده کرد، اظهار کرد: «این زمین‌‌ها به جای آنکه برای پروژه‌های عمرانی و مسکن در کشور استفاده شوند. توسط سازمان‌های دولتی معطل ر‌ها شده است چون دلیلی برای استفاده این سرمایه در دولت وجود ندارد. در این سال‌‌ها تلاش دولت فقط افزایش بانک زمین‌های در اختیار خود بوده است. حداکثر تلاشی هم که برای این زمین‌‌ها انجام شده، حفاظت از آن‌‌ها بوده است. اگر یک‌درصد این زمین‌‌ها در اختیار بخش‌خصوصی قرار داشت، به‌طور حتم برای افزایش ارزش‌افزوده آن تلاش بیشتری می‌شد. پس با این حساب می‌توان گفت؛ دولت، وزارت راه‌وشهرسازی و سازمان ملی زمین و مسکن بزرگ‌ترین محتکرین زمین در کشورند.» عضو هیئت علمی دانشگاه، با تأکید براینکه اراده استفاده از زمین‌های احتکار شده در دولت تا امروز وجود نداشته، اظهار کرد: «می‌توان گزارش عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن و وزارت راه‌وشهرسازی را کنار اساسنامه‌های قانونی قرار داد تا نبود اراده برای استفاده از این میزان زمین برای ارزش‌افزوده بیشتر را متوجه شد. به علت رویکرد محافظه‌کارانه مدیران، سرمایه عظیمی از کشور در این سال‌‌ها ر‌ها شده است.» همچنین در همین زمینه هم، فرشید ایلاتی؛ کارشناس سیاست‌گذاری مسکن، با بیان اینکه دولت باید به سیاست احتکار زمین در کشور پایان دهد، گفت: گسترش و الحاق اراضی در شهرهای مختلف خود نقش بسیار مؤثری در بهبود و ایجاد رونق در بازار مسکن و همچنین به کاهش قیمت مسکن کمک می‌کند. این کارشناس مسکن، با اشاره به اینکه بخش عمده‌‌ی قیمت نهایی مسکن به زمین اختصاص دارد، گفت: اگر دولت تنها شش درصد از زمین‌های در اختیار سازمان ملی زمین و مسکن را عرضه کند، مشکل مسکن در کشور به شکل قابل‌‌توجهی حل می‌‌شود. وی یادآور شد: این احتکار یک میلیون و ۸۰۰ هزار هکتاری زمین توسط سازمان ملی زمین و مسکن باید پایان یابد‌ تا زمین‌‌ها برای ساخت مسکن به مردم عرضه شود چراکه در طول سال‌های گذشته بررسی‌ها و آمار‌ها نشان داده است که علت اصلی افزایش قیمت مسکن زمین بوده است که باید هرچه سریعتر این اقدام انجام و از طریق آن بتوانیم بازار مسکن را به سمت رونق هدایت کنیم.