قنات‌های ر‌ها شده؛ عامل فرونشست در تهران

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، با اشاره به وجود رشته‌قنات‌های متعدد در زیرساختگاه تهران، این موضوع را یکی از مهم‌ترین عوامل بروز فرونشست در مناطق مختلف پایتخت به‌ویژه نیمه شمالی شهر عنوان و بر لزوم تعیین‌تکلیف هرچه ‌سریعتر آن‌ها تأکید کرد. به گزارش ایرنا، علی بیت‌اللهی؛ با اشاره به فرونشست قسمتی […]

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، با اشاره به وجود رشته‌قنات‌های متعدد در زیرساختگاه تهران، این موضوع را یکی از مهم‌ترین عوامل بروز فرونشست در مناطق مختلف پایتخت به‌ویژه نیمه شمالی شهر عنوان و بر لزوم تعیین‌تکلیف هرچه ‌سریعتر آن‌ها تأکید کرد. به گزارش ایرنا، علی بیت‌اللهی؛ با اشاره به فرونشست قسمتی از بزرگراه شهید باکری در مسیر شمال به جنوب تهران در روز شنبه هفته جاری، افزود: در یک سال گذشته، این پنجمین مورد از رخداد فرونشست در پایتخت است که مستندسازی شده است و شاید فرونشست‌های خفیف‌تری هم اتفاق افتاده که مطلع نشدیم. وی بیان داشت: به‌طور کلی ساختگاه تهران، یعنی زمین خاکی که زیر ساختمان‌ها و معابر است، ساختگاهی ناپایدار و نا ایمن است. بیت‌اللهی؛ دلیل این موضوع را رشد ناگهانی پایتخت عنوان کرد و گفت: امروز شاهدیم مناطقی که در دهه‌های گذشته سکونتگاه نبودند، به بافت شهری الحاق شدند و شهری بزرگ را به وجود آوردند که تا ارتفاع یک‌هزار و ۸۰۰ متری آن نیز ساخت‌وساز انجام شده است. بیت‌اللهی؛ اظهار داشت: مطابق تصاویر هوایی که از دهه ۳۰ شمسی باقی مانده است، از شرق به غرب تهران هر ۵۰۰ متر یک رشته قنات وجود دارد که طول کلی این رشته قنات‌ها ۵۵۰ کیلومتر است و علاوه بر آن ۵۰ هزار میله چاه قنات شناسایی شده است. وی افزود: همچنین تخمین زده می‌شود که همین تعداد قنات‌های مخفی مدفون شده و شناسایی نشده در تهران داشته باشیم که امروز آثار آن‌ها از بین رفته است که هرازگاهی با یک بارندگی یا نفوذ آب به زیر سطح، فروریزش‌های سطحی را در معابر و حتی ساختمان‌ها موجب می‌شوند. وی تصریح کرد: این‌ها علائم عدم توجه جدی در ساخت‌وساز‌ها به ساختگاه تهران و عدم پایدارسازی این عوارض زیرسطحی است. بیت‌اللهی؛ پیش‌بینی کرد در آینده شاهد اتفاقاتی بیشتر از این دست در سطح تهران باشیم، زیرا در گودبرداری‌ها و ساختمان سازی‌هایی که انجام می‌شود، رگه‌های آب به صورت سرگردان ر‌ها می‌شود که خود سبب آب شستگی یا ایجاد تونل می‌شود و پس از آن در اثر بروز ارتعاشات محیطی، ریزش‌هایی را شاهدیم که باید گفت خوش شانس بوده‌ایم که تاکنون این حوادث با تلفات جانی همراه نشده است. وی در بیان راهکارهای رفع این مشکل، گفت: باید قنات‌های یاد شده هر چه سریع‌تر از نظر حقوقی تعیین‌تکلیف شود؛ این رشته‌قنات‌ها نسق و مالکیت مشخص دارند و در اداره ثبت اسناد، دفتر قنات وجود دارد که شناسنامه و مالک هر یک از این قنوات در آن مشخص است، اما در عمل حتی نوادگان مالکان این قنات‌ها امروز نیستند و بنابراین ر‌ها شده هستند و لذا صیانت، رسیدگی، ترمیم و نگهداری نمی‌شوند. عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تصریح کرد: مهم‌ترین اقدام با هدف ترمیم و پایدارسازی ساختگاه کلی شهر تهران، تعیین‌تکلیف این قنات هاست و پیشنهاد می‌شود در این زمینه مسئولیتی به شهرداری سپرده شود. بیت‌اللهی؛ ادامه داد: زیرساخت تهران و ساختگاه آبرفتی و خاکی تهران مستعد بروز چنین حوادثی است. بنابراین چنانچه این رخداد‌ها در اوج ترافیک به وقوع بپیوندد احتمال مخاطرات را چندین برابر می‌کند؛ بنابراین اسکن زیرسطحی آبرفت‌های تهران تا حدود ضخامت ۳۰ متری ضرورت دارد. وی با تأکید بر اینکه اقدامات مهندسی برای جلوگیری از فروریزش‌‌ها مؤثر و امکان‌پذیر است، تأکید کرد: ضرورت دارد تا انجام فعالیت‌های مهندسی برای کاهش مخاطرات فروریزش‌ها و فرونشست‌ها در برنامه شهرداری تهران و دولت قرار بگیرد.