غار بابا جابر، مکانی مقدس در روزگار باستان

غار بابا جابر، مکانی مقدس در روزگار باستان

ناصر بهزادفر- غار بابا جابر در ۵۳ کیلومتری جنوب غربی شهر دلیجان قرار دارد.

 غار بابا جابر در دامنه شمالی کوه بابا جابر قرار گرفته و رودخانه لعل بار، از شاخه‌های اصلی قم رود، از پایین آن می گذرد.

 غار دارای دو دهانه و در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریاست. دهانه شرقی، بالای یک پرتگاه ۶ متری قرار دارد و ورود از این دهانه به غار مشکل است. دهانه غربی بر بالای یک پرتگاه ۳ متری قرار دارد و برای ورود به آن باید سنگ نوردی کنیم.

به علت حفاری دهانه غار و ر‌‌ها کردن آوارهای حاصل از حفاری، ۱۰ متر نخستِ دالانِ ورودی از خاک‌های نرم رسی پوشیده شده و عبور از آن با لغزیدن و گرد و خاک فراوان همراه است.

دالان ورودی پس از ۱۰ متر فاصله از دهانه، حالت طبیعی پیدا می‌کند و با شیب ۴۵ درجه ادامه می‌یابد. این دالان شیب‌دار با عرض ۳ تا ۱۰ متر و ارتفاع دو تا ۵ متر، به طول ۱۰۰ متر امتداد دارد. در ۳ بخش این دالان ایوان‌هایی برای سکونت به صورت سنگ چین ساخته شده‌اند.

انتهای دالان ۱۰۰ متری، دهلیزی تنگ به شکل افقی قرار گرفته که از سنگ‌های ریزشی پوشیده شده است. این دهلیز چند پرتگاه دارد و از مشکل‌‌ترین معبرهای غار است. در دهلیز ریزشی یاد شده، فعالیت‌های غار سنگسازی صورت گرفته و سنگ‌های ریزشی آن پوشیده از چکیده‌های نخودی و میخ مانند هستند.

بخش اصلی غار، تالاری دایره‌ای به قطر ۳۵ متر و ارتفاع حداکثر ۲۰ متر است که بعد از دهلیز قرار دارد و ۱۰۰ متر از دهانه غار پایین‌تر است. سقف وسط تالار ریزش کرده، سکویی بزرگ به وجود آورده و چکیدهای بزرگ روی سکو به وجود آمده است. جلوی چکیده یک گودی کاملاً صیقلی وجود دارد که احتمالاً محل اجرای مراسم آیینی بوده است. دیواره‌های تالار پوشیده از چکنده‌های گل‌کلمی هستند. به این تالار تعدادی دهلیز متصل است که چندان طولانی نیستند.

 با توجه به شواهد موجود به نظر می‌رسد تالار غار در روزگار باستان از مکان‌های مقدس بوده و مراسمی در آن اجرا می‌شده است.