مزایده محدوده‌های مطالعاتی پایان‌یافته در طرح تحول زمین‌شناسی به بخش‌خصوصی  

طرح تحول زمین‌شناسی که از سال ۱۴۰۰ در دستور کار سازمان زمین‌شناسی قرار گرفت، در تلاش است اطلاعات ۴۲۰ سلول (پروژه) یک‌پنجاه‌هزار زمین‌شناسی را در سه لایه زمین‌شناسی ژئوشیمی، زمین‌شناسی سیستماتیک و زمین‌شناسی اقتصادی در استان‌های هدف تکمیل کند. این طرح همچنین بر ضرورت ایجاد تحول بنیادین در بخش علوم زمین و معدن کشور به‌عنوان […]

طرح تحول زمین‌شناسی که از سال ۱۴۰۰ در دستور کار سازمان زمین‌شناسی قرار گرفت، در تلاش است اطلاعات ۴۲۰ سلول (پروژه) یک‌پنجاه‌هزار زمین‌شناسی را در سه لایه زمین‌شناسی ژئوشیمی، زمین‌شناسی سیستماتیک و زمین‌شناسی اقتصادی در استان‌های هدف تکمیل کند. این طرح همچنین بر ضرورت ایجاد تحول بنیادین در بخش علوم زمین و معدن کشور به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم اقتصادی، اشتغالزایی و توسعه‌ای از سوی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در قالب توافقنامه و برنامه‌ای مشارکتی با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع‌معدنی ایران (ایمیدرو) به ثمر نشست.به گزارش ایسنا، علیرضا شهیدی؛ رئیس سابق سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی و مدیر این پروژه، با اشاره به اجرای طرح تحول زمین‌شناسی از سوی محققان سازمان زمین‌شناسی، گفت: این طرح از سال ۱۴۰۰ کلید خورد و در این طرح یکسری از استان‌‌ها را در اولویت اول کاری خود قرار دادیم و طی آن ۴۲۰ سلول (پروژه) یک‌پنجاه‌هزار را مورد بررسی قرار می‌دهیم. وی افزود: اطلاعات این ۴۲۰ سلول یک‌پنجاه‌هزار در سه لایه زمین‌شناسی ژئوشیمی و سیستماتیک زمین‌شناسی و زمین‌شناسی اقتصادی در حال تکمیل شدن است. شهیدی؛ با بیان اینکه فاز پایلوت این طرح در استان خراسان‌جنوبی اجرایی شده است، اظهار کرد: کار تحقیقاتی این استان به پایان رسید و بعد از آن مطالعات استان کردستان را در دستور کار قرار دادیم که هم‌اکنون مطالعات زمین‌شناسی این استان نیز تمام شده است. رئیس سابق سازمان زمین‌شناسی، پروژه تکاب-مهاباد را فاز بعدی این مطالعات دانست و ادامه داد: اختتامیه این پروژه مطالعات ظرف دو هفته آینده برگزار خواهد شد. استان قم-مرکزی-اصفهان پروژه بعدی ماست که در حال اجرا است. وی استان خراسان‌رضوی و پروژه بردسکن را فاز دیگر مطالعاتی طرح تحول این سازمان نامید و خاطرنشان کرد: این طرح‌‌ها در حال انجام است، ضمن آنکه پروژه استان یزد در فاز اجرایی قرار دارد و در کنار آن بخشی از مطالعات از سوی بخش‌خصوصی در شرق بیرجند فعال شده است. شهیدی؛ با تأکید بر اینکه حدود ۳۰ درصد از ۴۲۰ پروژه یا به پایان رسیده و یا در فاز اجرا قرار دارد، یادآور شد: علاوه بر اینکه در جیرفت پروژه جدیدی به‌زودی آغاز می‌شود، امیدواریم طی اجرای برنامه پنج ساله هفتم، اکتشافات مساحت مدنظر در اولویت اول ما را که ۲۶۰ هزار کیلومترمربع از مساحت کشور را شامل می‌شود، کامل کنیم. رئیس سابق سازمان زمین‌شناسی، اظهار کرد: براساس تفاهم‌نامه‌ای که به امضاء رسیده است، در مناطقی که مطالعات آن‌ها به پایان می‌رسد، اطلاعات آن‌ها را در اختیار معاونت معدنی قرار می‌دهیم و این معاونت براساس سیاست‌گذاری خود، یا از طریق بنگاه‌های دولتی مانند ایمیدرو براساس نتایج این مطالعات، فرآیند تکمیل اکتشاف را انجام می‌دهد و یا از طریق مزایده در اختیار بخش‌خصوصی قرار می‌گیرد. به گفته وی، بخشی از پروژه طرح تحول استان خراسان‌جنوبی و کردستان تکمیل شده است و پروژه استان آذربایجان‌غربی نیز تا دو هفته آینده تمام می‌شود. شهیدی؛ پدیده فرونشست زمین را موضوعی مرتبط با تغییر اقلیم و کمبود آب دانست و با بیان اینکه وضعیت کشور در این حوزه تغییر زیادی نداشته است، گفت: از ۶۰۶ دشت کشور، بالغ بر ۴۰۰ دشت درگیر پدیده فرونشست است که شرایط مناسبی ندارند. وی اضافه کرد: ۲۰۰ دشت باقیمانده وضعیت مناسبی ندارند، ولی نسبت به ۴۰۰ دشت دیگر شرایط بهتری دارند. به غیر از استان گیلان، در سایر استان‌های کشور پدیده فرونشست در حال رخ دادن است، ولی بسته به سال‌های تَرسالی و پر بارش، میزان و نرخ فرونشست کم یا زیاد می‌شود، ولی متأسفانه کشور شرایط ایده آلی از لحاظ رخدادن فرونشست ندارد. این محقق حوزه مخاطرات زمین‌شناسی، با تأکید بر ضرورت حفاظت از آبخوان‌های کشور، خاطرنشان کرد: در موضوع فرونشست زمانی که آبخوانی بمیرد، دیگر احیاء نمی‌شود و در آن ناحیه‌ای که فرونشست زمین رخ می‌دهد، زندگی حیاتی و نباتی از بین می‌رود و تبدیل به کویر خواهد شد که خود منشأیی برای مخاطرات زمین‌شناسی دیگری مانند کانون گردوغبار خواهد شد. وی ادامه داد: در زمینه مخاطرات فرونشست در برخی از استان‌‌ها مطالعاتی را آغاز کردیم که از جمله آن می‌توانیم به استان اصفهان اشاره کنیم که این مطالعات به پایان رسیده و نقشه‌های مخاطرات فرونشست شهر اصفهان و کاشان را اجرایی کردیم. شهیدی؛ با اشاره به انجام مطالعات فرونشست شهر سمنان، اظهار کرد: در برنامه ما مطالعات در مناطق مهم در اولویت قرار دارد، چرا که برخی از دشت‌های کشور زیاد استراتژیک نیست، ولی برخی از دشت‌های کشور که تأسیسات زیربنایی زیادی در آن‌ها مستقر شده است، در اولویت مطالعاتی ما قرار دارند تا مخاطرات این دشت‌‌ها را در اولویت اول انجام دهیم و اطلاعات آنها را تکمیل کنیم. وی از تهیه نقشه یک‌میلیونیوم در مقیاس ملی خبر داد و گفت: در این مطالعات نقشه کلیه مناطقی که پدیده فرونشست در حال رخ دادن است، تهیه می‌شود. اطلاعات این نقشه به‌طور سالیانه به‌روزرسانی می‌شود. این پژوهشگر حوزه زمین‌شناسی، آسیب رساندن به ساختمان‌ها، دکل‌های فشار قوی، ریل‌‌ها و جاده‌ها را از اثرات فرونشست خواند و گفت: در مناطقی که فرونشست رخ می‌دهد، شکاف‌هایی روی زمین ظاهر می‌شوند و در صورتی که این شکاف‌‌ها در مسیر عبور خط انتقال آب و یا گاز و یا دکل‌های فشار قوی باشد، آن‌ها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. شهیدی؛ بد‌ترین استان از نظر فرونشست را استان اصفهان دانست و گفت: فرونشست در این استان به درون شهر نفوذ کرده است و در شهر اصفهان به وضوح آثار فرونشست در جاده‌ها و ساختمان‌‌ها نمایان شده است. وی با بیان اینکه در تهران نیز بخش‌هایی از مناطق ۱۸ و ۱۹ تحت تأثیر فرونشست قرار گرفته است، ادامه داد: معمولاً فرونشست در مناطقی رخ می‌دهد که رسوبات ریزدانه وجود داشته باشد و بخش اعظمی از استان تهران بر روی آبرفت‌های درشت دانه واقع شده و فرونشستی در داخل شهر تهران دیده نمی‌شود، ولی در نیمه شمالی شهر اصفهان در اطراف زاینده‌رود، فرونشست زمین در حال رخ دادن است. رئیس سابق سازمان زمین‌شناسی، فرونشست در استان سمنان را در دشت‌‌ها دانست و خاطرنشان کرد: از آنجایی که استان سمنان یک استان صنعتی است، دشت‌های این استان تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند.