عدم اجرای دستورالعمل‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌‌ها 

محمد قره‌داغلی – کشور ما نسبت به سایر کشورهای جهان یکی از پایین‌‌ترین بهره‌وری‌‌ها در حوزه مصرف انرژی را دارد و طبق آمار، ۵۵ درصد کل اتلاف گاز و ۶۱ درصد اتلاف برق کشور متعلق به بخش ساختمان است. از آنجا که از ۹۸ درصد از مصرف انرژی ساختمان‌‌ها وابسته به محصولات نفتی و گازی […]

محمد قره‌داغلی – کشور ما نسبت به سایر کشورهای جهان یکی از پایین‌‌ترین بهره‌وری‌‌ها در حوزه مصرف انرژی را دارد و طبق آمار، ۵۵ درصد کل اتلاف گاز و ۶۱ درصد اتلاف برق کشور متعلق به بخش ساختمان است. از آنجا که از ۹۸ درصد از مصرف انرژی ساختمان‌‌ها وابسته به محصولات نفتی و گازی است، مدیریت بهینه انرژی در ساختمان‌‌ها را به امری ضروری تبدیل می‌کند. مبحث ۱۹ یکی از بخش‌های مهم و اساسی در مقررات ملی ساختمان است که به صرفه‌جویی در مصرف انرژی مربوط می‌شود. با وجود اینکه اجرای مبحث ۱۹ هزینه‌های ساخت‌وساز را افزایش می‌دهد، اما اجرای درست مبحث ۱۹ مقررات ساختمان و مانعی بزرگ در هدررفت انرژی می‌باشد. چراکه بخش قابل‌ملاحظه‌ای از انرژی از طریق در‌ها و پنجره‌های غیراستاندارد هدر می‌رود و در عین حال با استانداردسازی وسایل سرمایشی و گرمایشی می‌توان تا ۳۰ درصد از اتلاف انرژی جلوگیری کرد و در ادامه منجر به ذخیره آن شد. به گزارش مناقصه‌مزایده، در این باره امین مقومی؛ سرپرست سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، با تأکید بر اینکه بیش از ۴۰ درصد از اتلاف انرژی متعلق به بخش ساختمان است، گفت: این روند درحالی است که از سال ۱۳۶۸ قانون اصلاح الگوی مصرف را داشته‌ایم که نشان می‌دهد قانون اجرا نشده است. سرپرست سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، ادامه داد: در بحث قوانین برای انرژی هیچ کم و کسری نداریم، اما در بحث ضوابط اجرایی کم‌کاری وجود دارد. مقومی؛ در ادامه به مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان اشاره کرد و گفت: در این مبحث برچسب انرژی ساختمان آمده، اما تاکنون اجرا نشده است. وی خاطرنشان کرد: باید الزام‌هایی برای اجرای برچسب انرژی ساختمان در نظر گرفته شود تا بتوان هدررفت انرژی در این بخش را مهار کرد. غزال راهب؛ سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، با تأکید بر اینکه بیش از ۴۰ مصارف انرژی کشور در بخش خانگی است و این مصارف دایماً در حال افزایش است، گفت: به منظور کاهش مصرف انرژی، مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، پیش‌بینی شده‌ از آنجا که این امر باعث افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز می‌شود، اگرچه در چک‌لیست‌های نظام مهندسی ساختمان نیز موجود است اما به‌عنوان یک اجبار در ساخت‌وسازهای متداول کشور به آن پرداخته نمی‌شود.  علیرضا نثاری؛ عضو کمیسیون عمران مجلس با تأکید بر ضرورت اجرای قانون برنامه هفتم توسعه در حوزه بهینه‌سازی انرژی و توجه مسئولان به مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، گفت: یکی از مفاد اصلی «قانون بهینه‌سازی مصرف انرژی» اجرای درست مبحث ۱۹ مقررات ساختمان و جلوگیری از هدررفت انرژی است، چراکه بخش قابل‌ملاحظه‌ای از انرژی از طریق در‌ها و پنجره‌های غیراستاندارد هدر می‌رود و در عین حال با استانداردسازی وسایل سرمایشی و گرمایشی می‌توان تا ۳۰ درصد از اتلاف انرژی جلوگیری کرد و در ادامه منجر به ذخیره آن شد. مهدی روانشادنیا؛ عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران درباره مدیریت انرژی در مقررات ملی ساختمان، افزود: بخش ساختمان اعم از زمان طراحی، اجرا و بهره‌برداری یعنی کل چرخه ساخت یک ساختمان حدود ۴۰ درصد مصرف انرژی و تولید آلاینده‌ها و کربن را در اختیار دارد. وی با بیان اینکه موضوع ناترازی انرژی نه‌تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر دنیا نیز تجربه شده و کشور‌ها ناگریز به بازنگری در سیاست‌ها و مقررات خود شده‌اند، اظهار داشت: مبحث ۱۹ در ساخت واحدهای مسکونی از موضوعاتی است که درباره الگوی مصرف انرژی است، که کاملاً باید رعایت و مورد توجه قرار گیرد. وی خاطرنشان کرد: مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان که موضوع آن مدیریت مصرف انرژی است، توجه ویژه‌ای به تأسیسات مختلف برقی، مکانیکی، سازه‌ای و ساختمانی دارد. روانشادنیا؛ خاطرنشان کرد: بخش عمده‌ای از اتلاف انرژی در ساختمان‌ها از پوسته‌های خارجی آن رخ می‌دهد، که یک بخش مهمی از مقررات مبحث ۱۹ ساختمان‌سازی به پوسته خارجی اختصاص یافته است. عضو هیئت مدیره نظام مهندسی ساختمان استان تهران، خاطرنشان کرد: ما به دلایل زیادی در اجرای مبحث ۱۹ در کشور ناکام بوده‌ایم. عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، ادامه داد: علت اول این است که انگیزه کافی برای سرمایه‌گذاری کافی در ساختمان در بحث انرژی بخصوص برای توجه به راهکارهایی که باعث کاهش مصرف انرژی شود، صورت نمی‌گیرد و به همین دلیل در کشور به‌طور عمومی ارزش گذاری ساختمان براساس میزان پایداری محیط‌زیست انجام نمی‌شود. روانشادنیا؛ تأکید کرد: این در حالیست که در دنیا استانداردهایی مانند LID و استانداردهای ساختمان سبز بسیار مورد توجه است و یکی از نشانه‌های سبز بودن ساختمان موضوع مصرف انرژی و تولید کربن بوده، که در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است. وی اظهار داشت: علت دوم به دلیل فشارهایی که در تولید و تسریع ساخت ساختمان‌ها صورت می‌گیرد، گاهی شهرداری‌ها یا نهادهای دیگری که مرجع صدور پروانه‌های مختلف هستند، با وجود اینکه گزارش‌هایی وجود دارد که بخش‌هایی مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان را رعایت نمی‌کنند اما در شرایط غیرواقعی اقدام به صدور پایان کار ساختمان می‌کنند که این معضل باعث افزایش مشکلات در این حوزه شده است. وی تصریح کرد: در ساخت واحدهای مسکونی و غیرمسکونی در آینده باید به موضوع انرژی‌های تجدیدپذیر به شدت تأکید داشت. این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تصریح کرد: امروز که این اتفاق درحال وقوع است، قطعاً بخش ساختمان به‌عنوان اولین مصرف‌کننده انرژی می‌تواند به صرفه‌جویی در انرژی کمک کند و شهروندان ایران می‌توانند با کاهش مصرف انرژی و تغییر الگو کمک‌کننده باشند. وی درباره عدم تناسب استفاده از دمای رفاه در زیربنای ساختمان‌ها و جلوگیری از اتلاف انرژی در این بخش، تصریح کرد: متأسفانه در تابستان و زمستان از میزان نرمال بیشتر استفاده می‌کنیم و به همین دلیل این رفتار که از سال‌های قبل شروع شده، امروز ایجاد مشکلات فراوانی کرده است. روانشادنیا؛ ادامه داد: در چنین شرایطی رعایت الگوی مصرف و کاهش دو درجه‌ای دما می‌تواند به دولت برای حل این مشکلات در جهت رفع ناترازی در کشور کمک کند.