بررسی یک ادعا؛ استفاده ۲۰ هزار ایرانی از استارلینک؟!

اگرچه از لحاظ تئوری می‌توان از اینترنت ماهواره‌ای در هر کجای دنیا استفاده کرد و تنها لازمه‌ آن داشتن یک آنتن است، ولی اسپیس‌ایکس خیلی واضح بار‌ها اعلام کرده است که قصد ارائه‌ اینترنت ماهواره‌ای بدون اجازه‌ دولت‌‌ها را ندارد. گویین شاتول (Gwynne Shotwell)؛ رئیس و مدیر ارشد عملیاتی اسپیس‌ایکس پیش‌تر گفته بود که شرکتش قصد شکستن قوانین کشور‌ها را ندارد و کشور به کشور و دولت به دولت برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای در حال مذاکره است. اما اگر ساکنان کشوری که استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در آن ممنوع است یا اسپیس‌ایکس در آن کشور به‌صورت رسمی نمی‌تواند سرویس بدهد، به‌صورت غیرقانونی آنتن استارلینک را وارد کشور خود کنند چه؟ سال‌جاری، شاهد انتشار ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی بوده‌ایم که استفاده از سرویس اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران را نشان می‌دادند. حالا نشریه فوربز در گزارش جدیدی درباره این وضعیت مدعی شده حدود ۲۰ هزار نفر در کشور به اینترنت پرسرعت استارلینک دسترسی دارند. همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، سرویس اینترنت ماهواره‌ای شرکت اسپیس‌ایکس در ایران پشتیبانی نمی‌شود و استفاده از آن ممنوع است اما میزان استفاده از این سرویس در دو سال گذشته و از زمانی که «ایلان ماسک»، بنیان‌گذار اسپیس‌ایکس، اولین‌بار آن را فعال کرد، افزایش یافته است. در ایران نیز بازار سیاه دیش‌های استارلینک به راه افتاده است و اکنون فوربز در گزارش خود ادعا می‌کند حدود ۲۰ هزار کاربر در ایران به آن دسترسی دارند. همچنین در این گزارش به قیمت فوق‌العاده بالای فروش دیش‌ و سرویس‌های استارلینک برای ایرانی‌‌ها اشاره شده است.

هزینه گزاف استفاده از استارلینک در ایران

به گفته فوربز؛ پایانه‌های استارلینک که در آمریکا ۲۵۰ دلار قیمت دارند، در ایران با قیمتی بین ۷۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار فروخته می‌شوند. همچنین برای استفاده از سرویس استارلینک باید هزینه ماهانه ۷۰ دلاری پرداخت کرد که به‌دلیل تحریم بانک‌های ایرانی، کاربران داخل کشور برای پرداخت این هزینه باید از رمزارز‌ها و شیوه‌های جایگزین استفاده کنند. علاوه‌براین، فوربز؛ می‌گوید: کاربران ایرانی برای فعال‌کردن سرویس خود در کشور که با مکان رسمی عرضه ترمینال استارلینک متفاوت است، ۲۰۰ دلار هزینه اضافه پرداخت می‌کنند. فوربز؛ همچنین با چندین کاربر استارلینک در ایران صحبت کرده؛ آن‌ها سرعت اینترنت بیشتر برای برقراری تماس‌های ویدیویی، انجام بازی‌‌ها و دسترسی نامحدود به شبکه‌های اجتماعی را بخشی از دلایل خرید خود یاد کرده‌اند.

قطع سرویس ممکن است؟

آنتن‌های استارلینک بنا به ماهیت‌شان باید از موقعیت دقیق جغرافیایی خود مطلع باشند تا بتوانند با تنظیم خودکار زاویه‌ دیش (تنها هنگام راه‌اندازی اولیه) در بهترین وضعیت برای ارتباط با ماهواره قرار بگیرند. این یعنی اسپیس‌ایکس «اگر بخواهد» می‌تواند از موقعیت هر آنتن استارلینک باخبر باشد و آنتن‌هایی که در کشورهای غیرمجاز هستند را از کار بیندازد. حتی اگه این کار هم ممکن نبود، اسپیس‌ایکس می‌تواند ماهواره‌های خود را طوری تنظیم کند که هنگام عبور از بعضی کشور‌ها سیگنالی ارسال نکنند؛ مخصوصاً اینکه کشورهایی مثل روسیه، چین و هند قابلیت منهدم کردن ماهواره در مدار را دارند و اسپیس‌ایکس هم علاقه‌ای به ایجاد تنش با این کشور‌ها ندارد.

منابع: فوربز – دیجیاتو – زومیت