بن‌بست کامل صنعت خودرو؛ داخلی‌ها کیفیت ندارند؛ وارداتی‌هالوازم یدکی!

علی غلام‌فراهانی- خودرو همچنان آرزوی میلیون‌ها ایرانی است اما برخی داستان‌های خودرو در کشورمان اصلاً بازگو کردنی نیست! دهه‌ها از آغاز صنعت خودرو در کشورمان می‌گذرد؛ دورانی که قرار بود ایران هم، همچون برخی از کشورهای پیشرفته غربی، خودرو تولید کند، آن هم در شرایطی که برخی از کشورهای خلیج‌فارس همچنان شتر را برای تردد […]

علی غلام‌فراهانی- خودرو همچنان آرزوی میلیون‌ها ایرانی است اما برخی داستان‌های خودرو در کشورمان اصلاً بازگو کردنی نیست! دهه‌ها از آغاز صنعت خودرو در کشورمان می‌گذرد؛ دورانی که قرار بود ایران هم، همچون برخی از کشورهای پیشرفته غربی، خودرو تولید کند، آن هم در شرایطی که برخی از کشورهای خلیج‌فارس همچنان شتر را برای تردد استفاده می‌کردند! این روند در دوران پس از پیروزی انقلاب نیز ادامه پیدا کرد اما برخلاف انتظار‌ها هر قدر از صنعت خودروسازی می‌گذرد، نه‌تنها کیفیت خودروهای تولیدی بهتر نشده، بلکه ایمنی خودروهای تولیدی بسیار بدتر از قبل شده است. پلیس راهنمایی و رانندگی بار‌ها اعلام کرده که بی‌کیفیت بودن خودرو‌ها اصلی‌‌ترین دلیل مرگ سالیانه هزاران نفر در تصادفات رانندگی است! به‌عنوان مثال پلیس اعلام کرده که در ۱۰۵ تصادف خودرویی حتی در یک مورد کیسه هوایی یا ایربگ خودرو‌ها باز نشده است! در واقع دولتی بودن خودروسازی در ایران – با اینکه دولت سهم بسیار کمی دارد!!!- باعث شده تا تصمیمات خودرویی همچنان در دست دولت باشد. همچنین دهه‌هاست که بحث خصوصی‌سازی و واگذاری کامل ایران‌خودرو و سایپا مطرح است اما همچنان اتفاقی نیفتاده است. مشکلات خودروسازی آن قدر زیاد است که رسیدن به آن در یک مطلب نمی‌گنجد؛ از بی‌کیفیت بودن خودرو‌ها گرفته تا تعداد زیاد کارمندان خودروسازان که باعث شده علاوه بر ورشکستگی دو غول خودروسازی کشور، اثر آن مستقیماً بر کیفیت خودرو‌ها تأثیر بگذارد. کافی است در شبکه‌های اجتماعی، فیلم و تصاویری از کیفیت خودروهای داخلی را سرچ کنید تا به عمق بی‌کیفیتی خودروهای داخلی پی ببرید. در واقع خودروسازان به‌رغم اینکه با بالا‌ترین قیمت، بی‌کیفیت‌‌ترین خودرو‌ها را در اختیار مردم قرار می‌دهند، اما باز هم ورشکسته هستند و هرازچندگاهی قیمت را بالاتر هم می‌برند!

خودروی وارداتی قطعه ندارد!

حال اگر از مشکلات بی‌شمار خودروهای داخلی بگذریم، به واردات خودرو می‌رسیم. جایی که مردم می‌توانند حداقل از لحاظ امنیت و تکنولوژی، خودروهای جهانی سوار شوند. دهه‌هاست که واردات خودرو- البته با وقفه در مقاطع مختلف- صورت می‌گیرد و خودروهای جهانی با بالا‌ترین تعرفه ممکن به دست مشتریان می‌رسند. در دهه اخیر نیز خودروهای چینی به دلایلی، گوی سبقت را از باقی کشور‌ها ربوده و در کشورمان جولان می‌دهند. اما بزرگ‌ترین مشکلی که خودروهای وارداتی دارند، نبود قطعه است! در واقع واردکنندگان تنها به دنبال وارد کردن خودرو هستند و بسیاری از خودروهای مونتاژی خارجی یا وارداتی به دلیل نبود قطعه گوشه پارکینگ‌ها خاک می‌خورند! یکی از اصلی‌‌ترین مشکلات نیز عدم تخصیص ارز مربوط می‌شود. در همین رابطه، اسماعیل شجاعی؛ دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، چنین می‌گوید: خودروهای وارداتی نیازمند قطعات و خدمات پس از فروش هستند و این موضوع یکی از تعهدات شرکت‌های واردات‌کننده خودرو است. اما درحال‌حاضر هیچ امکانی برای ثبت‌سفارش قطعات مورد نیاز وجود ندارد و این مسئله، مشتریان و مصرف‌کنندگان این خودرو‌ها را به‌زودی با مشکلات نبود لوازم یدکی روبه‌رو خواهد کرد! گفتنی است؛ دولت چهاردهم باید خصوصی‌سازی صنعت خودرو را که ۲۰ سال قبل به قانون تبدیل شد، اجرا کند و در آخر سیاست‌های تجاری تعرفه‌ای را جایگزین موانع غیرتعرفه‌ای کند. اگر بخواهیم صنعت خودرو کشور را متحول کنیم، باید اجازه دهیم ۵ تا ۱۰درصد بازار خودرو مختص واردات باشد و به این صورت رقابت در بازار خودرو برقرار می‌شود. این رقابت به معنای تعداد زیاد خودروسازی نیست، به معنای رقابت بین بازار داخلی و بازار خارجی است. اگر این سه کار را انجام دهند، بازار خودرو متعادل می‌شود. اتفاقی که تاکنون رخ نداده و صنعت خودروسازی را در بن‌بست کامل قرار داده است؛ بن‌بستی که در آن خودروهای تولید داخل کیفیت ندارند و خودروهای مونتاژی و وارداتی قطعه!