آشفته بازار سوریه و برنامه نامشخص ترامپ

آشفته بازار سوریه و برنامه نامشخص ترامپ بزرگ‌ترین چالش ترامپ در سوریه، خصومت خطرناکی است که میان «دوستان آمریکا» پدید آمده است. مهم‌ترین متحد آمریکا در جنگ با داعش، نیروهای کرد هستند، یعنی نیرویی که یکی از دشمنان ترکیه، دیگر هم‌پیمان آمریکا به شمار می‌رود. به گزارش ایسنا به نقل از دویچه‌وله، بازیگران سیاسی در […]

آشفته بازار سوریه و برنامه نامشخص ترامپ

بزرگ‌ترین چالش ترامپ در سوریه، خصومت خطرناکی است که میان «دوستان آمریکا» پدید آمده است. مهم‌ترین متحد آمریکا در جنگ با داعش، نیروهای کرد هستند، یعنی نیرویی که یکی از دشمنان ترکیه، دیگر هم‌پیمان آمریکا به شمار می‌رود.

به گزارش ایسنا به نقل از دویچه‌وله، بازیگران سیاسی در سوریه پرشمارند. دولت سوریه و متحدانش، یعنی روسیه و ایران، شورشیان مختلف این کشور که یا در حمایت و هماهنگی با ترکیه عمل می‌کنند و یا در هماهنگی با عربستان و کشورهای متحد آن، آمریکا که از رزمندگان کرد عضو «یگان‌های مدافع خلق» حمایت و پشتیبانی می‌کند. گروه‌های افراطی وابسته به القاعده و به ویژه‌ داعش هم بخشی از این آشفته بازار هستند.

دست بسیاری دیگر هم در کار است، از حزب‌ا… گرفته تا اردن، قطر و امارات متحده عربی. در چنین شرایطی دولت ترامپ می‌بایست راهکاری برای پیشبرد سیاست خود در سوریه ارایه کند.

دولت ترامپ اولویت خود را در سوریه مبارزه با داعش اعلام کرده است. سیاستی که می‌تواند آرایش نیرو‌ها در این کشور جنگ زده را تغییر دهد. هدف پیشین و اعلام شده «ایجاد سوریه بدون اسد» هم همچنان پا برجاست. اما هنوز معلوم نیست که دولت جدید آمریکا این سیاست را چگونه و در اتحاد با چه نیروهایی پیش خواهد برد. در واقعیت امر، سیاست دولت ترامپ در قبال سوریه هنوز روشن نشده است.

دولت ترامپ اخیراً دستور داده تا سیاست آمریکا درباره مبارزه با «دولت اسلامی» در سوریه مورد بازبینی و تدقیق قرار گیرد. سیاستی که در دوران زمامداری باراک‌اوباما دنبال شد، نه تنها نتوانست به جنگ داخلی در سوریه خاتمه دهد، بلکه پای کشورهای بسیاری را به درگیری‌های داخلی سوریه باز کرد. کشورهایی با منافع و اهداف بسیار متفاوت و گاه متضاد.

حال همه بازیگران ذی‌نفع در تحولات سوریه منتظر آنند تا ترامپ سیاست خود را در قبال سوریه اعلام کند. پرسش اصلی این است که آیا ترامپ و سیاست او می‌تواند به تناقضاتی پایان دهد که در دوره زمامداری باراک اوباما درخط مشی و سیاست کشورهای مختلف فعال در سوریه پدید آمده است؟

الباب شهری است واقع در شرق حلب. شهری که تا پیش از جنگ داخلی سوریه از اهمیت چندانی برخوردار نبود. یک شهر سوت و کور و پر گرد و غبار. حال اما، این شهر در استراتژی نظامی نیروهای مخالف حاضر در سوریه نقشی کلیدی یافته است.

خواه موضوع بر سر برقراری کنترل بر مناطق مختلف پیرامونی آن باشد، خواه بر سر تداوم درگیری‌ها. شهر الباب به عرصه تاخت و تاز نیروهای نظامی کشورهای مختلف و اقلیت‌های سوریه بدل شده است. هر کس در این ماجرا سهمی دارد. ترکیه، سوریه، روسیه، ایالات متحده آمریکا، تا حدودی ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس.

تلاش ترکیه برای تصرف الباب که عملاً در ۱۵ کیلومتری مرزهای جنوبی این کشور واقع است هنوز کاملاً به نتیجه نرسیده است. عملیات آزاد‌سازی الباب نوامبر سال پیش آغاز شد. عملیاتی که منجر به کشته شدن شمار کثیری از سربازان ترکیه و نیروهای شورشی سوری متحد آنکارا شد.

به‌رغم تلفات جانی که عملیات سوریه برای ترکیه داشته، اردوغان، رییس‌جمهور این کشور خواهان ادامه عملیات و از جمله حمله به مواضع رزمندگان کرد عضو YPG یا همان «یگان‌های مدافع خلق» در شهر منبج است. باید در نظر داشت که رزمندگان کرد سال گذشته با حمایت هوایی آمریکا موفق شدند کنترل شهر منبج را از دست نیروهای داعش خارج کنند.

به این ترتیب، شهر منبج در کنترل کردهاست و براساس اظهارات آرون‌استاین، کارشناس مسایل ترکیه در اندیشکده «شورای آتلانتیک» کرد‌ها حتی حاضرند برای حفظ منبج تن به یک درگیری با ترکیه بدهند و این همان چیزی است که آمریکا از آن پرهیز و واهمه دارد. چون درگیری در منبج، به معنی درگیری میان سربازان ترکیه و کردهای عضو «یگان‌های مدافع خلق» بوده و در عمل می‌تواند مبارزه بر سر آزاد‌سازی رقه را دشوارتر سازد.

نبرد برای آزاد‌سازی رقه

وضعیت در رقه حتی پیچیده‌تر از دو شهر منبج و الباب است. رقه در عمل حکم پایتخت داعش در سوریه را دارد. بدیهی است که شکست داعش در رقه ضربه‌ای استراتژیک و کاری برای آنها به شمار می‌رود. اما این احتمال نیز وجود دارد که در اثر مقابله «دوستان آمریکا» با یکدیگر، مثلاً در منبج، تلاش برای آزاد‌سازی این شهر به شکست بینجامد.

نیروهای سوریه دموکراتیک که متشکل از رزمندگان کرد عضو YPG «یگان‌های مدافع خلق» (دو سوم)، واحدهای عرب و سایر رزمندگان(یک سوم) هستند، نبرد بر سر تصرف رقه را شروع کرده‌ و خود را برای محاصره این شهر آماده کرده‌اند.

به باور آرون‌استاین، دولت آمریکا می‌بایست در حمایت خود از نیروهای سوریه دموکراتیک مراقب باشد که همکاری با رزمندگان کرد منجر به کناره‌گیری ترکیه از عملیات نشود. دولت آمریکا در حمایت از نیروهای سوریه دموکراتیک بار‌ها اقدام به حمله هوایی کرده و حتی گفته می‌شود که به واحدهای نظامی این نیرو‌ها کمک تسلیحاتی کرده است.