به بهانه کمبود مدرسه در کشور

دانش‌آموز هست اما مدرسه نیست!

  مینا زمانیان- سواد یکی از مهم‌‌ترین مهارت‌هایی است که هر انسانی باید آن را فرا بگیرد. روزهای مدرسه شیرین‌‌‌ترین دوران هر کودکی است؛ مدرسه بهاری زیباست که شکوفه‌های علم و دانشش همیشه سبز و جاوید است. مدرسه مکان آموزش شیوه درست زندگی کردن و خداشناسی است. مدرسه با آغوش گرم، همه را پذیرفته و […]

 

مینا زمانیان- سواد یکی از مهم‌‌ترین مهارت‌هایی است که هر انسانی باید آن را فرا بگیرد. روزهای مدرسه شیرین‌‌‌ترین دوران هر کودکی است؛ مدرسه بهاری زیباست که شکوفه‌های علم و دانشش همیشه سبز و جاوید است. مدرسه مکان آموزش شیوه درست زندگی کردن و خداشناسی است. مدرسه با آغوش گرم، همه را پذیرفته و فرصت رشد کردن می‌دهد تا انسان تربیت کند. مدرسه بهترین مکان برای دوستی‌های بی‌پایان است. مدرسه شاهراه زندگی است و درس انسان‌سازی، صداقت، نداشتن کینه، حق‌تقدم، رعایت حقوق دیگران، احترام گذاشتن به ثروت‌های ملی کشور، حفظ کردن سرود ملی، قدرشناسی شهدا و احترام به خون‌شان، مبارزه با دشمن دین و احترام به پرچم کشورمان و در یک کلمه مدرسه یعنی همه چیز. اما تمام این موارد تنها یک روی صفحه است و روی دیگرش کمبود شدید مدرسه برای تحصیل است. در واقع یکی از اصلی‌‌‌ترین دلایل بی‌سوادی دانش‌آموزان، نبود مدرسه برای یادگیری است؛ زیرا در بسیاری از مناطق محروم کشور یا مدرسه وجود ندارد و یا فاصله آن زیاد است که بسیاری قید مدرسه را می‌زنند! کمبود مدارس در ایران به‌ویژه در مناطق محروم و حاشیه‌نشین، معضل بزرگی است. براساس گزارش‌های وزارت آموزش و پرورش، کشور با کمبود بیش از ١٠٠ هزار کلاس درس مواجه است. این کمبود‌‌ها در شهرهای بزرگ، به دلیل افزایش جمعیت دانش‌آموزان و در روستا‌‌ها و مناطق دورافتاده، به علت ضعف زیرساخت‌‌‌ها و سرمایه‌گذاری ناکافی، به وضوح دیده می‌شود. شاید کمبود مدرسه در کلانشهرهایی مانند تهران شاید باورپذیر نباشد، اما بسیاری از مدارس تهران به همین خاطر مجبور هستند تا در دو شیفت پذیرای دانش‌آموزان باشند!

سرانه فضای آموزشی؛ فاصله تا استانداردهای مطلوب

وضعیت فعلی سرانه فضای آموزشی در ایران، با استانداردهای جهانی فاصله چشمگیری دارد. اگرچه سرانه ۵٫۲۸ مترمربع در مقایسه با برخی کشور‌‌ها ممکن است مناسب به نظر برسد، اما این عدد به‌صورت متوسط و در سطح کلی کشور محاسبه شده است و در استان‌های مختلف، تفاوت‌های بسیاری در سرانه فضای آموزشی وجود دارد. استان‌هایی مانند تهران، البرز و قم با کمبود جدی فضای آموزشی مواجه هستند، در حالی که برخی استان‌‌‌ها مانند یزد و ایلام، سرانه‌ای بالاتر از میانگین کشوری دارند. این تفاوت‌ها، ناشی از توزیع نابرابر منابع و رشد نامتوازن جمعیت دانش‌آموزی در سراسر کشور است. در همین رابطه، محمدرضا واعظ‌مهدوی؛ رئیس انجمن اقتصاد سلامت، چنین می‌گوید: در سیستان بیش از ۴۰ درصد دانش‌آموزان دختر بلوچ قید درس خواندن را زده‌اند! زیرا مدارسی که آنجا وجود دارد برای مقطع دبستان بوده و به‌خاطر نبود مدارس راهنمایی و دبیرستان بیش از ۴۰ درصد دانش‌آموزان دختر ترک تحصیل می‌کنند! گفتنی است؛ براساس تازه‌‌‌ترین گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ در مقاطع تحصیلی مختلف، ۹۲۹هزار و ۷۹۸ نفر از تحصیل بازماندند که بیش از ۱۷۵هزار نفر از این دانش‌آموزان در دوره ابتدایی تحصیل می‌کرده‌اند و نرخ ترک‌تحصیل پسران ۱٫۲۱درصد و نرخ ترک‌تحصیل دختران معادل ۱٫۱۹درصد بوده است. پیش از آن نیز، مرکز پژوهش‌های مجلس، آمار بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ را ۹۱۱ هزار و ۲۷۲ نفر اعلام کرد. این یعنی رشد دودرصدی بازماندگان از تحصیل در یک سال تحصیلی. بررسی جزئیات آمار‌های بازماندگی از تحصیل، نشان می‌دهد بیش‌‌ترین آمار بازماندگان از تحصیل مربوط به مقطع متوسطه دوم است.