مدیرعامل سابق بازار متشکل معاملات ارز ایران

سامانه ارز تجاری می‌تواند به بورس و بازارهای مولد کمک کند

گروه بازارسرمایه ـ مدیرعامل سابق بازار متشکل معاملات ارز ایران، گفت: راه‌اندازی بازار ارز تجاری می‌تواند به کاهش التهاب در بازار ارز کمک کند و دولت را در کنترل کسری بودجه یاری دهد. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از مرکز مبادله ارز و طلای ایران، امیر هامونی؛ مدیرعامل سابق بازار متشکل معاملات ارز ایران، گفت: […]

گروه بازارسرمایه ـ مدیرعامل سابق بازار متشکل معاملات ارز ایران، گفت: راه‌اندازی بازار ارز تجاری می‌تواند به کاهش التهاب در بازار ارز کمک کند و دولت را در کنترل کسری بودجه یاری دهد. به گزارش مناقصه‌مزایده به نقل از مرکز مبادله ارز و طلای ایران، امیر هامونی؛ مدیرعامل سابق بازار متشکل معاملات ارز ایران، گفت: بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران اتفاقی مبارک برای نظام اقتصادی کشور است. هامونی؛ افزود: مدیریت بانک‌مرکزی، با وجود تحریم‌ها و چالش‌های اقتصادی، قابل تقدیر است. نزدیک کردن قیمت ارز به نرخ‌های واقعی می‌تواند به نفع اقتصاد کشور باشد و صادرات را تحریک کند. مدیرعامل سابق بازار متشکل معاملات ارز ایران، در ادامه گفت: راه‌اندازی بازار ارز تجاری برای تجار و ارز خدماتی در مرکز مبادله ایران، واقعاً باید به فال نیک گرفته شود. او با بیان اینکه ارز تجاری می‌تواند به بورس کمک و سرمایه‌های سرگردان را به سمت بازارهای مولد هدایت کند تأکید کرد راه‌اندازی بازار ارز تجاری می‌تواند به کاهش التهاب در بازار ارز کمک کند و دولت را در کنترل کسری بودجه یاری دهد. وی در ادامه، گفت: مکانیزم عرضه و تقاضا با مدیریت ساختارمند بانک‌مرکزی می‌تواند به بازارگردانی مؤثری در قیمت‌های سیاستی ارز منجر شود. هامونی؛ در پایان با تأکید بر اینکه برای حل مشکلات ارزی کشور، همه دستگاه‌ها باید همکاری کنند، گفت: سیاست‌های تجاری و ارزی باید به صورت همزمان و هماهنگ پیش بروند.

بانک‌مرکزی با ابزار بازارسازی نرخ ارز را مدیریت می‌کند

قائم‌مقام مدیرعامل مرکز مبادله ایران نیز، گفت: چون بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران بازار است بانک‌مرکزی می‌تواند با ابزار بازارسازی نرخ ارز را مدیریت کند و نه با سقف گذاشتن. علی‌حسین نبی‌زاده؛ قائم‌مقام مدیرعامل این مرکز، گفت: ما یک بازار غیرنیمایی ارز داشتیم که در آن رفع تعهد با کوتاژ انجام می‌شد و معاملات آن ۳۰ الی ۴۰ میلیون دلار بوده است. وی افزود: زمانی می‌توان درباره عمق مرکز مبادله صحبت کرد که معاملات بازار غیرنیمایی نیز به‌طور کامل در این مرکز شکل بگیرد. نبی‌زاده؛ در ادامه گفت: نیما بازار نبود و به همین دلیل قابلیت استفاده به‌عنوان یک ابزار بازاری برای کنترل نرخ را نداشت. قائم‌مقام مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران، اظهار کرد: چون بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران بازار است بانک‌مرکزی می‌تواند با ابزار بازارسازی نرخ ارز را مدیریت کند و نه با سقف گذاشتن. در واقع این نرخ سرکوب شده نیست و صادرکننده را از انتفاع نمی‌اندازد.

بازارساز چگونه در بازار ارز تجاری مداخله می‌کند؟

گفتنی است؛ با ورود شرکت‌های پتروشیمی به‌عنوان یکی از مهم‌‌ترین رکن‌های عرضه ارز، بازار ارز توافقی در حال گام برداشتن در جهت تبدیل شدن به یک بازار مرجع معاملات ارزی در کشور است و بانک‌مرکزی نیز با ابزار بازار، در نرخ مداخله خواهد کرد، اما این نرخ سرکوب شده نخواهد بود و صادرکننده را از انتفاع منع نخواهد کرد. به گزارش ایسنا، از ۲۶ آذرماه سال‌جاری کلیه صادرکنندگان مشمول بند (۲) ماده (۸) آیین‌نامه اجرایی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز (اشخاص) به‌منظور رفع تعهد صادراتی از طریق واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران، مکلف شدند ارزهای حاصل از صادرات خود را از طریق بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران عرضه کنند. متعاقب این موضوع، از روز دوشنبه (سوم دی‌ماه ۱۴۰۳) برای کلیه صادرکنندگانی که براساس مقررات برگشت ارز حاصل از صادرات موظف به فروش ارز در سامانه نیما بودند، امکان فروش و عرضه ارز در مرکز مبادله ایران نیز فراهم شد و بازرگانان هم زمان می‌توانستند در هر دو سامانه اقدام به عرضه ارز نمایند. همچنین برای آن دسته از واردکنندگان که دارای تخصیص معتبر از محل سامانه نیما بودند، این امکان فراهم شد که ارز مورد نیاز خود را از مرکز مبادلات خریداری نمایند. هفته گذشته نیز، محمدرضا فرزین – رئیس کل بانک‌مرکزی – در جلسه هماهنگی با شرکت‌های پتروشیمی خبر عرضه ارز پتروشیمی‌‌ها به‌عنوان بزرگ‌‌ترین عرضه کنندگان ارز در کشور، در بازار ارز تجاری مرکز مبادله در هفته جاری را اعلام کرد و روز یکشنبه هفته جاری (۱۶ دی ماه) احمد مهدوی ابهری؛ دبیرکل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی، خبر از آغاز عرضه ارز پتروشیمی‌ها در بازار ارز تجاری از روز دو شنبه ۱۷ دی ماه را اعلام کرد. به گفته دبیرکل انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی، صادرات ۹ ماهه امسال پتروشیمی‌‌ها حدود ۱۰ میلیارد دلار بوده که هشت میلیارد و ۱۷۶ میلیون دلار از این میزان صادرات در سامانه نیما عرضه شده و مابقی برای نیازهای خود صنعت استفاده شده است. وی افزود: مقرر شده که صنعت پتروشیمی ماهانه حدود ۹۰۰ میلیون دلار در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران عرضه کند. با این حال، میزان عرضه روزانه به دلیل دوره برگشت ارز صادرات و اینکه ارز چه زمانی در حساب تراستی‌‌ها خواهد نشست، متفاوت خواهد بود. به گفته ابهری؛ بازار ارز تجاری به نفع تولیدکنندگان و صادرکنندگان است؛ چراکه این اقدام سبب حذف رانت ارزی می‌شود و علاوه بر شفافیت، دسترسی سهل‌الوصول‌تری برای طرفین معامله فراهم می‌کند. همچنین، قیمت‌ها غیردستوری و مبتنی بر عرضه و تقاضا کشف می‌شود. بی‌شک با ورود شرکت‌های پتروشیمی به بازار ارز تجاری، عمق این بازار به تدریج بیشتر خواهد شد و کارایی آن را به‌عنوان یک بازار مرجع مبادلات ارزی بیشتر کرده و حرکت به سمت یک سیستم نظام‌مند پرداخت رسمی ارز در کشور را بیش از پیش، تسهیل می‌کند. طبق آمار رسمی، صنعت پتروشیمی کشور نزدیک به ۳۰ درصد از ارز صادرات غیر نفتی کشور را تأمین می‌کند که از آن به‌عنوان بزرگ‌‌ترین عرضه‌کننده ارزی کشور یاد می‌شود. بازار ارز تجاری نیز در حال‌حاضر در مسیر ابتدایی خود قرار دارد و بی‌شک با ورود شرکت‌های پتروشیمی به این بازار عمق بخشی به آن نیز نسبت به گذشته، در دسترس‌تر خواهد بود و در آینده نزدیک نیز می‌توان شاهد نتیجه بخشی آن در نظام ارزی کشور باشیم. در طرف دیگر نیز، با ورود گروه‌های دیگر صادرکننده و به عبارتی گروه‌های دیگر عرضه کننده ارزی به بازار ارز تجاری و عملیاتی کردن معاملات این گروه‌ها در سامانه ارز تجاری به تدریج باید شاهد مرجعیت یافتن بازار ارز تجاری به‌عنوان بازار رسمی معاملات ارزی کشور بود. در این رابطه نیز، روز گذشته علی حسین نبی‌زاده؛ رئیس هیئت مدیره مرکز مبادله ایران، در نشست خبری مدیرعامل مرکز مبادله ایران و دبیرکل انجمن صنایع پتروشیمی که با محوریت ورود شرکت‌های پتروشیمی به بازار ارز تجاری برگزار شد در رابطه با تحقق یک بازار ارز تجاری به‌عنوان یک بازار مرجع ارزی در کشور، گفت: پیش از راه‌اندازی بازار ارز تجاری در مرکز مبادله ایران، یک بازار ارز غیرنیمایی وجود داشت که در آن با کوتاژ صادراتی، رفع تعهد ارزی صورت می‌گرفت و معاملات آن روزانه بین ۳۰ الی ۴۰ میلیون دلار بود. وی اظهار کرد: اینکه در رابطه با عمق معاملات و کشف قیمت مرجع ارزی در بازار ارز تجاری صحبت کنیم به آن زمانی مربوط می‌شود که حجم بازار مذکور در بازار مرکز مبادله شکل بگیرد. به عبارتی، علاوه بر معاملات ارز نیمایی که به هر میزانی که وجود داشت، زمانی که معاملات غیرنیمایی نیز در بازار ارز تجاری شکل بگیرد و حجم آن معاملات وارد بازار ارز تجاری شود، می‌توان گفت که بازار ارز تجاری مرکز مبادله به عمق معاملاتی رسیده است. امروز مکانیزم مورد نیاز برای معاملات ارزی در مرکز مبادله وجود دارد، و مکانیزم رفع تعهد، معامله در مرکز مبادله ایران است، در حالی که در گذشته مکانیزم رفع تعهد واگذاری کوتاژ بود. این مقام مرکز مبادله، تصریح کرد: در رابطه با سامانه نیما، باید گفت که نیما بازار نبود و از آنجایی که یک بازار واقعی ارز نبود، ابزار بانک‌مرکزی، یک ابزار بازاری برای کنترل نرخ نبود. اینکه مطرح می‌شود که آیا بانک‌مرکزی کنترلی بر روی نرخ ارز خواهد داشت یا خیر، بی‌شک کنترل خواهد داشت و از آنجایی که بازار ارز تجاری در معنای اصلی و مفهوم اقتصادی یک بازار است، بانک‌مرکزی نیز با ابزار بازار، در نرخ مداخله خواهد داشت، به عبارتی با ابزار بازارسازی در این بازار مداخله خواهد کرد نه با سقف نرخ گذاشتن بر ارز. بنابراین، بانک‌مرکزی روی نرخ حتماً مداخله می‌کند، اما این نرخ سرکوب شده نخواهد بود و صادرکننده را از انتفاع منع نخواهد کرد.