توسعه صنعت ریلی در گروی تغییر سیاست‌گذاری و جذب سرمایه‌گذار

صنعت ریلی ایران به دلیل وجود مشکلات مختلف همچون؛ کمبود منابع مالی، تحریم‌ها، نبود برنامه‌ریزی و… نیازمند تغییرات اساسی در سیاست‌گذاری‌‌ها و جذب سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی است. با توجه به شرایط فعلی، اگر دولت و مسئولان مربوطه، بتوانند برنامه‌های جامعی برای بهبود رژیم بهره‌برداری و جذب سرمایه‌گذاری تدوین و اجرا کنند، می‌توان به تحقق اهداف اسناد بالادستی، به‌ویژه هدف ۳۰ درصدی حمل بار توسط ریل، امیدوار بود. ایجاد برنامه‌های کامل و پیگیری آن‌‌ها توسط دولت و مسئولان، می‌تواند راه‌آهن ایران را به سمت پویایی و بهره‌وری بیشتر سوق دهد و نقش بی‌بدیلی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا کند. به گزارش مناقصه‌مزایده، محمدجواد شاهجویی؛ کارشناس حمل‌ونقل، گفت: امروز طول شبکه ریلی کشور به حدود ۱۵۰۰۰ کیلومتر رسیده است، به عبارتی در طول ۴۵ سال گذشته، شاهد رشد ۱۰ هزار کیلومتری در خطوط ریلی بوده‌ایم. وی افزود: به‌دلیل فرآیندهای موجود در انتخاب و ساخت پروژه‌های ریلی، برخی از این خطوط از نظر دسترسی به بار و مسافر، پروژه‌های مطلوبی نیستند و به‌طور تخمینی، حدود چهار تا پنج هزار کیلومتر از این ۱۵ هزار کیلومتر خط ریلی، در عمل بی‌استفاده مانده است و این موضوع ناشی از رویکردی بوده که بر رساندن شبکه ریلی به مراکز استان‌‌ها تمرکز داشته است، همچنین نبود طرح جامع حمل‌ونقل و فشارهای سیاسی نیز موجب شده تا برخی از پروژه‌ها، بدون توجیه اقتصادی و با جذابیت کم برای حمل بار و مسافر، افتتاح شوند از طرف دیگر، کمبود بودجه مانع تکمیل پروژه‌هایی شده که نیاز جدی کشور بوده است، همچون پروژه‌های ترانزیتی. کارشناس حمل‌ونقل، تصریح کرد: لازم است که پروژه‌های آینده با مطالعه جامع انجام شده و بودجه به پروژه‌های با اولویت بالاتر تخصیص داده شود و با وجود اینکه حدود ۲۰ سال از آغاز بحث طرح جامع حمل‌ونقل می‌گذرد، هنوز این طرح به تصویب نرسیده است و در صورت تصویب این طرح، پروژه‌ها اولویت‌بندی شده و پروژه‌هایی ساخته می‌شوند که منافع ملی بیشتری را تأمین می‌کنند و پروژه‌های کم‌بازده از این فرآیند حذف خواهند شد. شاهجویی؛ ادامه داد: از نظر نوآوری، پیشرفت چشمگیری در صنعت ریلی کشور رخ نداده است. بحث برقی‌سازی خطوط ریلی هنوز به‌طور جدی دنبال نشده و بیشتر پیشرفت‌‌ها محدود به اصلاح تراورس‌‌ها و مشخصات فنی خطوط بوده است. خطوط جدید با تراورس‌های تولید داخل ساخته می‌شوند که نسبت به تراورس‌های چوبی قبلی، یک نوآوری محسوب می‌شود، همچنین تولید ریل ملی نیز از دیگر دستاوردهای این حوزه است و خطوط جدید با ریل تولید داخل ساخته می‌شوند. وی بیان کرد: آینده صنعت ریلی، با توجه به شرایط فعلی، اگر بدون تغییر در رویکرد‌ها و سیاست‌گذاری‌‌ها ادامه پیدا کند، چندان روشن نخواهد بود. نگهداری نکردن از شبکه و سرمایه‌گذاری نکردن بخش‌خصوصی، می‌تواند مانع از رشد و توسعه این صنعت شود، با این حال، در صورت جذب سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی، افزایش دارایی‌های ریلی و به‌روزرسانی رژیم بهره‌برداری از راه‌آهن، می‌توان به تحقق اهداف اسناد بالادستی، به‌ویژه هدف ۳۰ درصدی حمل بار توسط ریل امیدوار بود. کارشناس حمل‌ونقل، خاطرنشان کرد: در دولت، با ایجاد برنامه‌ای کامل، گامی برای بهبود رژیم بهره‌برداری و جذب سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی برداشته شد. اگر دولت چهاردهم این موضوع را پیگیری کند، راه‌آهن می‌تواند به سمت پویایی و بهره‌وری بیشتر حرکت کند. وزیر راه‌وشهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن نیز اعلام کرده‌اند که بحث قطار کامل برنامه‌ای در اولویت برنامه‌های آنان قرار دارد.