پایان رسمی سامانه ارز نیمایی پس از ۷ سال

سامانه ارز نیما پس از هفت سال، دیروز (دوشنبه) رسماً به کار خود پایان می‌دهد و تمام معاملات ارزی میان صادرکنندگان و واردکنندگان که فروشندگان و خریداران ارز تجاری هستند، به بازار ارز تجاری منتقل می‌شود؛ بازاری که قرار است تنها مرجع رسمی معاملات نظام ارزی کشور باشد و کشف قیمت آن توافقی است. به […]

سامانه ارز نیما پس از هفت سال، دیروز (دوشنبه) رسماً به کار خود پایان می‌دهد و تمام معاملات ارزی میان صادرکنندگان و واردکنندگان که فروشندگان و خریداران ارز تجاری هستند، به بازار ارز تجاری منتقل می‌شود؛ بازاری که قرار است تنها مرجع رسمی معاملات نظام ارزی کشور باشد و کشف قیمت آن توافقی است. به گزارش ایسنا، از دیروز سامانه ارز نیما پس از حدود هفت سال فعالیت به کار خود پایان و معاملات ارزی در بازار از تجاری مرکز مبادله ایران، انجام می‌شود. در این بازار کشف قیمت به صورت عرضه و تقاضای توافقی، میان صادرکنندگان و واردکنندگانی صورت می‌گیرد و که از تاریخ سوم دی ماه براساس اعلام بانک‌مرکزی به صورت اختیاری می‌توانستند هم در سامانه نیما و هم در بازار ارز تجاری معاملات خود را انجام دهند. با این حال، مطابق اعلام رسمی و ابلاغیه بانک‌مرکزی، تجار موظف هستند که از دیروز معاملات عرضه و تقاضای خود را در بازار ارز تجاری مرکز مبادله که یک بازار توافقی مبتنی بر کشف قیمت براساس میانگین موزون معاملات روز قبل است انجام دهند و بر این اساس، سامانه نیما به‌طور رسمی پس از نزدیک به هفت سال به فعالیت خود پایان داد. سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی که به اختصار سامانه نیما نام گرفت در ۲۸ بهمن ماه ۱۳۹۶ به صورت آزمایشی ایجاد شد و از سوم اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ کار خود را به صورت رسمی آغاز کرد. به گفته اصغر بالسینی؛ سخنگوی مرکز مبادله ایران، از شهریور ماه ۱۴۰۳ بازار ارز تجاری به صورت آزمایشی راه‌اندازی شد و از تاریخ ۲۶ آذرماه سال‌جاری، به‌منظور رفع تعهد صادراتی از طریق واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران، کلیه صادرکنندگان ارز اشخاص فعالیت رسمی خود را در بازار ارز تجاری آغاز کردند. متعاقب این موضوع، در تاریخ ۱۷ دی‌ماه سال‌جاری، شرکت‌های پتروشیمی به‌عنوان بزرگ‌‌ترین عرضه کنندگان ارز در کشور به بازار ارز تجاری گام نهادند و قدم دیگری برای خروج از سامانه نیما و انجام معاملات در بازار ارز تجاری برداشته شد. همچنین طبق اعلام بانک‌مرکزی، تمامی صادرکنندگان و واردکنندگان که عرضه‌کنندگان و متقاضیان ارزی در کشور هستند تا ۳۰ دی ماه فرصت داشتند که در سامانه ارز نیما معاملات خود را انجام دهد و از اول بهمن ماه امسال (دیروز) تمام صادرکنندگان و واردکنندگان در کشور ملزم هستند، خرید و فروش ارز و همچنین رفع تعهد صادراتی و وارداتی خود را از طریق بازار ارز تجاری مرکز مبادله انجام دهند.

ثبات و کاهش نرخ ارز در بازار ارز تجاری طی ۱۰ روز اخیر

همچنین به عقیده بسیاری از کارشناسان و سیاست‌گذاران پولی، سامانه نیما ویژگی‌های یک بازار را نداشته و به عبارت دیگر که یک بازار واقعی ارز که در آن معاملات براساس اصلی‌‌ترین مؤلفه بازار که عرضه و تقاضا و همچنین نرخ توافقی است، به حساب نمی‌آمد. آغاز کار بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران در اوایل آذرماه امسال کلید خورد و در تاریخ ۲۶ آذرماه با ورود رسمی عرضه کنندگان ارز اشخاص فعالیت خود را به صورت جدی آغاز کرد. پس از آن شرکت‌های پتروشیمی که نزدیک به ۳۰ درصد از حجم ارز کشور را عرضه می‌کنند در تاریخ ۱۷ دی‌ماه به صورت رسمی به بازار ارز تجاری آمدند؛ بازاری که مقرر شد از اول بهمن ماه، همه گروه‌های ارز نیما در آن ادغام شود و معاملات رسمی ارز کشور در آن جا محقق شود. در این رابطه، اصغر بالسینی؛ سخنگوی مرکز مبادله ایران، با اشاره به پایان کار سامانه ارز نیما و انتقال گروه‌های ارزی مشمول این سامانه به بازار ارز تجاری (توافقی) گفت: مطابق ابلاغیه و وعده‌ای که بانک‌مرکزی از قبل اعلام کرده بود، یکم بهمن ماه سال‌جاری، آخرین فرصتی بود که امکان فعالیت سامانه ارز نیمایی وجود داشت و به همین دلیل در چند روز اخیر نیز تأمین ارز از طریق سامانه نیما با توجه به اینکه روبه پایان بود و همچنین عرضه کنندگان به بازار ارز تجاری وارد شده بودند، دیگر انجام نمی‌شد و در نهایت از امروز اول بهمن ماه، سامانه نیما به صورت رسمی متوقف و به کار خود پایان داد و بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران به‌عنوان تنها بازار رسمی معاملات تجاری ارز در کشور به مسیر خود ادامه می‌دهد.

بیش از ۱٫۱ میلیارد دلار معامله در کمتر از ۲ ماه

وی با اشاره به حجم معاملات صورت گرفته در بازار ارز تجاری تا امروز، گفت: از سوم آذرماه که به‌طور رسمی معاملات ارز در سامانه ارز تجاری مرکز مبادله آغاز شد تا دیروز یک میلیارد و ۱۸۲ میلیون دلار معامله در این سامانه صورت گرفته که ۲۶۷۱ بازرگان در این بازه‌زمانی معاملات خود را انجام داده‌اند و ۷۲۹۷ فقره سفارش ثبت شده که به ۴۸۱۱ فقره معاملات ارزی، منتج شد. سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه بازار ارز تجاری مؤلفه‌ها و مشخصات یک بازار ساختارمند را داراست، این مسئله باعث شد که استقبال تجار و صادرکنندگان و واردکنندگان که عرضه‌کننده و متقاضی ارز هستند، برای انجام معامله در این بازار به‌طور روزانه روبه افزایش باشد و عملا محدودیت‌هایی که در سامانه نیما وجود داشت و همچنین از آنجاکه حواله معاملات ارزی بیش‌‌ترین و بالا‌ترین حجم معاملات ارزی را به خود اختصاص می‌دهد، بازار ارز تجاری به‌عنوان تنها بازار رسمی حواله ارز در کشور با استقبال مطلوبی روبرو شده است.

تأمین ۸۰ درصد از ارز کشور در بازار ارز تجاری

بالسینی؛ ادامه داد: در حال‌حاضر این بازار نزدیک به ۸۰ درصد از معاملات رسمی بازار ارز کشور را به خود اختصاص می‌دهد و ۲۰ درصد باقی مانده مربوط به معاملات ارز ترجیحی است که برای تأمین کالاهای اساسی و دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین، گذشته از تأمین ارزی با نرخ ترجیحی، هرآنچه معاملات رسمی ارزی در اقتصاد کشور در بخش‌های تجاری، بازرگانی و خدمات صورت می‌گیرد به بازار ارز تجاری مرکز مبادله منتقل شده است که یک بازار با گسترده و عمق بالا و همچنین با شفافیت بالا در جهت کشف قیمت است که کمک می‌کند در بازه‌زمانی مشخصی، اثرگذاری نرخ کشف شده ارز در آن به‌عنوان یک نرخ مرجع بر معاملات و بازارهای غیررسمی نیز، بیشتر شود.

تأمین ۵۶ میلیارد دلار ارز در ۱۰ ماه

وی در رابطه با حجم تأمین ارزی صورت گرفته از سوی بانک‌مرکزی، گفت: تا امروز نزدیک به ۵۶ میلیارد دلار تأمین ارز از سوی بانک‌مرکزی برای تأمین نیازهای وارداتی کشور صورت گرفته که از این میران، بیش از ۴۴ میلیارد دلار آن برای تأمین کالاهای تجاری، بازرگانی و بخش خدمات بود است؛ حوزه‌ای که از امروز به‌بعد به‌طور کامل تحت پوشش بازار ارز تجاری، قرار می‌گیرد. بر این اساس از امروز کلیه صادرکنندگانی که در حوزه ارز نیما فعال بودند به بازار ارز تجاری منتقل شده و همه آن‌ها معاملات خود را در بازار ارز تجاری مرکز مبادله ایران انجام خواهند داد. سخنگوی مرکز مبادله در پایان تصریح کرد: تقریبا از تاریخ ۲۰ دی ماه سال‌جاری تا امروز، نرخ‌های اعلامی در بازار ارز توافقی، نرخ‌های روبه ثبات و حتی روند رو به پایینی بود که نشان می‌دهد با گسترش معاملات در سامانه ارز تجاری، هم نرخ باثبات‌تر شده و هم نرخ‌های کشف قیمت شده ناشی از عمق‌بخشی است که در این بازار در حال صورت گرفتن است.